Kredi kartları kanunu tasarısı hazır
Abone olToplumsal yaraya dönüşen kredi kartı batağını kurutmak için hükümet somut adım attı. Hazırlanan tasarı 11 bölüm, 50 madde ve 3 geçici maddeden oluşuyor.
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, kredi
kartlarının, kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınması ve
küçültülmesi bakımından da büyük önem taşıdığını bildirdi. Başbakan
Yardımcısı Şener, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar,
Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda, Banka Kredi Kartları ve Kredi
Kartları Kanunu Tasarısı'nı sunarken, banka kartları ve kredi
kartları kullanılarak yapılan ödemelerin, hızlı, kolay ve güvenilir
bir şekilde gerçekleştirilmesinin, tüketici ve işyerlerinin bu
kartları kullanımını artırdığını söyledi. Şener, gelişmiş
ekonomilerde olduğu gibi, kredi kartlarının etkin kullanımını
sağlayacak yasal altyapının oluşmasının, kayıt dışı ekonominin
kayıt altına alınması ve küçültülmesi bakımından da büyük önem
taşıdığını ifade etti. Şener, Türkiye'de kredi kartı kullanımında
ilgili tarafların hak ve yükümlülüklerinin tespitinde hukuki
altyapının oluşturulmaması; kredi kartı kullanımından doğan
sorunların giderilmemesi ve yetkili mercilerin açıklığa
kavuşturulmamasının, sistemin etkin ve rekabetçi şekilde işlemesini
engellediğini kaydetti. Banka kartı ve kredi kartı kullanan
tüketicilerin haklarının güvence altına alındığı, ispat yükünün
açıklığa kavuşturulduğu, ilgili suç ve cezaların belirlendiği bir
kanunun zorunlu olduğunu ifade eden Şener, şöyle devam etti:
''Yukarıda açıklanan hususlar, Ulusal Program, temel kanunlarda
yapılan değişiklikler, Avrupa Birliği'nin ilgili direktifleri,
Basel Bankacılık Gözetim ve Denetim Komitesi tarafından hazırlanan
prensip ve raporlar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu, 4389
Sayılı Bankalar Kanunu, Finansal Hizmetler Kanunu Tasarısı Taslağı,
4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, son zamanlarda
yapılan ülkemiz uygulama esasları ve sektörde karşılaşılan sorunlar
da dikkate alınarak, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu
Tasarısı hazırlanmıştır.'' Şener, 11 bölüm, 50 madde ve 3 geçici
maddeden oluşan tasarının getirdiği yenilikleri de şöyle sıraladı:
''-Banka kartları ve kredi kartlarının çıkarılmasına, kullanımına
ve ilgili diğer işlemlere ilişkin yasal çerçeve oluşturularak,
kredi sisteminin etkin çalışması amaçlanmıştır. -Kanun kapsamındaki
kuruluşlara faaliyet izni verilmesi ve verilen iznin iptal
edilmesine ilişkin hükümler, bankalar için düzenlenen hükümlere
paralel olarak tesis edilmiştir. -Kart çıkaran kuruluşların,
kişilerin talebi olmaksızın veya sözleşme imzalamaksızın kredi
kartı düzenleyemeyecekleri öngörülmüştür. -Kredi kartı limit
artışları için müşterinin rızası aranmış ve kart limiti ile gerçek
kişinin geliri arasında azami bir oran belirlenmiştir. -Kart
çıkaran kuruluşların, son ödeme tarihinden önce olmak üzere,
sözleşmede belirtilen süre içinde kart hamiline yazılı veya
elektronik ortamda veya kurumca belirlenecek başka yollarla hesap
özetini bildirmesi şartı getirilmiş ve kart hamilinin korunması ve
taraflar arasında herhangi bir anlaşmazlığa mahal vermemesi
amacıyla hesap özetinde bulunması gerekli hususların Kurulca
belirleneceği hüküm altına alınmıştır. -Yapılan işlemlerin kart
hamillerinin rızası hilafına gerçekleşmesi söz konusu olduğunda, bu
kişilerin haklarını arayabilmelerini teminen yasal süreler
belirlenmiş olup, şikayet ve itiraz durumunda takip edilecek
usuller belirlenmiştir. -Kart sahibinin kayıp ve çalınma durumunda
mağdur olmasının önlenmesi amacıyla kayıp veya çalınmaya ilişkin
olarak, kart çıkaran kuruluşa yapacağı bildirim anından önceki 24
saat içindeki sorumluluğu, 150 YTL ile sınırlandırılmıştır. -Kanun
kapsamındaki kuruluşların yönetim ve teşkilat yapısına, muhasebe ve
raporlama sistemine, kurumsal yönetime ilişkin usul ve esasların
Kurulca belirleneceği hüküm altına alınmış ve kredi kartlarına
uygulanan her türlü faiz ve komisyon oranı ile istenilen diğer
bilgileri kamuoyuna yayımlanmak üzere, aylık olarak Kuruma
bildirmeleri şartı getirilmiştir. -Kanun kapsamındaki kuruluşlar,
düzenlemeler çerçevesinde belirlenen sınırlamaları ve standart
oranları hesaplamak, tutturmak ve idame ettirmek, gerekli görülmesi
halinde Kurum tarafından istenen tedbirleri almak ve uygulamakla
yükümlü tutulmuştur. -Üye işyerleri kart kullanılarak satın alınmış
bir malın iadesi veya hizmetin alımından vazgeçilmesi veya yapılan
işlemin iptalinin talep edilmesi halinde, söz konusu işleme ilişkin
belgeleri düzenlemekle yükümlü kılınmıştır. -Üye işyeri anlaşması
yapan kuruluşların, kartın kabulü hususunda kart çıkaran kuruluştan
onay alınmasını sağlayacak altyapıyı oluşturmaları zorunluluğu
getirilmiştir. -Kart hamili ile kart çıkaran kuruluş arasında
kurulacak ilişkinin taraflarca imzalanacak yazılı sözleşmeyle
başlayabileceği öngörülerek, söz konusu sözleşmede yer alacak
hususlar hüküm altına alınmıştır. Faizin hesaplanmasına yönelik
olarak faiz başlangıcı, faiz oranı ve gecikme faizine ilişkin
hükümler ihdas edilmiştir. Sözleşme hükümlerinde kefilin
sorumluluğunu artırıcı nitelikteki değişikliklerde kefilin artan
sorumluluğunun devam ettirilebilmesi için kefilin yazılı onayının
alınması şart koşulmuştur. -Kanun kapsamında yer alan kuruluşların
denetiminin Kurum tarafından yapılması öngörülerek, kuruluşların iç
kontrol, risk yönetimi ve iç denetim sistemlerinin, muhasebe ve
finansal raporlama birimlerinin her türlü kayıt, bilgi, yapı ve
sistemlerini denetime uygun hale getirmeleri zorunlu tutulmuştur.
-Kart hamillerinin risk durumlarının izlenmesi, değerlendirilmesi
ve kontrolü, müşterilerin kredi değerliliği bilgilerinin toplanması
ve müşteri hizmetlerinin yerine getirilmesi amacıyla; bilgi ve
belge alışverişi ile takas ve mahsup işlemlerinin kurulacak
şirketler tarafından yapılması öngörülmüştür. -Finans sektörünün
düzenli işleyişi, denetimi ve piyasa riskinin yönetimi amacıyla bu
Kanunun uygulanması ve kredi kartları politikalarının
yürütülmesiyle ilgili konularda, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurumu, Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Hazine
Müsteşarlığı, Rekabet Kurumu, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve
Kurulca belirlenecek diğer kurumlar arasında işbirliği yapılacağı
hüküm altına alınmıştır. -Tarafların, bu kanuna aykırı olarak
gerçekleştirdikleri işlemler nedeniyle maruz kalacakları idari ve
adli cezalarla kanunda belirtilen suçlara ilişkin yapılacak
soruşturma ve kovuşturmanın usulleri belirlenmiştir.''