Korsanın fendi yasalı yendi
Abone olKorsan yayıncılıkla mücadele amacıyla çıkarılan yasanın sonucu şaşırtıcı oldu. Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından korsan CD satışları yasal CD satışlarını geçti.
Türk müzik endüstrisi korsan yayıncılığa teslim olmak üzere.
Korsan CD’ler ilk kez bandrollü CD satışlarını geçti. Korsan
yayıncılıkla mücadele amaçlı yasadan önce yüzde 25-50 arasında
değişen korsan CD satışları, yasa yürürlüğe girdikten sonra yüzde
50’yi aştı.
Korsan yayıncılığın tüm dünyada her geçen gün artması müzik
endüstrisi için büyük tehdit oluşturuyor. Türkiye’de ciddi bir
sorun haline gelen korsan yayıncılığı önlemek amacıyla 2004 yılının
Mart ayında ciddi yaptırımlar uygulayan bir yasa çıktı. Ancak
endüstri temsilcileri, korsan satışların tüm hızıyla sürdüğünü
belirtirken, kanunların uygulanmadığından yakınıyor.
SEKTÖRÜN 6 AYLIK ZARARI 80 TRİLYON
Sony B Türkiye Genel Müdürü Şemsettin Göktaş, yasanın çıkmasından
sonra ilk defa korsan ürün sayısın bandrollü ürünleri geçtiğini
söyledi. Gökay, “Yasadan önce korsanlığın her zaman yüzde 25, yüzde
50’lilerde gezindiği iddia ediliyordu. Fakat 2004 yılı sonu ve
aslında son 6 ay sonuçları da gösteriyor ki, ilk defa korsan ürün
adeti yasal ürün adetini geçti. Uluslararası Yapımcılar Birliği’nin
de rakamları bunu gösteriyor” dedi.
Doğan Müzik Company Genel Koordinatörü Ercan Saatçi de, “Bu yılın
ilk 6 ayında gördüğüm, geçen yılın ilk 6 ayına göre yüzde 200 bir
sapma var. Yani inanılmaz. Geçen yıl ilk 6 ay 20 tane albüm
sattıysam, bu 6 ay hiç satmamışım” diye konuştu.
MÜYAP’ın yayınladığı rakamlara göre, 2004 yılının ilk 6 ayıyla 2005
yılının ilk 6 ayı arasında bandrollü satışlarda yaklaşık 15 milyon
adetlik bir azalma göze çarpıyor. Sektör temsilcileri, bu düşüşün
yapımcılar açısından 6 ayda 75 ila 80 trilyonluk bir kayıp anlamına
geldiğini belirtiyor.
ADALET AĞIR İŞLİYOR
Yasaya karşın korsan satışların tüm hızılya sürmesini yargılama
sürecindeki sorunlara bağlayan Göktaş, “Son 12 ayda 600 küsur dava
açıldı. Fakat çok enteresan, 15 ayda bu davalardan sadece 2-3
tanesi cezayla sonuçlandı. Dolayısıyla yargılama sürecinin çok uzun
olması korsanlara çok rahat at oynatma imkanı sağladı” diye
konuştu.
Müzikotek Başkanı Dağhan Baydur da, yargılama sürecinin uzun
sürmesinden yakınıyor. Baydur, “Kanunlar müsait ama sadece müzik
sektöründe değil, herkesin sıkıntısı mahkemelerin çalışmaması. Çok
uzun sürüyor. Batı ülkelerinde mahkeme 1-2 haftada sonuçlanıyor.
Böyle senelerce sürmüyor” dedi.
’MÜZİK SEKTÖRÜ YAĞMALANIYOR’
Teknolojinin gelişmesi, CD’lerin kolaylıkla kopyalanabilir hale
gelmesiyle müzikte korsan patlaması yaşandığını belirten MÜYAP
Başkanı Bülent Forta, “Müzik sektörü şu anda gerçekten yağmalanan
bir sektör. Sonuç olarak bir endüstri olmaktan çıkmaya başlıyor
müzik. Çünkü bu ürünlerin yaratılmasında çok büyük bir sermaye gücü
var aynı zamanda. Şimdi siz eğer bunu geri alamıyorsanız, geri
alamadığınız müddetçe de yapımcılığın devam edebilme şansı ortadan
kalkıyor” diye konuştu.
’22 DEFA YAKALANAN KORSAN VAR’
2004 yılının Mart ayında bir yasanın aslında aslında dünya çapında
bir koruma getirdiğini ve bu anlamda da yasal bir sıkıntı
olmadığını, ancak uygulamada çok ciddi problemler bulunduğunu
belirten Forta, şunları söyledi:
“Yasa maddeleri son derece ağır yükümler içeriyor. 2 yıl, 4 yıl
hapis, 50 milyardan 100 milyara kadar para cezaları falan
öngörülüyor. Ancak Türkiye’de hukuk çok ağır işliyor. Şimdi bir
korsan ürün satanı yakalıyorsunuz, mahkemeye çıkıyor ve mahkeme
yaklaşık 4 yıl falan sürüyor.
Bu 4 yıllık süre içerisinde bu şahıs yine aynı faaliyetini
sürdürmeye devam ediyor. 22 kere falan korsan ürün satmaktan
yakalanan insanlar var. Bunların davaları da halen sürmeye devam
ediyor. Dolayısıyla yasanın uygulanmasında çok ciddi problemler
var. Mahkeme dışında da problemler var. Şimdi 2004’teki
değişiklikle birlikte güvenlik güçlerine reysen müdahele hakkı
tanındı. Eskiden şikayete bağlı suçlardı bunlar. Şimdi ama buna
rağmen halen sokaklarda korsan tezgahlarını görebiliyoruz. Halen
burada bir hırsızlığın devam ettiğini görebiliyoruz.”
‘KORSAN, HIRSIZLIK OLARAK GÖRÜLMÜYOR’
Türkiye’de “soyut mülkiyet” kavramının yerleşmemiş olmasının da en
önemli sorunlardan biri olduğunu belirten Forta, “Bir CD’yi gidip
bir müzik marketten çaldığınız zaman fiziki olarak bir hırsızlık
gibi görünüyor, ama onun içini çaldığınız zaman bir hırsızlık gibi
görünmüyor. Aslında bizim düşüncemiz korsan CD büyük bir hırsızlık
suçu. Bunun alıcıları da aslında bir çalıntı mal alıyorlar”
dedi.
Tüm dünyada korsana karşı önlemler alınmaya çalışıldığını,
internette yasal satış artelleri oluşturulmaya çalışıldığını
belirten Forta, Türkiye’de biraz bilinçlendirmeyle, biraz yasal
tedbirlerin uygulanmasıyla sorunun yeniden kontrol altına
alınabileceği umudunu taşıdıklarını vurguladı.
‘MÜZİĞİN KALİTESİ DE DÜŞÜYOR’
Korsan satışların kaliteyi de doğrudan etkilediğini ifade eden
MÜYAP Başkanı Bülent Forta, “Bir sektörde belli bir ekonomik
büyüklük olmadan ne o kalitede stüdyolar, ne o kalitede klipler
bunlar ortaya çıkamıyor. Bir özeleştiri yapmakta fayda var tabi.
Şöyle bir fayda var; bugüne kadar 3 aşağı 5 yukarı kendini idame
ettirebilen bir sektör vardı ama 2005 yılıyla birlikte büyük bir
çöküntüyle karşı karşıyayız. Sular yükseldi ve bütün hani o
özeleştiri yapması gerekenlerin boyuna kadar geldi bence. Bu krizi
hep beraber çözebilmekten başka, bir duyarlılık yaratmaktan başka
da bir çare de yok gibi görünüyor” diye konuştu.
Haber: Berfu Güven - Burcu Özenç
Kaynak: www.ntvmsbc.com