Internet Haber Mobil Uygulama
Internet Haber mobil uygulamasını denediniz mi?
Internet Haber mobil uygulamasını denediniz mi?
Büyük ihtimalle çalışan birçok kişinin en büyük hayalidir emeklilik.
Tabi bunun için; gerekli olan prim ödeme gün sayısının, yaş haddinin ve sigortalılık süresinin doldurulması gerekiyor.
Bazı çalışanlar ise emeklilik yaşı gelmesine rağmen ya yeterli çalışma fırsatı bulamadığından ya da geçmişinde sigortasız çalıştığından, emeklilik için gerekli olan prim ödeme gün sayısını dolduramıyor.
Bu durumda olan sigortalılar için SGK sistemimizde askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanması gibi imkânlar mevcut.
Fakat tanınan tüm bu haklara rağmen hâlâ prim gün sayısını dolduramayıp bundan sonra da çalışma imkânı olmadığından emekli olamayacakların sayısı da oldukça fazla.
Bir de iki farklı işyerinde sigortalı olarak çalışan ve çalışmış olduğu her iki firmadan da sigortası ödenenlerin durumu var.
Peki...
Bu durumda olanların ödediği primler boşa mı gidiyor?
Lafı uzatmadan hemen cevabını vereyim.
HAYIR...
Boşa gitmiyor.
EMEKLİLİK İÇİN PRİM GÜN SAYISI YETMEYENLER
Emekli olabilmek için gerekli olan yaş haddini ve sigortalılık süresini dolduran ama prim ödeme gün sayısı yetmediği için emekli olamayanlar "SGK’ ya müracaat etmeleri halinde" çalıştığı dönemlere ait ödenen primleri toplu halde iade alabiliyor.
Bu durumda olanların unutmaması gereken en önemli konu; müracaat esnasında işçi veya memur ise işten ayrılmış, işveren ise işyerini kapatmış olması gerekmekte.
"Eskiden ödenen prim tutarım çok düşük, uğraştığıma değmez" diye düşünmeyin.
İade edilecek prim tutarınızın hesabı, ‘güncelleme katsayısına’ göre yeniden belirlendiğinden miktardaki düşüşler de giderilmiş oluyor. (Güncelleme katsayısı, her yıla ait enflasyon oranına o yıla ait büyüme oranın %30’unun ilavesi ile bulunuyor.)
Hatta toplu olarak prim iadesini alan fakat daha sonra tekrar çalışmaya başlayan bir kişi; emeklilik için gerekli prim gün sayısını doldurmak istiyorsa ‘ihya sistemini’ devreye sokarak parasını aldığı prim günlerini SGK’ ya geri ödeyip mevcut prim gün sayına ekletebilir.
İKİ VEYA DAHA FAZLA İŞYERİNDE ÇALIŞNALAR
İş hayatında başarılı, sektöründe aranan ve yüksek maaş alan bir kişi; “bir ay içerisinde birden çok işyerinde çalışıyor” ve bu kişiye birden çok işverenin ödediği sigorta prim tutarı "asgari ücretin 7,5 katını" aşıyor (37.530 TL) ise, aşan kısım (SGK İşçi Payını) bir dilekçe ile SGK’ ya müracaat edilip iade alınabilmekte.
Örneğin; A işyerinden aylık 40.000 TL, B işyerinden aylık 38.000 TL olmak üzere toplamda 78.000 TL brüt ücret alan bir kişinin almış olduğu ücret 37.530 TL'den (2022 yılı için) fazla olduğundan, SGK tavanını geçen 40.470 TL’nin prim iadesi bir dilekçe ile SGK ‘dan istenebilir.
Bu konuda bilinmesi gereken bir diğer husus da prim iadesi geçmişe yönelik istense bile iade tutarı için SGK tarafından gecikme faizi ödenmez. Primler, talep tarihini takip eden ay içerisinde defaten ödenir.
ÖLEN KİŞİNİN PRİMLERİNİN GERİ ALINMASI
Sigortalı olan kişinin sağlığında emekli olabilme durumu yoksa belli şatların varlığı halinde geriye kalan hak sahiplerine (eşine, çocuklarına veya anne-babasına) ölüm aylığı denilen emekli maaşı bağlanır. Bu şartlar;
- Eski adıyla SSK’lı (4/A) olarak ölen kişilerin, sağlığında en az 5 yıl sigortalılık süresi ve 900 gün prim ödemesinin olması.
- İşveren (Bağ-Kurlu) veya devlet memuru olarak ölenlerin, sağlığında en az 1800 gün prim ödemesinin bulunması.
Ancak vefat eden sigortalı sağlığında yukarıdaki şartları (900 gün veya 1800 gün) taşımıyor ise, hak sahipleri bu sürelerin altında kalan günlere ait prim tutarlarını "ölüme bağlı toptan ödeme" kapsamında iade alabilir.
Sigortalıya ait primlerin iade alınabilmesi için de belirli şartların oluşması gerekmekte. Bunlar;
-Eşin; evli olmaması, evlenmiş olmakla beraber sonradan boşanması,
-Çocukların; SGK’ lı olmaması, 18 yaşını doldurmaması ( Lise ve dengi okullarda okuması halinde 20 yaş, yükseköğrenimde 25 yaş), kız çocuklarında yaş şartı olmaksızın evli olmaması, sonradan boşanması veya dul kalması,
-Anne-Babanın; hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması şartıyla gelirinin net asgari ücretten az olması gerekmektedir.
Vefat eden sigortalının yakınlarının yazılan şartları taşımaları halinde geri iade alınacak prim tutarın hesabı ise;
a - İşçi ve devlet memurlarında kendi namına bildirilen işçi ve işveren payları dahil mamullük, yaşlılık ve ölüm primi tutarı (Yüzde 20),
b - İşverenlerin (Bağ-Kurluların) kendi ödedikleri mamullük, yaşlılık ve ölüm primi tutarı,
Primin ait olduğu yıldan yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için aynen prim gün sayısı yetmeyenlerde olduğu gibi “güncelleme katsayısı” ile güncellenerek toplu şekilde iade alınabilir.