Menderes Türel neden kaybetti?

AK Parti'nin kaybetmesinde temel sebepler olarak ilçe belediyelerinde yanlış aday seçimi, raylı sistemin zamansız yapılması, Antkart projesi ve Türel'in halktan kopuşu sıralanıyor.

Antalya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mevlüt Yeni, sadece kenti değil Türkiye'yi şaşırtan bir sonuçla karşı karşıya olunduğunu söyledi.

AK Parti'nin 5 yıl süresince ciddi projelere imza attığını vurgulayan Yeni, en büyük hatanın da burada yapıldığını belirterek, "Belki de en büyük hatalarından birisi, 15 yıla sığabilecek hizmetleri 5 yıla sığdırma gayreti ve şehrin her tarafının inşaat alanına dönmesi oldu." dedi.

Antalya'nın yeni başkanı Mustafa Akaydın'ın adaylığının AK Partililer tarafından iyi okunamadığını düşünen Mevlüt Yeni, ortaya çıkan sonucun teşkilatların iyi çalışmadığını gösterdiğini sözlerine ekledi.

KEPEZ'DE BÜYÜK HATA

AK Parti'nin en önemli hatalarından birin Kepez Belediye Başkanı Erdal Öner'i yeniden aday göstermemesi olduğunu savunan Yeni, "Bu siyaset travması yaşattı. AK Parti Büyükşehir'i Kepez'le kazanmıştı. Menderes Türel Kepez'de partisinden geride oy aldı. Kepez'de seçim kazandı ve kaybetti. Muratpaşa ve Konyaaltı ilçelerinde çok fark yediler. Çünkü oradaki CHP adayları rakipsiz kaldı. Buralarda doğru aday bulunamadı. AK Parti kimseye kabahat bulmamalı. Tamamen genel merkezin hatasıdır. Hem aday belirlemede hem de yatırımların zamanlamasında yanlış yaptılar. Antalyalılar sıkıntıya gelemiyorlar." diye konuştu.

HALKTAN KOPTU 

Menderes Türel'in başkanlığının ilk dönemindeki görüntüsünün sonlara doğru değişmeye başladığı saptamasında bulunan Yeni, bu konuda şunları söyledi: "Menderes Türel, ömrünün büyük çoğunluğunu Ankara'da geçirdi. Antalyalılarla doğru anlamda empati kuramadığını düşünüyorum. Antalyalılar, Kalekapısı'na gidip tabureyi çekip, çay içmeyen belediye başkanına oy vermezler. Türel'in direk genel başkanla görüşüyor olması ve kendini yukarıda bırakması birçok insanın tepkisini çekti. Menderes Türel halka inemedi, hizmetlerine ve projelerine güvendi."

TEPKİ OYLARI AKAYDIN'A KAYDI

Menderes Türel'in handikaplarından birisinin de yüzde 100 seçileceğine dair kamuoyunda oluşan izlenim olduğuna dikkat çeken Yeni, "Birçok insan gitti kendi partisine oy verdi. Bir de 'Menderes Türel kazanmasın da kim kazanırsa kazansın' diyenler vardı. Küçük partilerin ve özellikle Hasan Subaşı'nın etkisiyle DP'lilerin tepki oylarının Akaydın'a kaydığını görüyoruz. Burada Akaydın değil de Mehmet Efendi bile olsa yine kazanacak gibi bir netice çıktı ortaya."

TÜREL EŞİYLE ULUSAL KANALDA

Ortada bir hatalı aranması gerekirse bunlardan birisinin de Menderes Türel'in kendisi olduğunun gözardı edilmemesini isteyen Yeni, "Menderes Türel İstanbul'da ulusal bir kanalda yayına çıkarken Akaydın hoca Kepez bölgesinde bir gecekonduda bir vatandaşın evindeydi eşi ile birlikte. Oy vermeyenler bile 'eyvah biz ne yaptık diyor. Antalya'da şu anda bir kaos yaşanıyor. Acaba hizmetler aksayacak mı diye. Antalyalılar belki uyarı yapmak istedi ama ayarı iyi tutturamadılar." ifadesini kullandı.

Gazeteci Selami Şahin ise 29 Mart seçimlerinin Antalya'nın farklı yapısını ortaya koyduğunu söyledi.

Bu yapının başında Antalya'nın emekliler kenti olmasının başta geldiğini anlatan Şahin, "Buraya rahatına düşkün, yaşamının geri kalanında rahat etmek isteyen insanlar geliyor. Esasında sosyolojik bir durum söz konusu. Bu insanlar kentteki her türlü yapılaşmadan rahatsız oluyor. Tramvayın 1,5 yıllık sürede verdiği sıkıntı vatandaşa işkence gibi geliyor. Dolayısıyla ona refleks gösteriyor." dedi.

ADAY SIKINTISI

Bunun dışında Antalya'nın görünmeyen kodlarının varlığına da dikkat çeken Şahin sözlerini şöyle sürdürdü: "Bana göre en önemlisi Menderes Türel'in ilk başlarda vatandaşın içinde yer alan babacan, sevecen tavrının sonlara doğru hükümranlık tavrına dönmesi. İkincisi ise Başbakan'ın 28 kez gelmiş olması. Hepimiz Başbakan'ın bunun övünçle anlattığına şahit oluyoruz. 28 kez geldiğinde polisin, memurun çektiği çile var. Bunlar hiç görülmüyor. Bir diğer neden ise Antalya'da AK Parti kırsalda güçlü. Siz beldeleri ilçe yapıyorsunuz ama kazanamıyorsun. Olacak şey değil. Bunun en büyük nedeni aday belirlerken AK Parti'nin yerele özgün doğru adayı bulamamasıdır. Sanırım Türel'in burada bir hatası var. O da şu. Kendi başkanlığının alt kademe belediye başkanlarının seçiminden sonra gerçekleşeceğinin çok farkına varamadı."

TRAMVAY HATASI

Tüm bunların üstüne Antkart, tramvay ve yatırımlarda yapılan zamanlama hatası da eklendiğinde bugünkü sonucun ortaya çıktığını ifade eden Şahin, Antalya'ya yapılan yatırımların yeni dönemde duracağına inanmıyor.

Şahin, yatırımlara gerekçe olarak Antalya'nın Deniz Baykal'ın kenti olarak gösterilmesinin doğru olmadığına işaret ederek şöyle konuştu: "Antalya, 20 ilin toplamından daha fazla gelir getiriyor. Bunun için Antalya'nın üzerine düşüldü. Karşılığında vatandaşın teveccühü beklendi. Yatırımlar devam eder. Her şeye rağmen Antalya cezalandırılamaz. Ama koordinasyon olmadığı için bu kadar hizmet alamaz. Ben bu dönemde Türel'in hizmetlerinin yüzde 100 aranacağından eminim."

Antalya'nın siyasi yaşamanda söz sahibi olan eski belediye başkanlarından Hasan Subaşı da Menderes Türel'in kaybetmesinin bir nedenin seçmen profiliyle ilgili olduğunu söyledi.

ESNAF DERTLİYDİ

Türk seçmenin genelde duygusal bir yapıya sahip olduğunu anlatan Subaşı, "Tepkisel oylarıyla çok iktidar devirmiştir. Parti kapatmalarına ya da darbelere de refleksle, tepki oylarıyla farklı sonuçlara götürmüştür Türk seçmeni. Bu Antalya'da daha çok görülür. Akdeniz iklimi, daha sıcak kanlı insanlar, burada daha baskındır. Tepki oyları daha hakimdir. Son haftalarda esnafın arasında dolaştığınızda halkın bu tercihi belli oluyordu. Bir kızgınlık söz konusuydu. Ulaşamıyoruz, sözümüzü duyuramıyoruz ya da yapılan yanlışları dediğimiz zaman bizi dinleyen yok şeklinde bir takım yakınmalar vardı. Antalyalı seçmen Akdenizli baskın karakteriyle daha heyecanlıdır, daha duygusaldır. Refleksleri çabuktur. Anidir. Öfkeleri hemen sandığa yansır. Bunlar Antalya seçmeni için doğaldır." diye konuştu.

Özellikle trafikle ilgili çalışmaların seçmenin içine sinmediğine dikkat çeken Subaşı, şöyle konuştu: "Bir takım hizmetleri de tartışılır haldeydi. Yeterli ve doğru projelendirilmedi diye, tramvay gibi. Trafik alt geçit çalışmalarının bir ulaşım master planına dayalı olmadığını Antalyalı çok tartışmıştı. Tatmin edici karşılıkları da olmamıştır. Hatta esnaf rahatsızlığını çok kere dile getirmiştir. Onun için hizmetlerinin getirisi, götürüsü denk sayılmıştır ve Menderes Türel bir önceki seçimdekine yakın oy almıştır. Antalya'ya 10 yıl boyunca hizmet ederken öncelik verdiğim konuların başında Antalya'nın katılımcı yanını geliştirmek, demokratik reflekslerini geliştirmek, sivil örgütlenmeyi teşvik etmek gibi çalışmalarım olmuştur. Antalya bu noktada çok duyarlı hale gelmişti. Onun için katılım anlayışının gelişmemesi veya daha düşük kalması, Antalyalının tartışmaların içine girememesi rahatsız etmiştir, yadırganmıştır."

Yanlış adayların AK Parti'yi seçimleri kaybetme noktasına sürüklediğine işaret eden Subaşı, "Adaylar, AK Parti'nin oylarını artırmamasında etkisi olmuştur. Halkla yeterli iletişim ve katılım sağlanamadığı gibi aday tespitlerinde de hatalar yapılmıştır. Muratpaşa gibi çok önemli bir merkez ilçede 8-9 aday yarıştırılmıştır sonra bu yarışmanın dışından başka bir aday tercih edilmiştir. Bu ciddi kırgınlığa neden olmuştur. Kepez'de Erdal Öner'in aday yapılmaması seçmeninde burukluğa neden olmuştur. Yine Aksu ve Döşemealtı'nda da burukluklar olduğunu biliyorum. Oralarda da çok doğru tespitler yapıldı diyemeyiz. Bunların faturası da Menderes Türel'e çıkarılmıştır." şeklinde konuştu.

Tepki oylarına da dikkat çeken Subaşı, konuşmasına şöyle devam etti: "Küçük partileri düşündüğümüz zaman seçmende oyun boşa gitmesin anlayışıyla AK Parti'ye içi sinmeyenler ikinci önemli adaya, ikinci büyük partiye yönelmişlerdi. Bütün Türkiye'de olduğu gibi bu Antalya'da da böyle olmuştur. O da Antalya'da CHP'nin oyunu 40'lara çekmiştir. Benim için sonuçlar sürpriz değildi."

Eski siyasilerden Yıldırım Fırtına ise AK Parti'nin aday tespitinde ciddi yanlışları olduğunu vurgulayarak, "Aksu bölgesinde Veli Atik, Kepez'de Erdal Öner, Döşemealtı'nda Nurettin Tursun gösterilmiş olsaydı AK Parti'nin kazanacağı söyleniyor. Nurettin Tursun onu da ispatladı zaten. O bölgede CHP'nin potansiyeli olmamasına rağmen seçimi kazandı. Bu üç adayla devam etmiş olsaydı Menderes seçimi kazanabilirdi diyorlar. Benim de kanaatim o doğrultuda." dedi.

AK Parti'yi Antalya'da yenilgiye uğratan nedenlerden birisinin de makro düzeydeki siyasetle ilintili olduğuna değinen Fırtına, "Ekonomik krizin AK Parti iktidarına 1,5 yıldır olan etkisi, bir de Başbakan'ın sert konuşmalarının insanları kırması. 'Bunlar gitsin de kim gelirse gelsin' diye düşündü insanlar. Kim gelebilir, ikinci sıradaki gelebilir. 22 Temmuz'daki oy dağılımına göre AK Parti birinciydi, büyükşehir hinterlandında CHP ikinciydi. Bu zaman zarfında da CHP'nin bir kaybı olmadı. AK Parti'nin 1,5 yıllık yıpranmışlığıyla ikinci olan CHP'ye sağ taraftan DP'den ANAVATAN'dan hatta bazı MHP'lilerin de oy verdiğini söylüyorlar." diye konuştu.

Belediyeciliği "Yatırımcı belediyecilik, sosyal belediyecilik" olarak ikiye ayıran Fırtına, "Menderes Türel yatırımcı belediyecilikte sınıfı geçmiştir ama sosyal belediyecilikte maalesef sınıfta kalmıştır. Halk seçtiği belediye başkanına her an ulaşmalı. Bugün şehir dışındaysa ya da toplantısı varsa yarın ulaşmalı. Esnafın içinde dolaşmalı. Menderes bu projeyi biraz aksattı." ifadesini kullandı.

AK Parti'nin Antalya Büyükşehir Belediyesi'ni kaybetmesinde en önemli rolü oynadığı savunulan esnaflardan Lokman Adalı da, tramvayın geçtiği güzergahlarda işlerin tamamen durduğuna değindi.

Esnaf olarak Menderes Türel'le görüşebilmek için girişimde bulanmalarını karşın bundan sonuç alamadıklarını anlatan Adalı, "15 gün bekledik ama Menderes Türel'den cevap gelmedi. Türel, yollar inşaat için ilk kapandığı zaman geldi. 3 ay içinde yolu açacağını söyledi. 3 Haziran'da kapanan yolun eylül içinde açılması gerekirdi. Maalesef hala kapalı." dedi.

Menderes Türel'in halkın içine girmek, esnafın dertlerini dinlemek yerine 'ekabir takımı temsil' ettiğine inanan Adalı, bunun Mustafa Akaydın'ın işine yaradığı saptamasında bulunarak, "Menderes Türel halkı, esnafı, otobüsçüyü, dolmuşçuyu üzdü. Bunu karşılığında kamuoyundan destek alamadı. Hiç kimse Türel'in arkasından iyi rüzgar estirmedi. Mütevazi olmadı. 'Siz şehir planlamacılığından ne anlarsınız' diye resti esnafa çekti. Çantacım adında bir esnaf bu konuşmadan sonra felç oldu ve icralık duruma düştü." görüşünü savundu.

Antray adı verilen raylı ulaşım aracının geçtiği güzergahlar arasında bulunan Ali Çetinkaya Caddesi üzerindeki işyerini kapatmak zorunda kaldığını anlatan esnaf Bayram Çölkesen ise şunları söyledi: "Tramvaydan zarar gördüğüm için bir mağazamı kapattım. İki tane daha var, gerekirse onları da kapatacağım. Menderes Türel bizi bitirdi. Seçimleri de raydan ve Antkart'dan kaybetti. Esnaf bir yıldır zararda. İşlerimiz yüzde 100 düştü. Siftah bile yapamıyoruz. İş yerimi kapatalı 3 ay oldu. Dayanacak gücümüz kalmadı."