Karaciğerinizin düşmanını tanıyın!
Abone olİşte karaciğer hastalıklarına neden olan etkenler ve koruma yolları...
Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Duygu İbrişim, karaciğer
hastalıklarına neden olan etkenler ve koruma yolları hakkında bilgi
verdi...
"Karaciğer; karın sağ üst kadranda, diyafram altında yer alan ve göğüs kafesinin alt bölümü tarafından korunan vücudun en büyük katı organıdır. Toksik maddelerin yıkılarak vücuttan uzaklaştırılması (detoksifikasyon), protein sentezi, yaşamsal pek çok biyokimyasal maddenin üretilmesi ve biyokimyasal reaksiyonların düzenlenmesi karaciğer sayesinde olur" diyen Dr. İbrişim şöyle devam etti:
Reçetesiz ilaç kullanmayın
"Pek çok ilaç ve bitkisel ürün potansiyel olarak hepatotoksiktir yani tahrip etkisi yaratabilir. Doktor önerisi olmaksızın reçetesiz ağrı kesici, anti-romatizmal ilaçlar, antibiyotikler, bitkisel ürünlerle zenginleştirilmiş vitamin preparatlarının kullanımı toksik hepatit tablosu ve bazen karaciğer nakli gerektirebilecek ciddi karaciğer yetersizliği vakaları oluşturabilir. Aktarlarda satılan bitkisel ürünler ve sanayide kullanılan bazı kimyasal maddelere maruz kalma karaciğer için ölümle dahi sonuçlanabilen toksik etkiler oluşturabilmektedir.
Obezite karaciğerde yağlanmaya neden
olabilir
Sağlıklı bir beslenme, yeterli fiziksel aktivite ve kilo kontrolü tüm vücudumuz için olduğu gibi karaciğer için de çok önemlidir. Düzenli öğünler halinde bir beslenme planı ile yağ, şeker ve karbonhidrat tüketiminin azaltılması, vitamin ve mineral açısından zengin olan sebze ve meyve tüketiminin artırılması, katkılı hazır gıdaların tüketiminin en aza indirilmesi gereklidir. Yoğun alkol tüketimi akut veya kronik karaciğer hastalığı nedenidir.
Bazı genetik hastaliklara bağli karaciğer hastalikları oluşabilir
Wilson hastalığı, hemokromatoz, alfa-1 antitripsin eksikliği gibi bazı genetik hastalıklara bağlı karaciğer hastalıkları oluşabilir. Karaciğerin damar sistemini ve dolaşımını olumsuz yönde etkileyen lokal veya sistemik hastalıklara bağlı karaciğer hastalıkları da görülebilir. Safra yolları hastalıklarına ikincil karaciğer hastalıkları oluşabilir.
Hepatit virüsleri karaciğerde enfeksiyona sebep olurHepatit A, B
ve C virüsleri karaciğere yerleşerek enfeksiyona neden olurlar.
Hepatit A virüsü hasta kişilerden dışkı yolu ile çevreye yayılarak,
kirli su ve ellerle ağız yolu ile bulaşır. Korunmada tuvalet ve el
temizliği çok önemlidir. Hepatit A iyileşme sağlandığında
kronikleşmeyen bir enfeksiyon iken; hepatit B ve hepatit C
enfeksiyonlarında kronik bir enfeksiyon söz konusu olabilir.
Kronik enfeksiyon sessiz ve yakınmasız bir durumdan "siroz"
dediğimiz belirgin karaciğer hasarına kadar ulaşabilir. Bu da
çevremizde sağlıklı görünen ama hepatit B ve ya C virüslerini
kanlarında taşıyan ve bulaştırma potansiyeli olan bireyler olduğu
anlamına gelir.Hepatit A ve B virüslerinin aşıları vardır;
acak hepatit C için aşı mevcut değildir. Özellikle aile
bireylerinde hepatit B virüsü bulunan kişilerin test edilerek, aşı
yapılması kesinlikle önerilmektedir. Bulaşma kan ve kan ürünleri
ile temas veya cinsel yolla olur. Tek kullanımlık tıbbi malzemeler
ve tıbbi cihazların gerekli şekilde dezenfeksiyonları tıbbi yolla
hastalık bulaşma riskini önlemektedir.
Ev ortamında enfekte kişilerle ortak tıraş bıçağı, tırnak makası
gibi kanla temas eden aletlerin kullanımı veya pekçok kişi için
kullanılan ve yeterli dezenfekte edilmemiş aletlerle yapılan
manikür, pedikür ve cilt bakımı gibi işlemler infeksiyonun
yayılmasında etkili olmaya devam etmektedir. Bu hizmetlerin
alındığı yerlerin titizlikle seçilmesi, daha da önemlisi kişisel
bakım malzemelerinin götürerek gerekli işlemlerin yapılması en
doğrusudur."