Kansere anne karnında çözüm
Abone olİngiltere’de anne babadan geçen kanser yapıcı bir genin önlenmesi için, tüpte döllenen embriyonlara ‘eleme’ yapılması için izin çıktı.
The Times Gazetesi’nin haberine göre, yıl sonundan önce 4 çifte
uygulanacak olan yönteme, tüp bebek sahibi olmak isteyen anne
babaların talebi üzerine onay verildi. Onayı veren Üreme ve
Embriyoloji Kurumu, bağırsak kanserinin anne babadan bebeğe genetik
yolla geçme olasılığının yüksek olduğunu belirtti. Eğer anne
babalar FAP (familial adenomatous polyposis) adı verilen bu geni
taşıyorsa, bunun çocuklarına geçme olasılığı yüzde 50. FAP geni,
büyüme çağındaki çocuklarda rektum ya da kalın bağırsak kanserine
yol açabiliyor. İngiliz doktorlar, tartışmalı tekniği kullanarak bu
tip kanseri yok etmeyi umuyorlar. The Times gazetesine açıklama
yapan Üreme ve Embriyoloji Kurumu sözcüsüne göre tüpte döllenme
sonucu elde edilecek embriyonlar, 6 ila 10 hücreden ibaretken
incelenecek ve yalnızca FAP genini taşımadığı belirlenen
embriyonlar, anne adayının rahmine yerleştirilecek. İngiltere’de,
genetik tedavi amacıyla embriyon seçmeye geçen temmuzda izin
çıkmıştı. O zamanki amaç, ‘kistik fibrosis’, ‘Huntington’ gibi
tedavi edilmesi imkansız hastalıklara yakalanan çocukların
‘sipariş’ kardeşlerden alınacak hücrelerle tedavi edilmesiydi.
Türkiye’de de embriyona genetik tanı yapılıyor Türkiye’de de tüp
bebek merkezlerindeki genetik tanı laboratuvarlarında hastalıklı
embriyonlar ayıklanıp sağlıklı olanlar anne rahmine transfer
edilebiliyor. Bunun için herhangi bir yasak da bulunmuyor.
Testlerin yapılabilmesi için anne babanın talebi yeterli. Dr. Yaman
Sağlam (Memorial Hastanesi Genetik Tanı Merkezi Sorumlusu):
Potansiyel olarak embriyolarda kanser taraması yapabiliriz. Aileler
bize sıklıkla Talasemi, kistik fibroz, ateşli Akdeniz anemisi, bazı
metabolik hastalıkların taranması talebiyle geliyor. Kanserin
tipine göre kromozomlarda veya tek gen denilen gen düzeyinde
bozukluk olabilir. Bunun için kromozom veya DNA çalışması yapmak
mümkün. Bazı kanserlerin genetik altyapıları olmayabilir. Ama
ailesel geçiş gösteren, genetik altyapısı olan (örneğin kolon ve
meme kanseri) gibi kanserlerde, DNA düzeyindeki mutasyon
(değişimler) embriyolarda taranabiliyor. Sağlıklı, hastalıklı
genleri taşımayan embriyolar anne rahmine yerleştiriliyor. Dr.
Hakan Özön (Alman Hastanesi Genetik Hastalıklar Tanı Merkezi
Uzmanı) Ailede bilinen ve saptanan hastalıklar için biz bunu zaten
yapabiliyoruz. Ama embriyolarda genetik tanı için, öncelikle anne
babada saptanması lazım ki kör dalış yapmayalım. Böylece belirli
kromozmalara bakarak embriyonda teşhis etme şansı var. Çocuk hem
anne, hem de babadan kötü, hasarlı geni alırsa kesinlikle hasta
olacaktır. (hurriyetim)