Orta Avrupa'da Roman tartışması büyüyor

Romanya ve Çek Cumhuriyetinde Roman sorunu ülke gündeminde yine üst sıralara tırmandı.

Romanya, Avrupa Birliğinde ülkenin imajını sarstığı gerekçesiyle "Romanları", yani kamuoyunda yaygın adıyla Çingeneleri, "Rumenlerden" yani Romanya ulusundan olanlardan nasıl ayırt edebileceğini tartışıyor.

Ciddi siyasetçi ve akademisyenlerin de dâhil olduğu tartışmanın gerisinde Avrupa Birliğine girmenin ardından Batı Avrupa ülkelerine göç eden Romanya asıllı yoksul Çingeneler var.

Özellikle Fransa'ya giden, iş bulamayan ve hayatlarını yardımlarla ve kucaklarında bebekleriyle en gözde meydanlarda bile dilenerek sürdüren Romanyalı Romanlar, Fransa gündeminde Çingene değil, Romanyalı olarak biliniyor.

Bükreş hükümeti, Romanya vatandaşı oldukları için Fransa'daki Romanların sorunlarıyla ilgilense de, bir yandan da Romanları Rumenlerden nasıl ayırt edebileceğini bulmaya çalışıyor.

Romanya basını, "Romanlarla" karıştırılan "Rumen" öyküleriyle dolu.

Fransa'da civarda bir telefon hırsızlığı olduğu gerekçesiyle, sadece Romanya pasaportu taşıdığı için sorguya çekilen Rumen turistler; ya da Paris'te bir hastanede çalışan ama Romanya'dan geldiği için işten atılan Rumen doktor, basında Romanları, yani Romanya'nın prestijini "iki paralık" ettiklerini öne sürdükleri Çingeneleri suçluyor.

Sorunun Romanya'da böylesine ciddi bir biçimde gündeme gelmesinin nedeni, Brüksel'in Romanya'nın Schengen üyeliği konusunu yokuşa sürmesi.

Romanların, Rumenlerden ayırt edilmesi amacına yönelik olarak geçenlerde, "Romanların" resmen "Çingene" olarak adlandırılması Bükreş parlamentosu önüne bir yasa taslağı olarak gelmiş, ancak reddedilmişti.

Çekler milis kuruyor.

Benzer sorunlar geçtiğimiz günlerde Prag siyaset gündeminin de en önemli başlıklarından biriydi…

Ülkenin kuzeyinde Rumbork, Varnsdorf ve Novy Bor kentlerinde Romanlara karşı yükselen tepkiler geçtiğimiz hafta bu şehirlerde Roman karşıtı gösterilere dönüşmüş ve olaylar, göstericilerle polis arasında sokak çarpışmalarıyla sonuçlanmıştı.

Geçtiğimiz günlerde göstericilerin eylemleri sonuç verdi ve ulusal bir soruna dönüşen gelişmeleri yerinde incelemek üzere Çek başbakanı Petr Necas bölgeyi ziyaret etti.

Basına yansıyan tepkiler, bölgede Roman karşıtlığının, yerleşik halk arasında, belediye başkanlarından ve bu kentlerin ileri gelenlerinden gelen destekle, çok yaygınlaştığını ortaya koyuyor.

Bölge halkı Romanların hırsızlık yaptıkları ve suç işledikleri gerekçeleriyle şehirlerde Romanlara karşı halkı savunma gerekçesiyle "sivil milis örgütleri" kuruyorlar.

Macaristan'da geçtiğimiz yıllarda kurulan "Macar Muhafızları"na benzer milis örgütlenmeleri özellikle aşırıcı sağcı-ırkçı partiler tarafından gündeme getiriliyor ve halk arasında da ciddi destek buluyor.

Çek başbakanı ise, hükümetinin konuyla ilgili kayda değer bir çözüm porjesine sahip olmadığını, sorunları ortadan kaldırmaya yönelik önerisiyle ortaya koydu; Çek başbakanı, bölgeye takviye polisler gönderileceğini söylemekle yetindi