Kredi kartına limit
Abone olKredi kartları kanunu tasarısı komisyonda kabul edildi. Artık önüne gelen kredi kartı dağıtamayacak.
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Tasarısı, TBMM Sanayi,
Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda
kabul edildi.
Tasarıya göre, kredi kartı limiti belirlerken esas alınacak
kartın imza hanesi, kart hamili tarafından imzalanacak. Kart
hamilinin yaptığı işlemler nedeniyle sözleşmede yer almayan faiz,
komisyon veya masraf gibi adlar altında hiçbir şekilde ve surette
ödeme talep edilemeyecek ve kart hamilinin hesabından kesinti
yapılamayacak.
Kartlı sistem kurma, kart çıkarma, üye işyerleri ile anlaşma yapma,
bilgi alışverişi, takas ve mahsuplaşma faaliyetinde bulunmak
isteyen kuruluşlara, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu'ndan
(BDDK) izin alma şartı getiriliyor. Merkezi yurtdışında bulunan
kartlı sistem kuruluşlarının, Türkiye'de şube ya da kredi kartı
sistemi kurmamak, kart çıkarmamak ve üye işyeri anlaşması yapmamak
kaydıyla temsilcilik açmaları, BDDK'nın iznine tabi olacak.
-KURULUŞLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ-
Kart çıkaran kuruluşlar, talepte bulunmayan veya sözleşme
imzalamayan kişiler adına hiçbir şekilde ve surette kart
veremeyecek. Bu kuruluşlarca genel müdürlük veya şube haricinde
kredi kartı talebi toplanabilecek yerler, BDDK'nın uygun görüşü
alınarak, Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları
Birliği tarafından müşterek belirlenecek.
Asgari tutarın, son ödeme tarihini takip eden 3 ay içinde
ödenmemesi durumunda, kart hamiline yapılacak bildirimden itibaren
bir aylık sürede bu tutarın ödenmemesi ya da banka kartı ile kredi
kartı kullanımından dolayı adli cezaların uygulanması halinde
ilgili kart çıkaran kuruluşlarca kart hamiline verilen kredi
kartları iptal edilecek ve borcun tamamı ödeninceye kadar yeni
kredi kartı düzenlenemeyecek.
-KREDİ KARTI LİMİTİ-
Kart çıkaran kuruluşlar, kredi kartı almak isteyenlerin yasaklılık
veya engel durumu, ekonomik ve sosyal durumu, aylık veya yıllık
ortalama geliri, diğer kart çıkaran kuruluşlarca bu kişilere tahsis
edilen kredi kartı limiti, bir model veya skorlama sistemi
sonuçları, müşteri tanı ilkeleri ile temin edilecek bilgileri
dikkate alarak, yapacakları değerlendirmeye istinaden kullanım
limiti tespit etmek zorunda olacak.
Kuruluşlar, kart hamilleri talep etmedikçe kredi kartı limitlerini
artıramayacaklar. Bir gerçek kişiye, verilecek tüm kredi
kartlarının limiti, bir yıl süreyle aylık ortalama gelirinin 2
katını aşamayacak. Kartın limiti; bin YTL'ye kadar limitler hariç
olmak üzere, aylık veya yıllık ortalama gelir düzeyi kart hamili
tarafından beyan edilen ve ilgili kuruluşlarca teyit edilen
gelirler üzerinden tespit edilecek.
Kart sahibinin talebi üzerine, üçüncü kişiler adına asıl karta
bağlı ve asıl kart limitini aşmamak kaydı ile ek kredi kartı
düzenlenebilecek.
-HESAP ÖZETİ-
BDDK tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde, kredi
kartı hesap özeti düzenlenmesi, yazılı veya kart hamilinin talebi
üzerine elektronik ortam veya başka etkin yollarla bildirilmesi
zorunlu olacak.
Kart çıkaran kuruluşlar, kart ve ek kart hamillerinin kart
kullanımıyla ilgili yapacakları şikayet ve itiraz başvurularını,
başvuru tarihinden itibaren 20 gün içinde hamilin başvuru yöntemi
kullanılarak ve gerekçeli bir şekilde cevaplandırmak zorunda
olacak. Kredi kartı ile yapılan işlemlere, son ödeme tarihinden
itibaren 10 gün içinde, kart çıkaran kuruluşa başvurmak
suretiyle itiraz edilebilecek. Kredi kartı hamili, başvuruda hesap
özetinin hangi unsurlarına itiraz ettiğini, gerekçesiyle
belirtecek. Süresi içinde itiraz edilmeyen hesap özeti
kesinleşecek. Hesap özetinin kesinleşmesi, genel hükümlere göre
dava hakkını ortadan kaldırmayacak.
-KARTIN SİGORTALANMASI-
Kartın ya da şifrelerin kaybolması veya çalınması halinde kart
sahibi, yapacağı bildirimden önceki 24 saat içinde gerçekleşen
hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan 150 YTL ile sınırlı
olmak üzere sorumlu olacak. Hukuka aykırı kullanımın, hamilin ağır
ihmaline veya kastına dayanması veya bildirimin yapılmaması halinde
bu sınır uygulanmayacak.
Kart çıkaran kuruluş, yapılacak talep ve ilgili sigorta prim
bedelinin ödenmesi koşuluyla kart hamilinin 150 YTL tutarındaki
sorumluluğunun sigortalanmasını sağlamakla yükümlü olacak.
-KART SAHİPLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ-
Kartın imza hanesi, kart sahibi tarafından imzalanacak. Üye
işyerinin talep etmesi durumunda kart hamili, kartın kullanımı
sırasında kimlik belgesi ibraz edecek. Harcama belgesi
düzenlenmeksizin çeşitli iletişim araçları veya
sipariş formu vasıtasıyla yapılan mal ve hizmet alımlarındaki
hukuka aykırı kullanımlardan kaynaklanan zararlardan kart sahibi
sorumlu tutulamayacak.
Üye işyerleri, kart hamillerinin yapmış oldukları mal ve hizmet
alımlarının bedelini, banka kartı ya da kredi kartı ile ödeme
taleplerini kabul etmek zorunda olacaklar. Bu zorunluluk, indirim
dönemlerinde de geçerli olacak.
Üye işyerleri, kart hamilinden, kartın kullanılması dolayısıyla
komisyon veya benzeri bir isim altında ilave bir ödemede
bulunmasını isteyemeyecek. Buna aykırı davranılması halinde, üye
işyeri anlaşması yapan kuruluşlar tarafından, üye işyeri sözleşmesi
feshedilecek ve bir yıl süreyle yeni bir sözleşme
yapılamayacak.
Aynı kart ile aynı ödeme işlemi için birden fazla harcama belgesi
düzenlenemeyecek. İşyerleri, kartın kullanımı sonucunda kart ve
kart hamili ile ilgili edindikleri bilgileri, kanunla yetkili
kılınan kişi, kurum ve kuruluş hariç olmak üzere kart hamilinin
yazılı rızasını almadan başkasına açıklayamayacak, saklayamayacak,
kopyalayamayacak.
-SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ-
Kart çıkaran kuruluşlar ile kart hamilleri arasında sözleşme
imzalanacak. Sözleşme hükümleri ve kartın kullanımı hakkında, kart
hamiline ayrıntılı bilgi verilecek. Sözleşmeler, 12 punto
büyüklüğünde ve siyah harflerle yazılacak.
Sözleşmede belirtilen asgari tutar, dönem borcunun yüzde 20'sinden
aşağı olamayacak. Hesap özetinde yer alan asgari ödeme tutarı son
ödeme tarihinde ödenmediği takdirde, kart hamili ödenmeyen tutar
için sözleşmede öngörülen gecikme faizi dışında bir yükümlülük
altına sokulmayacak.
Kart hamilinin yaptığı işlemler nedeniyle sözleşmede yer almayan
faiz, komisyon veya masraf gibi adlar altında hiçbir şekil ve
suretle ödeme talep edilmeyecek ve kart hamilinin hesabından
kesinti yapılmayacak. Sözleşmede, kart hamilinin haklarını
zedeleyici ve kart çıkaran kuruluş lehine tek taraflı haksız şart
sağlayan hükümlere yer verilmeyecek.
Kart hamilinin borcu kefile bildirilmedikçe, kefil için temerrüt
durumunun oluşmayacağı sözleşmede gösterilecek. Sözleşme
hükümlerinde, kefilin sorumluluğunu artırıcı nitelikteki
değişikliklere ve kartın kullanım limitinin yükseltilmesine ilişkin
olarak kefilin ilave şartlara dair sorumluluğunun başlaması için
kefilin yazılı onayı alınacak.
-SIRLARIN SAKLANMASI-
BDDK üyeleri ve kurum çalışanları, görevleri sırasında kart hamili,
kefil ve kuruluşlara ait öğrendikleri sırları kanunen açıkça
yetkili olanlardan başkasına açıklayamayacak ve kendi yararına
kullanamayacak.
Kart çıkaran kuruluş ile kart hamili arasında oluşabilecek herhangi
bir uyuşmazlık halinde, işlemin hatasız bir şekilde kaydedildiği,
hesaba intikal ettirildiği ve herhangi bir teknik yetersizlik veya
arıza halinin bulunmadığını ispat etme yükümlülüğü, kart çıkaran
kuruluşa ait olacak.
Tasarıya göre kartlı sistem kurma, kart çıkarma veya üye
işyerleri ile anlaşma yapma yetkisi olanlar dışında hiçbir gerçek
veya tüzel kişi, aslen veya feran meslek edinerek, kartlı sistem
kuramayacak; kart çıkaramayacak veya üye işyerleri ile anlaşma
yapamayacak; ticaret unvanları ve her türlü belgeleri ile
ilan ve reklamlarında bu işlerle uğraştıkları izlenimini yaratacak
hiçbir kelime veya tabiri kullanamayacak.
-CEZALAR-
Gerçeğe aykırı olarak harcama belgesi, nakit ödeme belgesi ya da
alacak belgesi düzenlemek veya bu belgelerde ne suretle olursa
olsun tahrifat yapmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar
sağlayanlar, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar
adli para cezasıyla cezalandırılacak.
Borcunu ödemeyenin kredi kartını iptal etmeyen kuruluşlar ile
yasaklılık veya engel durumu, ekonomik ve sosyal durumu, aylık
veya yıllık ortalama geliri dikkate alınmadan kart veren
kurumlara, 2 bin ila 10 bin YTL idari para cezası verilecek.
Kişinin aylık gelirinin 2 katından fazla limitte kart veren kuruma,
5 bin YTL'den az olmamak üzere, aykırılık oluşturan tutarın yüzde
1'i tutarında ceza verilecek.
Hesap özetini kart sahibine ulaştırmayan, kart sahiplerinin kart
kullanımıyla ilgili şikayet ve itirazlarını 20 gün içinde
cevaplamayan kuruluşlara, 2 bin-10 bin YTL arasında ceza
kesilecek.
Kredi kartı sözleşmesi hükümleri ve kartın kullanımı hakkında kart
hamiline ayrıntılı bilgi vermeyen ve kartını iptal ettirmek
isteyenin sözleşmesini feshetmeyen kurumlara, 2 bin YTL'den 10 bin
YTL'ye kadar, iç kontrol, risk yönetimi ve iç denetim sistemleri,
muhasebe ve finansal raporlama birimi kurmayan, her türlü kayıt,
bilgi, belge, yapı ve sistemlerini denetime uygun ve hazır hale
getirmeyen kurumlara, 10 bin YTL'den 50 bin YTL'ye kadar ceza
verilebilecek.
Gerçeğe aykırı olarak harcama belgesi, nakit ödeme belgesi ya da
alacak belgesi düzenlemek veya bu belgelerde ne surette olursa
olsun tahrifat yapmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar
sağlayanlar, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli
para cezasıyla cezalandırılacak.
Banka kartı veya kredi kartını kaybettiği ya da çaldırdığı yolunda
gerçeğe aykırı beyanda bulunarak, kartı bizzat kullanan veya
başkasına kullandıranlar ile bunları bilerek kullananlar, 1 yıldan
3 yıla kadar hapis ve 2 bin güne kadar adli para cezasına
çarptırılacak.
Kredi kartı veya üye işyeri sözleşmesinde veya ek belgelerde
sahtecilik yapanlar veya sözleşme imzalamak amacıyla sahte belge
ibraz edenler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasına mahkum
edilecek.
Kart çıkaran kuruluşlar ile kart hamilleri arasında akdedilmiş
sözleşmedeki faiz hesaplamasına ilişkin hükümler 3 ay, diğer
hükümler ise 1 yıl içinde kanuna uygun hale getirilecek.