O madene devlet yıllar önce el koymuştu!
Abone olDeniz Baykal, enerji krizi nedeniyle yıllar önce el koyduğu madene bu kez büyük bir acı için gitti!
280'i aşkın işçiye mezar olan Soma'daki kömür madeni,
Bülent Ecevit'in Başbakanlığı döneminde kamulaştırılmıştı. Ecevit
Başbakan iken, Enerji Bakanı bugün madeni ziyarete gelen Deniz
Baykal'dı...
Devlet elindeyken madende sadece iki kaza meydana geldi. Soma
madeninin işletmesi 2005 yılında, Ak Parti iktidarı döneminde ise
özel sektöre verilmişti.
Soma'ya 34 yıl önce Bülent Ecevit el koymuş, devletin uhdesine
almıştı. 1984 yılında bölgede üretime başlayan TKİ döneminde sadece
iki kaza meydana gelirken, Soma'da facia devletin üretimi
özel sektöre devretmesinden sonra mı geldi sorusu gündeme bomba
gibi düştü.
ÖLÜMLERİ KAR HIRSI MI GETİRDİ?
Yaşanan maden faciasının ardından sendikalar ve mimar mühendis
odaları, özel sektörün daha fazla kar elde etmek için, bir yanda
üretimi artırma baskısı kurarken, diğer taraftan maliyetleri
düşürmek için iş güvenliğini göz ardı ettiğini iddia ediyor.
1984-2005 yılları arasında Türkiye Kömür İşletmeleri'nin (TKİ)
kendi eliyle kömür çıkardığı Soma Bölgesinde, kayıtlara geçen büyük
bir kaza bulunmuyor. Oysa 2005 yılından itibaren Soma’daki maden
ocaklarının özel sektör eliyle işletilmeye başlamasının ardından
ölümlü kaza sayılarında da artış yaşandı.
Türk Maden Mühendisleri Odası'nın verilerine göre, son
yıllarda özel sektörün devreye girmesiyle kömür üretiminde devletin
payı her geçen gün azalırken, özel sektörün payı ise büyük bir
artış gösterdi. Bu artışla birlikte maden kazalarında adeta patlama
olurken, 1992'de TKİ'ye ait Kozlu işletmesinde meydana gelen
ve 263 işçinin hayatını kaybettiği kaza da özel sektöre ait
bölümde meydana gelmişti.
SAHALARI ARTIRDI, İŞÇİYİ KATLADI
Resmi rakamlara göre 285 işçinin hayatını kaybettiği Soma
Kömür A.Ş, 2005 yılında TKİ ile sözleşme imzaladı. 2016 yılına
kadar yıllık asgari 1 milyon ton kömür çıkarma taahhüdünde bulundu.
2009 yılında ise TKİ ile rödovans anlaşması yapan şirket, işçi
sayısını 1600'den 6 bin 500'e yükseltirken, kömür çıkarma
maliyetini de büyük ölçüde düşürdü.
CİNER DEVRETTİ
Kazanın yaşandığı maden önce 11 ağustos 2006'da Park Teknik'e
verildi. Ancak Park Holding 3 yıl sonra madeni devretmeye
karar verdi. 15 milyon ton üretimin kalan 14.2 milyon tonunun
üretilmesi işini aynı şartlarla Soma Kömür İşletmelerine devretmek
üzere TKİ’ye başvurdu. Başvuru kabul edilerek, saha 20 Ekim 2009'da
Soma Holding tarafından devralındı. 2012 yılında sözleşme birim
fiyatı güncellendi.
Soma Holding’e ayrıca 2012 yılında ek bir iş de verildi. 8
Kasım 2012 tarihinde TKİ Işıklar yer altı ocağında bulunan yaklaşık
6 milyon ton rezervin üretilmesini ek iş olarak Soma Kömürleri
AŞ’ye verdi. Soma Kömür, son olarak 2011 Ekim Zonguldak’ta da
rödovans karşılığı işletme ihalesi kazandı.
ŞUBAT'TA ZEHİRLİ GAZ SUÇLAMASI
SOMA’daki madeni işleten holdingin aynı bölgedeki diğer maden
çalışmaları nedeniyle şubat ayında haberlere konu olduğu da ortaya
çıktı. Basında çıkan haberlerde bine yakın maden işçisinin
çalıştığı Işıklar bölgesinde özellikle yer altında mekanize üretim
ayakları kurulumlarını arttırmak amacıyla yapılan yoğun çalışmalar
nedeniyle çok sayıda işçinin toz ve zararlı gazlara maruz kaldığı
iddia edildi. Bir haftalık dönemde yoğun gaza bağlı zehirlenmelerin
yaşandığı ve tozdan etkilenen işçilerin işi bırakmak zorunda
kaldığı ve maden ocağında yeraltı gaz değerlerinin tutanaklarda
yüksek yazıldığı iddiası da haberlerde yer aldı.