Prof. Dr. Coşkun Usta: Aşı olunca her şey normale dönmeyecek
Abone olAkdeniz Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Coşkun Usta, aşı olunmasıyla her şeyin normale dönmeyeceğini vurgulayarak, uyarılarda bulundu.
Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Coşkun Usta,
Türkiye’yi korona virüse karşı en çok ilgilendiren konunun Çin’den
gelecek aşının devamı olduğunu aktardı. Çinlilerin virüsle çok
erken tanıştığını dile getiren Usta, “Aralık ayında açıklama yapmış
olsalar, eylül, ekim aylarından beri bu virüsü tanıyorlar. Biz mart
ayında bu virüs ile tanıştık. Fakat Çinlilerin, Sinovac firması
nisan ayında bu aşının faz 1 ve faz 2 aşamalarını bitirmişti.
Dolayısıyla bizden çok daha deneyimliler. Virüsü daha iyi
biliyorlar, daha iyi tanıyorlar. Bu aşının faz 1 ve faz 2 aşamaları
bitmiş temmuz ayı içerisinde aşıyı faz 3’e hazır bir hale
getirmişlerdir. Faz 3 aşısını çok geniş kitlelere yapmaları
gerekiyordu o yüzden çok merkezli dizayn ettiler. Çok merkezli
yaptıkları faz 3 aşısında birinci ülke olarak Brezilyayı seçtiler.
9 bin denek katıldı. İkinci olarak Türkiye bu işin içine, 13 bin
denekle girdi. Endonezya ve Şili’de de bir çalışma dizayn edildi.
Bu dizayndan dolayı bizde de faz 3 çalışmaları eylül- ekim
aylarında başladı” diye konuştu.
Usta, faz 3 aşı çalışmalarında kamuoyunun kafasını karıştıran bazı
tereddütler olduğuna dikkat çekerek, bu tereddütleri haklı
bulduğunu bildirdi.
"Yan etkileri ve profili açısından bir sorun
yok"
Gözlerin bu kadar aşıda olduğu bir noktada, dünyada alternatif
aşılarında olduğu bir durumda her aşının kendi içerisinde
değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizen Usta, “Faz 3
çalışmalarında Türkiye bir kısmını açıkladı. Buna göre yüzde 91.25
civarında bir etkinlikle karşılaştılar. Yan etkileri profili
açısından hiçbir sorun yok. Herhangi bir aşının vurulmasını
engelleyecek bir durum söz konusu değil. Kasım ayı tıp tarihinde ve
aşı tarihinde özel bir ay oldu. Bunun nedeni 3 tane aşı FDA
tarafından onay sürecine girdi. Aralık ayında ise ilk acil
onaylarını aldılar. Bu dönem içerisinde bizler açıklama yaptık
fakat Brezilya’nın açıklamasına baktığımızda tereddütlü bir
açıklama ile karşılaştık. Yüzde 50’nin üzerinde bir koruyuculuk
elde etiklerini iddia ettiler. Bu durum da Türkiye’nin sonuçlarıyla
karşılaştırıldığında soru işareti ortaya çıkardı. Fakat şunu
biliyoruz ki Sinovac firması temmuz ayından itibaren bu aşıyı
kullanmaya başladı. Faz 3 çalışmaları bitmeden belli guruplara hem
deneme hem denek gibi vurulmaya başlamışlar ve daha sonrada bu
aşının yaşlılara, gençlere ve çocuklarda da çalışmayı planladılar.
Bu firmanın 59 yaşının üzerindekilerde ve çocuk yaştaki kişilerdeki
etkinliği ile ilgili bazı sonuçların ellerinde olması lazım” diye
konuştu.
"Her şey takip altında"
Sinovac firmasının faz 1 ve faz 2 aşı çalışmalarının dizaynı
hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Coşkun Usta, “3 mcg ve 6 mcg
olmak üzere 2 doz kullandılar. 3 mcg doz olan aşıyı 14 gün arayla
yaptılar, 6 mcg olanı ise 28 gün arayla yaptılar. Bu şekilde
yapılan aşının sonuçları bizde var. Eğer tek doz yaparsanız
etkinliği çok düşük bulursunuz. Dolayısıyla 2 doz üzerinden çalışma
dizayn edilmiştir. Bizler 2 doz üzerindeki etkinliğini biliyoruz ki
oldukça yüksek bir etkinliğe sahip. Faz 2 deki 6 mcg verilen 28 gün
ara ile yapılan doz yüzde 100’e yakın bir etkinlik göstermiştir.
Aşının çalışmaları doğru gidiyor ama sonuçlarını beklemek
gerekiyor. Bizlerde bu konuda biraz acele etmek zorundayız. Bu
doğrultuda bizde kendi sonuçlarımıza baktık her şeyi takip altında
tutuyoruz” ifadelerini kullandı.
"40 yıldır kullanılan ilaçlar bile faz
4'tedir"
Aşının piyasaya çıkmasıyla işin bitmiş olmayacağını işaret eden
Usta, “İsterseniz 10 yıl içerisinde bile aşı geliştirebilirsiniz,
çok güvenli, çok yavaş ve etkili bir biçimde geliştirilse bile
piyasaya çıktıktan sonra çok geniş popülasyonlarda kullanılacağı
için faz 4 denilen aşamaya girer ve halen bitmemiştir. İş hala faz
aşamasındadır. 40 yıldır kullandığımız ilaçlar bile faz 4’dedir
nedeni ise her an her şey olabilir. Her an toplumun beslenmesi
değişebilir. İklim koşulları değişebilir. İnsanların genetik
yapıları değişebilir. Bütün bu faktörler ilacın etkisini
etkileyebilir. Aynı zamanda aşının da etkisini etkileyebilir"
ifadelerini kullandı.
“Farklı bir virüs”
Virüslerin halen mutasyon geçirdiğini dile getiren Prof. Dr. Usta,
"Bu RNA virüsü olduğu için ayda bir iki ciddi mutasyon
geçirebiliyor. Şu anda dünyadaki virüs Vuhan’daki virüsten daha
farklı bir virüs. En son virüs mutasyonu ile İngiltere’de olan
şudur. Virüs gelip sana yani hücreye bağlandığı kısımda mutasyon
geçirdi. Daha hızlı ve daha güçlü bağlanıyor. Dolayısıyla yayılım
hızında bir artış meydana gelmiş bulunuyor. Şu anda öldürücülük
oranında bir sıkıntı bulunmamaktadır. Aşıya karşı bir direnç de söz
konusu görünmüyor” diye konuştu.
"Mikrobu tanıtıyoruz"
Sinovac aşısı hakkında da bilgi veren Usta, “Bütün proteinlerini
aşı ile beraberinde alıyoruz. Bazıları diyor ki “Bugün aşı oldum 3
gün sonra hastalık kaptım.” Çok normal kapabilirsiniz. Biz aşı
yaptığımızda bile koruyuculuk oranımız yüzde 95 olduğunu görüyoruz.
Moderna aşısında 90 kişiden 5 kişi enfekte olmuş yani bu virüsü
taşıyabilirler. Ama 95 kişi enfeksiyondan korunmuş olur. Biz aşı
olduğumuzda direkt antikor almıyoruz, o mikrobu tanıtıyoruz.
Vücudumuzun yapısı gereği kendisine gelen yabancı maddelere karşı
hep yanıt veriyor, vücuda yabancı bir madde girmesini istemeyip
buna karşı bir bağışıklık üretiyor. Antikor oluşması içinde bir
süre gerekiyor. Bu süre yaklaşık olarak 28 gün, tekrar üretmeye
başlarsa 28 gün daha ister. Dolayısıyla bu bağışıklık hemen ortaya
çıkmıyor. En az 7 ile başlayan 30 günlere kadar devam edebilen bir
süreye ihtiyacımız var. Dolayısıyla da bugün aşı oldun maskeyi
çıkar bitti mümkün değil. Ama bugün aşı oldun, bekle ve vücudun
antikor üretsin bunun için bir zamana ihtiyaç var. O zaman
oluştuktan sonra artık sen bu virüs ile karşılaşsan bile askerlerin
hazır ve virüse karşı ciddi bir reaksiyon geliştirip virüsü yok
ediyorlar.” dedi.
"Bu kadar safsata düşünsen aklına gelmez"
Halk arasında yaygın olarak kullanılan yanlış anlaşılmalara da
değinen Prof. Dr. Coşkun Usta, “Diyorlar ki ‘bize genetik materyal
veriyorlar bizim genetiğimizle oynayacaklar’ bu kadar safsata
düşünsen aklına gelmez insanlar bilgi sahibi değiller. Burada size
verilen Messenger RNA’lar hiçbir şekilde sizin genetik yapınızla
oynayamaz. Çünkü vücudumuzun genetik yapısı çok iyi korunuyor.
Genetik yapı o kadar kolay değişemez” açıklamasını yaptı.