Kocanızı nasıl eğitirsiniz?
Abone olBir dediğinizi iki etmeyen, itaatkâr bir kocanız mı olsun istiyorsunuz? İşte sizi sonuca götürecek yöntem.
Evin orasına burasına dağılmış kirli çamaşırlardan... Bir omlet
uğruna muharebe alanına çevrilmiş mutfak manzaralarından... Randevu
yerine sanki Yemen’den geliyormuşçasına geç kalmalardan...
Anahtardan dosyaya, tıraş losyonundan cep telefonuna kadar ne
kaybedilse, sizi sorumlu tutan tavırlardan... Uzun lafın kısası,
tertipten, düzenden nasibini almamış, dağınık, aklı bir karış
havada kocanızdan yorulup, sıkılıp, usandıysanız... “Bir
mucize formül bulsam da şunu şöyle bir yeniden yaratsam.”
diyenlerin imdadına yetişen bir kitap ABD’de piyasaya çıktı.
Tipik şikâyetler
Kitabın yazarı, ABD’li gazeteci Amy Sutherland, ne bir ilişki
uzmanı ne de evlilik danışmanı. Kendisinin, “Savsak
kocanızı nasıl hayallerinizdeki ideal eşe
dönüştürürsünüz?” tarzında, bir çeşit Güzin Abla haline
geliş macerası hem komik hem ilginç. Amy’nin 12 yıllık evlilik
geçmişlerine rağmen hâlâ âşık olduğu kocası Scott, pek çok hemcinsi
gibi unutkan, dalgın, ihmalkâr, her yere geç kalmayı seven,
kararsız ve değişken bir mizaca sahipti. Amy de kimi zaman
homurdanarak, bağırıp azarlayarak kendince bir yol tutturdu. Ancak
bütün bu serzenişleri işe yaramadı. Evlilik danışmanı da derdine
çare olmadı.
Tam umudunu kesmişken
Meseleyi çözmekten umudunu kesen Amy’nin hayatı ve erkeklere bakış
açısı, konuyla son derece alakasız bir proje sayesinde değişti. O
dönemde egzotik hayvan eğitmenleri hakkında yazması gereken bir
kitap vardı. Bu nedenle hayvanların yaşadıkları değişimi anlamak
amacıyla Kaliforniya’ya gidip gelmeye başladı. Bu eğitimler
sonucunda, sırtlanlar bir emirle tek ayakları üzerinde dönüşler
yapıyor, pumalar tırnaklarını kestirmek için pençelerini uzatıyor,
denizaslanları burunlarının ucunda top oynatıyor, babunlar kaykay
kullanıyordu.
Amy uzun eğitim süreçlerini izlerken, kafasında sihirli bir ampul
yandı. Yırtıcı, egzotik yaratıklar bütün bu imkânsız hareketleri,
davranış biçimlerini yapabiliyorlarsa; bu tekniklerin, evdeki
bambaşka bir tür üzerinde de olumlu sonuçlar verebileceğini
düşündü. Acı ama gerçek... Bu farklı tür, inatçı ama sevimli kocası
Scott’tan başkası değildi.
Film teklifleri aldı
Amy Sutherland, bu garip deneyini ve kendince elde ettiği başarıyı
ilk olarak 2006’da, The New York Times gazetesinde kısa bir makale
olarak yayımladı. Makalesi o yılın, elektronik postayla en çok
gönderilen hikâyesi seçildi.
NBC’nin ünlü ‘The Today Show’una konuk oldu. Hollywood’dan film
teklifleri aldı, hatta bir tanesini kabul etti. Son olarak Şubat
2008’de ‘Shamu Bana Hayat, Aşk ve Evlilik Hakkında Ne Öğretti?
Hayvanlardan ve Eğitmenlerinden İnsanlar İçin Dersler’ adlı kitabı
piyasaya çıktı.
Koca eğitiminin temel kuralları
Olumlu davranışı takdir ettiğinizi belli edin. Kirli sepetine bir
tek çorap bile atsa teşekkür edin.
Hoşunuza giden bir şey yaptığında bir öpücükle, sevdiği bir yemekle, vs. ödüllendirin.
Unutmayın! Tepkinin iyisi de kötüsü de davranışı körükler.
Hoşunuza gitmeyen tavırları sabırla görmezden gelin.
Sakın boşu boşuna dırdır etmeyin! İşe yaramaz.
Azarlamak, bağırmak sadece erkeğin sıkıcı huylarını
müzminleştirmeye yarar.
Etrafa atılmış kirli çamaşır sadece kirli çamaşırdır. Kişisel
olarak algılamayın!
Kocanızı sizden çok farklı, bambaşka bir tür gibi kabullenin.
Böylece objektif olabilirsiniz.
Hatayı kendinizde de arayın. İşe yaramayan stratejileri
değiştirin.
İlgisini başka yöne çekin. Örneğin, mutfakta dolaşmaması için
salona cips ve bira hazırlayın.
Ders 1: Yaklaştır
Amy’nin egzotik hayvan eğitmenlerinden öğrendiği temel ders,
beğendiği davranışı ödüllendirmek, beğenmediğini ise görmezden
gelmekti. Dırdır etmek, azarlamak söz konusu değildi.
Kaliforniya’dan Maine’deki sıcak ama dağınık yuvalarına döndüğünde,
Amy, Scott’a tamamen farklı davranmaya başladı. Örneğin, Scott
çamaşır sepetine kirli tişört mü attı, hemen teşekkür etti. İkinci
kirli çamaşır için öpücükle ödüllendirdi. Bu arada yatak odasının
yerinde duran kirli yığınının üstünden, tek bir ters laf bile
etmeden usulca geçip gitti. Zamanla fark etti ki Scott, Amy
tarafından takdir edilmenin keyfini çıkarırken etraftaki kirli
yığınları da küçülmeye başladı. Bu yöntemin adı
‘yaklaştırma’ydı.
Ders 2: Sabret
Eğitmenin beğenmediği davranışlara en ufak bir tepki vermemesinin
adı ise ‘en az güçlendirici sendrom’. Zira pozitif ya da negatif
herhangi bir tepki, davranışı körüklemekten başka bir işe yaramaz.
Oysa hiçbir tepki verilmediğinde, o davranış biçimi zamanla yok
oluyordu. İşte bu nedenle Amy kendini çok zor tutsa da hoşuna
gitmeyen tavırlara kayıtsız kalmaya karar verdi.
Ders 3: İmkânsız kıl
Uyguladığı üçüncü teknik ‘uyuşmaz davranış’ kavramıydı. Bu yöntem,
dikkati başka bir noktaya çekerek, istenmeyen davranışın
yapılmasını engellemeye, mümkünse imkânsız kılmaya yönelikti. Amy
bu tekniği kendisi yemek pişirirken Scott’ı mutfaktan uzak
tutabilmek için kullandı. Ayağının altında dolaşmaması için salonun
uzak bir köşesine bir çanak cips ve salsa sos koydu, parlak fikri
tabii ki işe yaradı.
Ders 4: Kişisel alma
Dördüncü kural ise hataları asla kişisel olarak ele almamaktı.
Eskiden Scott’ın münasebetsiz tavırlarını hakaret gibi ya da değer
görmediğinin işareti olarak algılayan Amy, buna da son verdi.
Eğitmenlerin mottosunu benimsedi: ‘Hata hiçbir zaman hayvanda
değildir.’
Böylece kendi tepkilerini ve yanlışlarını da tahlil etmeyi öğrendi.
Scott’ın kimi içgüdüsel tavırlarının köklü ve değişmez olduğunu
kabullendi. Artık eskiye oranla, sivri uçları biraz daha yontulmuş
bir kocası ve daha hoşnut olduğu bir evliliği vardı.
Üstelik bu durumu anlayan kocası, üzerinde böyle bir teknik
uygulanmasından hiç gocunmadığı gibi, taktiği kapıp Amy üzerinde
denemeye başlamıştı.