Kasıtlı tahrik edilen köpek ‘silahla tehdit’ suçu oluşturuyor
Abone olAvukat Emir Akpınar, sahipli köpek ısırmasının taksirle yaralama veya kasten yaralama suçlarından birini oluşturabileceğini söyleyerek, “Köpek, sahibi tarafından kasıtlı olarak tehdide araç olarak kullanılmışsa TCK kapsamında silah olarak değerlendirilebileceğinden, silahla tehdit suçunu oluşturabileceğini de kabul edebiliriz” dedi.
Köpek tarafından saldırıya maruz kalan kişiler için maddi ve
manevi tazminat hakkı doğacağını söyleyen Emir Akpınar, “Köpek
saldırısına maruz kalma durumunda mağdur kişinin yaşadığı talihsiz
olaydan ötürü maddi ve manevi tazminat davası açma gibi bir takım
hukuki hakları doğacaktır. Davada husumetin yöneleceği kişi köpeğin
sahipli olup olmamasına göre farklılık gösterebilir. Somut duruma
göre idare, hukuk veya ceza mahkemelerinde dava görülecektir.
Belirtelim ki mevzuatta yer alan düzenlemeler sadece köpekleri
değil genel olarak tüm hayvanları kapsamına almaktadır. Dolayısıyla
yalnızca köpek sahiplerinin bu sorumluluklara sahip olduğunu
düşünmek yanlış olur. Ek olarak ifade etmemiz gerekir ki, doktrinde
genel olarak ifade edilen hayvan kapsamına yalnızca elde
tutulabilen ve üzerinde hakimiyet kurulabilenler girmektedir.
Mağdura veya onun eşyalarına saldıran köpeğin sahibi, olay sonucu
oluşan cezai ve hukuki sorumlulukları üstlenir. Genel olarak
açıklamak gerekirse, borçlar hukuku bakımından hayvan bulunduranın
sorumluluğu, olağan sebep sorumluluğu kategorisine girmektedir.
Ceza hukuku bakımındansa sahibin hayvan üzerindeki etkisine ve
korunan hukuki değere göre işlenilen suç ve sorumlu olunacak
cezalar farklılık gösterebilecektir. Sahipli köpek ısırması
taksirle yaralama veya kasten yaralama suçlarından birini
oluşturabilir. Hayvanın sahipli olması ve bazı şartların
gerçekleşmesi halinde, köpek saldırısına uğrayan mağdurun tazminat
talep etme hakkı doğabilecektir. Hayvanın sahipli olmasından
kastettiğimiz aslında köpeğin bakımı ve yönetiminin üstlenilmiş
olmasıdır” dedi.
“Mala zararda bile tazminat hakkı doğacaktır”
Akpınar, köpeğin sadece insanlarda değil mala verdiği zararlarda da
tazminat hakkının doğacağını söyleyerek, “Tazminat talebinde
bulunabilme imkanının söz konusu olması için her şeyden önce zarar,
hukuka aykırı fiilleri de sağlanmış olmalıdır. Köpek saldırısı
sonucu zarar, mağdurun vücudu veya eşyası üzerinde meydana gelmiş
olabilir. Dolayısıyla saldırı sonucunda yaralanmış olan kişi bu
zararların giderilmesini isteyebileceği gibi sadece malına zarar
gelen kişi de bu talepte bulunabilecektir. Örneğin arazisine sebze,
meyve veya çiçek dikmiş kişinin bahçe topraklarının eşelenmiş
olması durumunda suç oluşmasa bile tazminat isteyebilmesi
mümkündür.
Köpek ısırması mağdurun tahrik etmesinin sonucunda meydana
gelmişse, duruma göre tazminata hükmedilmeyebilir veya tazminat
miktarında azaltıma gidilebilir. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 20194263
E., 20199309 kararında ki Yargıtay bozma kararı vermiş bu olayda;
mağdurun yüzünde sabit bir iz meydana gelmişse, hükmedilecek manevi
tazminat miktarı artacaktır. Dolayısıyla böyle bir risk varsa, izin
sabit olup olmayacağı tespit edilene kadar karar vermemek yerinde
olacaktır. Öncelikle davacı küçüğün yüzündeki yara izlerinin sabit
iz niteliğinde olup olmadığı hususu tespit edilerek, köpeğin
ısırması sonucu oluşan yaraların küçüğün yüzünde sabit ize sebep
olduğu sonucuna varılması halinde, küçük lehine hükmedilecek manevi
tazminatın bu husus göz önüne alınarak takdir edilmesi gerekirken,
eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya
aykırı olup, bu husus da bozmayı gerektirmiştir” ifadelerini
kullandı.
“Kasıtlı tahrik edilen köpek
silahla tehdit suçunu oluşturur”
Köpeğin sahibi tarafından kasıtlı olarak tehdit aracı şeklinde
kullanılması halinde silahla tehdit suçunu oluşturabileceğini
söyleyen Emir Akpınar, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Türk Ceza Kanunu 177 uyarınca, hayvanın tehlike oluşturabilecek
şekilde serbest bırakılması suç olarak tanımlanmıştır. Belirtmek
gerekir ki burada kastedilen tehlike yalnızca insan hayatına ve
sağlığına karşı olanlardır. Hayvanın malvarlığına oluşturduğu
tehdit herhangi bir suç oluşturmaz. Köpeği tehlike oluşturacak
şekilde serbest bırakmanın cezası 6 aya kadar hapis veya adli para
cezasıdır. Fakat köpek, sahibi tarafından kasıtlı olarak tehdide
araç olarak kullanılmışsa, elbette daha ağır bir cezai sorumluluğa
yol açacaktır.
Köpek, TCK kapsamında silah olarak değerlendirilebileceğinden,
silahla tehdit suçunu oluşturabileceğini de kabul edebiliriz. Köpek
saldırısı, tehdit haricindeki başka suçlara da aracı olarak
kullanılmış olabilir. Bu durumda hayvanı yöneten fail mala zarar
verme, kasten yaralama veya taksirle yaralama gibi bir çok suçtan
sorumlu tutulabilir. Bunları sınırlandırmak mümkün değildir.
Örneğin aşağıdaki olaylara konu olaylarda köpek kullanılarak görevi
yaptırmamak için direnme ve kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma
suçları işlenmiştir.”
“Köpek kullanıldığı suç
tiplerinde silah kabul edilecek”
Emir Akpınar, köpeğin sahibi tarafından kullanıldığı suç tipine
göre silah kabul edileceğini söyleyerek, “Köpek sahibi, köpeğine
mağduru ısırması için bir talimat vermemişse ve talimat vermeden de
saldıracağını bilmiyorsa taksirle yaralama suçundan sorumlu
tutulur. Bu suçun cezası üç aydan bir yıla kadar hapistir. Fakat
bazı durumlarda cezada artırıma gidilebilecektir. Örneğin mağdurun
yüzünde sabit iz kalması veya kemiğinin kırılması durumlarında ceza
yarı oranında artar. Dosya kapsamına göre, sanığa ait köpeğin
başıboş bırakılması sebebiyle katılanın sokakta oynayan çocuğunu
ısırarak basit tıbbi müdahale gerektirecek biçimde yaralanmasına
sebebiyet vermesi şeklinde gelişen olayda; hayvanın sahibi olan
sanığın eyleminin taksirle yaralama ve hayvanı tehlike
oluşturabilecek şekilde serbest bırakma suçlarını oluşturduğu ve
zararın oluşması nedeniyle taksirle yaralama suçundan, uzlaşma
hükümleri de değerlendirilmek suretiyle cezalandırılması gerektiği
gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması kararı verilmiştir. TCK
Madde 61-f.4 hükmü gereğince, köpek de silah sayılabilmektedir.
Dolayısıyla köpeğini bir başkasının üzerine salan, “tut” veya
“saldır” şeklinde talimatlar vererek mağduru ısırmasına yol açan
sanığın kasten yaralama suçundan alacağı ceza yarı oranında
artırılmış olacaktır. Sanığın köpeğini müştekiye saldırması yönünde
tahrik etmesi nedeniyle köpeğin müştekinin kolunu ısırarak
yaraladığı olayda, 5237 sayılı TCK’nin 61-f.4 maddesi uyarınca
köpeğin silahtan sayıldığı, bu nedenle sanığın cezasında TCK’nin
863-e maddesi uyarınca artırım yapılması gerekirken, eksik inceleme
ile yazılı şekilde hüküm kurulması kararı verilmiştir. TCK’nın 61.f
maddesinde, her suç için uygulanabilir genel bir silah tanımı
yapılmamıştır. Diğer bir ifadeyle, TCK’da düzenlenen ve içerisinde
silah kelimesi geçen tüm maddeleri kapsayacak nitelikte silah
tanımı yapılmıştır. Bu nedenle silah kavramından ne anlaşılması
gerektiği, suç tiplerine göre değişiklik gösterebilmektedir. İfade
ettiğimiz üzere de bu suç tiplerinde köpeğin kullanılması köpeğin
silah olarak sayılacağı anlamına gelmektedir” dedi.