Özel İnfaz Hakimleri geliyor
Abone olAdalet Bakanlığı, hükümlülerin cezalarının infazı sırasında verilen kararların daha hızlı olması için ilk adımı attı.
Adalet Bakanlığı, hükümlülerin cezalarının infazı
sırasında verilen kararların daha hızlı ve sağlıklı verilebilmesi
için "İnfaz Hakimliği Kanunu"nda değişiklik yapacak. Hazırlanan
tasarıya göre 'İnfaz ve Ceza Uygulama Hakimlikleri'
kurulacak.
Mehmet Ali Ağca'nın 12 Ocak 2006 tarihinde 'yanlış hesap'
nedeniyle tahliyesine karar verilmesi kamuoyunda büyük tartışmalara
neden olmuştu. Yargıtay 1. Ceza Dairesi ise dönemin Adalet Bakanı
Cemil Çiçek'in 'kanun yararına bozma' talebiyle gönderdiği dosyayı
inceleyerek Ağca'nın yanlış tahliye edildiğine oy birliğiyle karar
vermişti. Yargıtay'ın verdiği karar sonrası Ağca yeniden
tutuklanarak cezaevine konulmuştu.
Özellikle koşullu salıverilme konusunda mahkemelerce farklı farklı
kararlar veriliyordu. Bu konu, 4616 sayılı 23 Nisan 1999 tarihine
kadar işlenen suçlardan dolayı şartlı salıverilmeye, dava ve
cezaların ertelenmesine dair kanunun uygulanması sırasında belirgin
şekilde ortaya çıkıyordu. Aynı şekilde mahkumların ceza infaz
kurumları ve tutukevlerine kabul edilmeleri, yerleştirilmeleri,
barındırılmaları, ısıtılmaları, giydirilmeleri, beslenmeleri,
temizliklerinin sağlanması, dışarıyla ilişkileri, çalıştırılmaları,
izin, sevk ve nakil gibi kurum idaresince yapılan işlemler veya
faaliyetlere karşı şikayet yoluna başvurduklarında da mahkemelerden
farklı kararlar çıkabiliyordu.
Adalet Bakanlığı bu tür yanlışlıkların tekrarlanmaması için "İnfaz
Hakimliği Kanunu" ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına karar
verdi. Hükümlülerin cezalarının infaz sırasında verilen kararların
daha hızlı ve sağlıklı verilebilmesi amacıyla, 'İnfaz Hakimliği'ni
daha etkin hale getirmek için kanun tasarısı hazırlandı.
Tasarıya göre yargılama sonunda verilen ceza ve güvenlik
tedbirlerinin yerine getirilmesi sırasında verilecek tüm kararlar,
yeniden yapılandırılacak "İnfaz ve Ceza Uygulama Hakimliği"
tarafından verilecek. Böylelikle infaz hizmetlerinin etkinliği
artırılacak ve kararların daha hızlı verilmesi, infaz işlemlerinin
tek bir makamda toplanması sağlanacak.
Hükümlüler hakkında verilen yükümlülük kararları daha iyi
denetlenecek. Bu yükümlülüklerin amacına ulaşmasıyla topluma
kazandırılmaları sağlanacak. Yargılama yapan mahkemelerin üzerinde
bulunan bu görevlerin infaz ve ceza uygulama hakimliklerine
devredilmesi nedeniyle mahkemelerin iş yükü azaltılmış olacak.
İnfaz ve Ceza Uygulama Hakimlikleri, bölgelerin coğrafi durumları,
iş yoğunluğu ve ceza infaz kurumlarının kuruluş şekli göz önünde
tutularak belirlenen yerlerde Hakimler ve Savcılar Yüksek
Kurulu'nun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığı'nda kurulacak.
Bu hakimlikler, öncelikle ağır ceza merkezlerinde daha sonra da
büyük ilçelerde kurulacak.
HÜKÜM VEREN MAHKEMEYE SALIVERME YETKİSİ GELİYOR
Kanun tasarısıyla uygulamada görülen eksikliklerin ve hataların
giderilmesi için bazı değişiklikler de yapıldı. Türkiye aleyhine
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurulmasının ve Türkiye
aleyhine karar verilmesinin önüne geçilmesi amacıyla Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesinde düzenlenen 'adil yargılama'
hakkının ihlal edilmemesi için hükümlülerin disiplin cezasına karşı
yaptıkları şikayet başvurusunda, hakiminin, hükümlüyü veya
avukatını da dinlemesi gerektiğine dair düzenleme yapıldı.
Mahkemece kamuya yararlı bir işte çalıştırma cezası verilmesi
öngörüldüğü takdirde, kabul edip etmediği artık sanığa
sorulmayacak. Dolayısıyla, mahkeme bu hususta resen karar
verebilecek ve bu tedbirin daha iyi uygulanması sağlanacak. Hapis
cezası ertelenen hükümlüler bakımından denetim süresi içinde
uygulanacak yükümlülükler, uygulamadaki tereddütler ve yerine
getirmedeki zorluklar bakımından; "Eğitim kurumu veya programına
devam etme, sağlık kurumunda uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu
maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak amacıyla tedavi olma ve
'Denetim Serbestlik ve Yardım Merkezi Şube Müdürlüğü'nde hükümlünün
topluma kazandırılması amacıyla hazırlanan programlara katılma"
şeklinde yeniden belirlendi.
Tasarıyla, hükmen tutuklular için uygulamada varolan bir sorun
giderilmiş olacak. Hükmen tutuklu olup da dosyası Yargıtay'da
olanların koşullu salıverilme tarihi geldiği halde tahliye
edilmedikleri biliniyor. Bu durumuda olanların tahliyelerinin
sağlanabilmesi amacıyla Yargıtay ile birlikte hüküm veren mahkemeye
de salıverme yetkisi tanınacak.
Yapılan düzenlemeyle suç işleyenler hakkında konuttan çıkmama
yaptırımı da uygulanabilecek. Tutuklamanın alternatifi olan adli
kontrol müessesesinin kapsamı genişletiliyor ve konuttan çıkmama
tedbirine hükmedilmesi imkanı getiriliyor. Böylelikle suç
işleyenler, tutuklanıp cezaevine gönderilmek yada toplumun arasına
salıverilmek yerine evine hapsedilmiş olacak.
Açık Ceza İnfaz Kurumlarının firar edenlerin yakalandıklarında
kapalı ceza infaz kurumuna iade edilip edilmeyeceği hususunda
uygulamada var olan tereddütün giderilmesi amacıyla değişiklik
yapıldı. Firar, bizatihi "kapalı ceza infaz kurumuna geri gönderme"
sebebi sayıldı.