Kürt seçmen anketinden ezber bozan sonuçlar
Abone olKürt araştırmasından ezber bozan detaylar... Kürt nüfusun yoğun olarak yaşadığı 12 ilde yapılan anketler AK Parti ve HDP'nin oy potansiyelini ortaya koydu.
TÜBİTAK'ın desteğiyle İstanbul Şehir Üniversitesi'nden
Prof. Mesut Yeğen, Mehmet Ali Çalışkan ve Dr. Uğraş Ulaş Tol
tarafından yapılan Kürt seçmen araştırmasının ikinci bölümü
yayınlandı.
Radikal yazarı Ezgi Başaran, araştırmanın ikinci bölümünü ve
araştırmayı yapan uzmanların yorumlarını bugünkü köşesine
taşıdı.
Araştırma, Kürt nüfusun yoğun olarak yaşadığı Adıyaman, Ağrı,
Batman, Bingöl, Diyarbakır, Hakkari, Kars, Mardin, Şırnak, Tunceli,
Urfa ve Van'da yüz yüze görüşmelerle yapıldı.
GENÇ KÜRTLER HDP DİYOR
Ezgi Başaran'ın bugünkü köşesinden aktardığı bilgilere göre Kürt
seçmen araştırmasının detayları şöyle:
"Araştırmaya göre, Kürt ve Zaza seçmenler arasında son dört seçim
boyunca ilk kez oy kullananların oy tercihleri incelendiğinde HDP
oy oranlarının daha da yüksek olduğu görülüyor. İlk kez oy kullanan
Kürt ve Zazalar arasında AK Parti oyları dört seçim boyunca
ortalama yüzde 32’de kalırken, bu oran HDP’de yüzde 60’ın
üzerindedir.
Nedir bunun tercümesi: Yeni kuşakların HDP’ye yönelimi
belirgin bir şekilde daha yüksek.
YOKSUL DİNDARLAR HDP’YE, ZENGİNLER AK PARTİ'YE
Hem yoksulların hem de daha yüksek eğitim düzeyinde olanların
HDP’yi, gelir düzeyi orta ve üst düzey olanların ve eğitim düzeyi
ilköğretim ve altı olanların AK Parti’yi daha fazla desteklediği
görülüyor.
Orta ve üstü gelir sahipleri çoğunluğu kendi hesabına çalışan esnaf
ve küçük işletmeciler. AK Parti’de kadınlar, HDP’de gençler
ve erkekler daha etkili. HDP’li gençler, Kürt kimliği
talepleri konusunda daha istekli, eğitim düzeyi, anadil konuşma
sıklığı ve konuşma düzeyi daha yüksek bir profile sahip. AK Partili
kadınlar, eğitim düzeyi düşük, 90’lardan önce Refah Partisi
geleneğine oy vermenin yaygın olduğu dindar bir kitle.
Öyleyse özetleyelim:
-HDP, hem yoksullarda, hem de daha yüksek eğitim düzeyinde
olanlarda etkilidir.
-Dindarlık düzeyi yüksek yoksullar HDP’yi, varlıklı
dindarlar AK Parti’yi...
-45 yaş ve üstü, eğitim düzeyi ilköğretim ve altı olanlar AK
Parti’yi, genç veya orta yaşlarda olanlar HDP’yi...
-Gelir düzeyi daha yüksek fakat eğitim düzeyi ilköğretim ve
altı olanlar AK Partiyi, yoksullar ve eğitimli üst gelir
düzeyindeki seçmenler HDP’yi...
-Genç kadınlar, eğitim düzeyi yüksek kadınlar, hane geliri düzeyi
düşük kadınlar HDP’yi, orta yaş ve üstü, dindarlık düzeyi yüksek
olan kadınlar, eğitim düzeyi ilköğretim ve altı olanlar ve hane
gelir daha yüksek kadınlar AK Parti’yi destekliyor.
NEDEN YOKSUL KÜRTLER AK PARTİ'YE OY VERMİYOR?
Ulaş Tol, yoksulların Türkiye’nin geri kalanında olduğu gibi
bölgede niye AK Parti’yi seçmediğini ise şöyle açıklıyor.
AK Parti’yi seçmediğini ise şöyle açıklıyor:
‘Bölgedeki yoksullar AKP’nin gıda vesaire gibi yardımlarına
bağımlı değiller. Çeşitli dernekler ve gıda bankaları aracılığıyla
yoksullar için kendi alternatif ağlarını oluşturmuşlar. Bu da
onları HDP’ye yaklaştırıyor.’
KADINLAR HDP'YE OY VERMİYOR
HDP’nin siyaset çizgisinde kadınlar öne çıkarken seçmen profilinde
sanıldığı kadar yoklar. Bu araştırmaya göre AK Parti bölgedeki
kadınlara daha çok hitap ediyor. Mehmet Ali Çalışkan’a göre bunun
sebebi AK Parti’nin sağlık hizmetleri, engelli ve çocuk
yardımlarını kadınların hesabına yatırmasının yani kadını muhattap
alması.
AK PARTİ VE HDP OY ORANLARI
Bölgenin genelinde kime oy vereceğini belirleyen en önemli unsurun
etnik kimlik olduğu söylenebilir:
- Kürtlerin içerisinde HDP;
- Zazalar, Türkler ve Arapların içerisinde AK Parti güçlü.
- Kürtlerin yüzde 56,2’si HDP’ye, yüzde 38,4’ü AK Parti’ye oy
veriyor.
- Zazaların tamamına bakıldığında AK Parti az bir farkla önde.
- Bölgedeki Alevilerde yükselen bir HDP desteği var. 2007
seçimlerinde Kürt Alevilerin yüzde 44’ü HDP’yi desteklerken bu oran
2014 yerel seçimlerinde yüzde 75’e yaklaşmış, Cumhurbaşkanlığı
seçimlerinde Selahattin Demirtaş desteği yüzde 80’i bulmuş.
ANADİL OYU BELİRLİYOR
Anadil de oyu belirleyen etkenlerden. Anadili Kürtçe olanlar ve
ailede en çok konuşulan dil Kürtçe olanlar yüksek oranda HDP’yi
desteklerken, anadili Türkçe ya da Arapça olanlar AK Parti’ye
yakın. Zazaca iki kategorinin ortasında yer alıyor. Kürtçe TV
izleyen seçmenlerin de büyük bölümü, yüzde 62’si HDP’yi
destekliyor. Benzer şekilde en sevilen müzik türleri arasında etnik
müziği veya Kürtçe müzik kategorisini seçenlerin HDP desteği daha
yüksek. Yüzde 80’ler civarında.