Libya'da koalisyonun açmazları
Abone olBBC muhabiri Caroline Wyatt, Libya'da koalisyon güçlerinin karşı karşıya olduğu zorlukları anlatıyor.
Askeri kaynaklar, Libya'da koalisyon uçaklarının düzenlediği hava saldırılarının Kaddafi'ye bağlı güçlerin silah ikmal zincirini bozmaya başladığını söylüyor.
Hafta başında Amerikan ve İngiliz uçakları, hafif silahlarla
tank ve top mermilerinin tutulduğu dev bir mühimmat deposunu havaya
uçurdu.
Yetkililere göre, yeraltındaki 40 ayrı bölmede bulunan bu
silahların kuzeyde Zintan ve Misrata'da yaşayan sivillere karşı
kullanılması olasılığı vardı.
İngiltere Savunma Bakanı Liam Fox, "Bunun gibi iyi planlanmış
saldırılarla Kaddafi güçlerini hassas noktalarından vurmaya, ikmal
kaynaklarını sınırlamaya ve sivilleri öldürme kapasitesini
azaltmaya başladık" diyor.
Bakan, İngiliz uçaklarının saldırılarıyla hava savunma sistemleri,
tank ve zırhlı personel taşıyıcıları dahil Kaddafi'nin askeri
gücüne önemli darbe vurulduğunu söylüyor.
Askeri kaynaklar, olası can kayıplarını önlemek için bu
operasyonların bir süre daha devam edeceği mesajını veriyor.
'Kaddafi hala paralı asker getirttiyor'
Birçok kent ve kasabada çatışmalar devam ederken, Kaddafi'ye
bağlı güçlerin sürekli olarak Çad, Mali ve Nijer gibi ülkelerden
paralı asker getirttiği belirtiliyor. Bu askerler daha çok kent
merkezlerinde görevlendiriliyor.
Bu da Kaddafi güçlerinin hava kuvvetleri ve envanterindeki büyük
silahlar devre dışı bırakılsa bile rejimin dağılmasının kolay
olmayacağına işaret ediyor.
Bu yüzden Libya'da isyancıların başarısı büyük oranda kendilerine
bağlı. Ancak isyancılar şimdiye kadar iyi örgütlenemediler. Ayrıca
onlar da mühimmat sıkıntısı yaşamaya başladılar. Bu da, Washington,
Londra ve diğer merkezlerde isyancıların silahlandırılması
tartışmasını başlattı.
İsyancılar şimdi hafif silahlarla çarpışıyorlar ve çoğu
eğitimsiz. Aralarında taraf değiştiren askerler olsa da çoğu sivil.
Bu yüzden de isyancılara gelişmiş silahlar verilmesi başka sorunlar
doğuracak.
Askeri anlamda isyancıların güçlerinin düzeyinin, Kaddafi
birliklerininkiyle kıyaslanamayacağı belirtiliyor. Ve Kaddafi
birliklerinin son günlerdeki saldırılarıyla, bir süredir
denetimlerinde tuttukları bazı yerleşim birimlerinden çekilmeye
zorlanan isyancıların moralinin zayıflamaya başlayabileceği
kaydediliyor.
İsyancılar kimler?
Koalisyon ayrıca şu anda isyancıların tam olarak kimler olduğunu
anlamaya çalışıyor. Zira, isyancıların aralarında El Kaide ve
Hizbullah üyelerinin de olduğu iddiaları var.
NATO'nun Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Oramiral James
Stavridis, isyancı güçleri yakından takip ettiklerini söyledi.
Komuta NATO'ya devredilirken, operasyonların amacı Libya rejimini
mümkün olduğu kadar baskı altında tutmak. Ancak yapılabilecekler
hava ve deniz operasyonlarıyla sınırlı. İngiliz yetkililerin
başından beri vurguladıkları gibi, Libya'ya kara birliği
gönderilmesi gündemde değil. Zaten böyle bir talep de yok.
Bu nedenle herşey büyük ölçüde Kaddafi ve destekçilerine
uygulanacak siyasi ve diplomatik baskıya bağlı.
Şimdiye kadar başarılamasa bile askeri operasyonlar ve siyasi
baskılar Kaddafi'yi ülkesini terk etmeye zorlamayı amaçlıyor.
Koalisyon güçlerinin umudu, isyancılar pes etmeden Kaddafi'nin pes
etmesinde.
Zaman baskısı
Koalisyon güçleri üzerinde de zaman baskısı var. Zira Rusya gibi
bazı ülkeler, BM kararlarının öngördüğü çerçevenin dışına
çıkıldığını söylemeye başladı. Ayrıca Rusya'nın yanı sıra, Almanya
ve Çin isyancılara silah sağlanmasına karşı çıkıyor.
Koalisyon içindeki bu hassas denge böyle bir adımla hemen
bozulabilir. Ancak silah desteği almadıkça isyancıların nasıl
başarıya ulaşabileceğini ya da Libya'nın uzun sürecek bir iç
savaştan nasıl kurtulacağını kestirmek zor.
Bir başka tehlike de Kaddafi'ye bağlı güçlerin misilleme riski ve
kentlerde sivilleri hedef alan saldırılar.