Öcalan'la görüşmelerin 18 yıllık tarihi
Abone olTESEV'in tartışma yaratan Kürt sorunu raporunda Öcalan'la görüşmenin 18 yıllık tarihi de yer aldı.
TESEV'in Demokratikleşme Programı kapsamında gazeteci
Cengiz Çandar'ın hazırladığı "Dağdan İniş-PKK nasıl silah bırakır?"
başlıklı raporda devletle Öcalan arasındaki 18 yıllık
görüşme trafiği de yer aldı.
Rapora göre Türkiye'nin Abdullah Öcalan ile doğrudan ve
dolaylı görüşmelerinin 18 yıllık bir tarihi var. İşte Özal'la
başlayan Erbakan'la devam eden görüşme trafiğinden
notlar:
- Öcalan'la ilk temas Şam'da 1992-1993 döneminde, dönemin
Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın yakın ilişki içerisinde olduğu Celal
Telabani aracılığıyla kuruldu. Talabani, Özal ve dönemin Jandarma
Genel Komutanı Eşref Bitlis'in bilgisi dahilinde PKK'nın silah
bırakması için girişimlerde bulundu.
- Abdullah Öcalan ile ikinci temas Başbakan Necmettin
Erbakan tarafından 1996 yılında kuruldu. Erbakan resmi sıfat
taşımayan aracılar vasıtasıyla Öcalan'la çatışmaların durdurulması
ve çözüm aranması amacıyla sözlü ve yazılı mesajlar gönderdi. Fakat
28 Şubat süreciyle birlikte Başbakanlığı bırakmak zorunda kalınca
bu süreç de bitmiş oldu.
- Üçüncü temas ise Erbakan'ın Başbakanlık'tan
uzaklaştırılmasında başrolü oynayan askerler aracılığıyla
gerçekleştirildi. Genelkurmay'ın üst rütbeli subayları tarafından
"dolaylı olarak" yürütülen görüşmeler, 1997'de Bursa Cezaevi'nde
yatmakta olan PKK'nın lider kadrolarından Sabri Ok ve Muzaffer
Ayata üzerinden yapıldı. Telefonla, Şam'daki Öcalan'la görüşen Ok
ve Ayata, Öcalan'ı askerlerin yaklaşımının ciddiyetine ikna
etti.
- Öcalan'la görüşmelerin dördüncü dönemi ise Öcalan
yakalandıktan sonra cezaevinde başladı. Burada yüzyüze görüşmeler
yapıldı. İlk görüşmeler 1999-2001 yılları arasında askerler
tarafından gerçekleştirildi.
- Rapora göre, "beşinci dönem" olarak nitelendirilen 2002-2005 arasındaki dönemde Öcalan'la "daha öncekilerden farklı" askeri kadrolar görüştü.
- 2005 yılından itibaren "Devlet-Öcalan" görüşmeleri, "Asker-Öcalan" görüşmeleri olmaktan çıkmaya başladı. Hükümetin desteğiyle MİT de Öcalan'la görüşmeye başladı. Dönemin MİT Müsteşar Yardımcısı Emre Taner, İmralı Cezaevi'nde Öcalan'la görüştü. Ayrıca, hükümetin talebi üzerine Celal Talabani de devreye girdi.
- Hakan Fidan'ın 2010 yılında MİT Müsteşarı olmasıyla birlikte,
Devlet-Öcalan görüşmelerinde "7. Dönem" başladı. Bu dönemde "devlet
heyeti" şeklinde yapılan görüşmelere Adalet Bakanlığı, İçişleri
Bakanlığı ve Emniyet Müdürlüğü'nden bürokratlar da katıldı.