İşte yeni vergi paketi...
Abone olBineğe dönüştürülen ticari araçların özel tüketim vergisi oranları arttırılıyor, özel okul yatırımlarına vergi teşviği geliyor. İşte yeni vergi paketinin ayrıntıları...
Çeşitli Kanunlarda değişiklik öngören Yasa Tasarısı, TBMM
Başkanlığı'na sunuldu. 60 maddeden oluşan tasarı ile ticari araç
grubunda yer alan ancak bineğe dönüştürülen taşıtlardaki vergi
kayıpları engelleniyor. Yeni düzenleme ile ticari taşıtlardan
alınan ÖTV yine yüzde 4'de kalırken, bineğe dönüştürülen araçlar
için ise motor silindir hacmine göre farklı oran uygulamasına
geçiliyor. Yeni düzenleme ile azami kütlesi 4.500 kilogramı
geçmeyip, taşıma kapasitesi bin kilogramın altında olan ve sürücü
sırasından başka oturma yeri veya sürücü sırası dışında yanda
penceresi olan eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlara (Yalnız kayıt
ve tescile tabi olanlar) uygulanacak ÖTV oranları şöyle: -Silindir
hacmi 2.000 cm3'ü geçmeyenler: Yüzde 6 . -Silindir hacmi 2.000
cm3'ü geçen fakat 3.000 cm3'ü geçmeyenler: Yüzde 8 . -Silindir
hacmi 3.000 cm3'ü geçen fakat 4.000 cm3'ü geçmeyenler: Yüzde 52 .
-Silindir hacmi 4.000 cm3'ü geçenler: Yüzde 75 . -Diğerleri: Yüzde
4 . Bu arada, daha sonra ticariye dönüştürülen taşıtlardan, önce
ödenen vergi mahsup edilmek suretiyle bu malların ilk iktisabındaki
matrah esas alınarak, değişiklik uyarınca adına kayıt ve tescil
işlemi yapılandan, bu değişikliğin kayıt ve tescili tarihinde
dönüştürülen mallar için geçerli olan oran üzerinden ÖTV alınacak.
Bu şekilde de ilk edinimde ortaya çıkabilecek vergi kayıplarının
önüne geçilecek. ÖZEL OKULLARA İSTİSNA Tasarıya göre, okul öncesi
eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okullarının
işletilmesinden elde edilen kazançlar, ilgili Bakanlığın görüşü
alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı'nın belirleyeceği esaslar
çerçevesinde 5 vergilendirme dönemi gelir ve kurumlar vergisinden
müstesna tutulacak. Sözkonusu istisna, bu okulların faaliyete
geçtiği vergilendirme döneminden itibaren başlayacak. Dershaneler
ile bilgisayar kursları, şoför okulları gibi özel öğretim kurumları
ise bu istisnadan faydalanamayacak. Mükelleflerin işletmeleri
bünyesinde gerçekleştirdikleri yeni teknoloji ve bilgi arayışına
yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının yüzde 40'ı
oranında Ar-ge indirimi olacak. Bu şekilde araştırma ve
geliştirmeye yönelik harcamaların yüzde 40'ının beyan edilen
gelirden indirilmesine olanak sağlanacak. KURUM KAZANÇLARI
Kurumların yurt dışından elde ettikleri iştirak kazançları ile şube
kazançları, belirli şartların yerine getirilmesi halinde kurumlar
vergisinden istisna ediliyor. Bu düzenlemeden yararlanabilmek için
iştirak edilen yabancı kurumun kanuni ve iş merkezinin Türkiye'de
bulunmaması, Anonim veya limited şirket olması, iştirak edilen
kurumun esas faaliyet konusunun finansal kiralama ya da her nevi
menkul kıymet alım satımı olmaması, iştirak edilen yabancı kurumun
sermayesine, kazancın elde edildiği tarihte devamlı surette en az 2
yıl süre ile yüzde 25 ve daha fazla oranda iştirak edilmesi,
dağıtıma tabi tutulan iştirak kazancının da en az yüzde 75'inin
ticari, zirai ve serbest meslek kazancı olması şartı bulunacak.
Kurumların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31
Aralık 2004 tarihine kadar, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de
bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları ile yurt
dışında bulunan işyeri veya daimi temsilcisi aracılığı ile elde
ettikleri kurum kazançları, 30 Haziran 2005 tarihine kadar
Türkiye'ye transfer edilmiş olmak kaydıyla kurumlar vergisinden
müstesna olacak. Maliye Bakanlığı, mükelleflerin hukuki
statülerini, faaliyet gösterdikleri alanları ve tasfiyeye giriş
tarihindeki aktif büyüklüklerini dikkate almak suretiyle, tasfiye
işlemlerine yönelik inceleme yaptırmamaya yetkili olacak. BÜYÜK
YATIRIMLARA TEŞVİK KAPSAM DIŞI Öte yandan, belirli limitin
üzerindeki büyük yatırımların teşvikine ilişkin düzenleme, vergi
paketinde yer almadı. Maliye Bakanlığı'nın vergi paketi taslağında
yer alan sözkonusu düzenleme ile büyük yatırımlara yüzde 40 ekstra
yatırım indirimi öngörülüyordu. Yetkililer, IMF'nin vergi kaybına
neden olacağı gerekçesiyle bu düzenlemeye sıcak bakmadığını ifade
ettiler. ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİNİN KAPSAMI GENİŞLİYOR Özel İletişim
Vergisi'nin kapsamı genişletiliyor. Süresi içinde kapatılmayan
ihracat taahhütlerine ilişkin ihracat kredisi borçlularına da
kolaylık sağlanıyor. TBMM Başkanlığı'na sunulan çeşitli kanunlarda
değişiklik öngören tasarıya göre, Telekomünikasyon Kurumu ile görev
ya da imtiyaz sözleşmeleri imzalamak veya bu kurumdan ruhsat ya da
genel izin almak suretiyle telekomünikasyon altyapısı kurup
işletenler, yüzde 15 oranında özel iletişim vergisine tabi olacak.
Mobil telekomünikasyon işletmecilerinden eskiden olduğu gibi yüzde
25, radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo
ortamından iletilmesine ilişkin hizmetlerden ise yüzde 15 özel
iletişim vergisi alınacak. Telekomünikasyon işletmecilerinin,
imtiyaz veya görev sözleşmeleri, ruhsatlar ya da izinler uyarınca
Hazine'ye ödeyecekleri payın hesaplanmasında özel iletişim vergisi
dikkate alınmayacak. Bu vergiden mahalli idarelere pay
verilmeyecek. Bakanlar Kurulu, yüzde 25 oranını yüzde 10'a, yüzde
15 oranlarını ayrı ayrı veya birlikte yüzde 5'e kadar indirmeye
yetkili olacak. Düzenleme ile mobil aboneliğinin ilk tesisinde
alınan 20 milyon liralık özel iletişim vergisi, operatör
değişikliklerinde uygulanmayacak. İHRACAT TAAHHÜTLERİ Düzenlemenin
yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla süresi geçtiği halde ihracat
taahhütleri kapatılmamış olan kredilere ilişkin banka ve sigorta
muameleleri vergisi ile kaynak kullanımı destekleme fonu
kesintisinin ödenmemiş olan asıllarının BDDK tarafından ''Zarar
niteliğindeki krediler ve diğer alacaklar'' kategorisinde kabul
edilmesi halinde, ilgili bankanın başvurusu üzerine, bu vergi ve
fon kesintisi asıllarının Kanunun yayımını izleyen 3 ay içinde
ödenmesi halinde, buna ait birikmiş gecikme zammı, gecikme faizi,
ceza faizleri ve vergi cezaları silinecek. ŞANS OYUNLARI VERGİSİ
Tasarıya göre, Milli Piyango'nun özelleştirilmesine dönük yapılan
değişiklik ile bu kuruluşun her ne nam altında olursa olsun tahsil
ettiği tüm paralardan, ödenen her türlü ikramiye, işletici firma
payı, bayi komisyonu, idare payı ve Savunma Sanayi Destekleme Fonu
payı düşüldükten sonra kalan tutar, şans oyunları vergisine tabi
tutulacak. Şans oyunları vergisi, at yarışlarında oynanan her bir
bilet için 80 bin liradan az olmamak üzere bilet bedelinin yüzde
10'u, spor-toto, skor-toto, süper-toto, spor-loto ve benzeri
oyunlarda her bir kolon için 20 bin lira, her türlü diğer müşterek
bahislerde yüzde 10 olarak uygulanacak. Şans oyunlarından da
mahalli idarelere pay aktarılmayacak. DAMGA VERGİSİ Tasarıda, Damga
Vergisi'ne tabi listeler yeniden düzenlendi. Gümrük idarelerine
verilen özel beyan formlarına 2 milyon 800 bin lira, kişiler
tarafından resmi dairelere verilen belli parayı içeren makbuz ve
ibra senetleri ile resmi daireler nam ve hesabına kişiler adına
açılmış ya da açılacak hesaplara nakledilmeyi veya emir ve
havalelerine tediyeyi temin eden kağıtlara binde 7.5 damga vergisi
uygulanması öngörüldü. Tasarıya göre, muhtelif kurumların kendi
sattıkları ürünlerin pazarlanması amacıyla düzenlenen kredi
kartları damga vergisine tabi olacak. 1 Ocak 2004 öncesi
hesaplanan, ancak tahsil edilemeyen kadastro işlemlerinin
yenilenmesine ilişkin harçlar, 6 eşit taksitte ödenecek. 31 Aralık
2003 tarihine kadar tevkifat suretiyle ödenmiş olan ancak mahsup
veya iadesine imkan verilmeyen fon paylarının, 2003 yılına ilişkin
hesaplanan verginin yüzde 10'unu aşan kısmı, 2004 kazancının
tespitinde dikkate alınacak. VERGİ KONSEYİ KANUNA GİRİYOR Vergi
Konseyi'ni de bir danışma organı olarak kanun kapsamına alan
tasarıda, bu konseyin başkan ve üyelerinden, uhdesinde kamu görevi
bulunanlara 2 bin, bulunmayanlara 3 bin gösterge rakamının memur
aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ve ayda 4
toplantıyı geçmemek üzere, her toplantı günü için damga vergisi
hariç, herhangi bir vergiye tabi tutulmaksızın huzur hakkı
ödenecek. ARAÇ MUAYENE İSTASYONLARI Tasarıda, araç muayene
istasyonlarının özelleştirilmesine dönük bir hüküm ile de Ulaştırma
Bakanlığı'na, özelleştirme sonucu yetki alacak gerçek ve tüzel
kişilerce açılacak muayene istasyonlarında tescile bağlı araçların
muayenelerini yaptırma, istasyonlara ilişkin esasları tespit etme
ve denetleme yetkisi veriliyor. Muayene istasyonu açma yetkisi
verilen gerçek ve tüzel kişiler, muayeneleri süresi içinde
yaptırılmayan veya geç yaptırılan araçlara ilişkin bilgileri, en
yakın trafik kuruluşuna bildirecek. İstasyonların aranan nitelik ve
şartlara uygunluğunun saptanması sonucu işletme belgesi Ulaştırma
Bakanlığı'nca verilecek. MUAYENE ÜCRETLERİ Muayene istasyonlarınca
otobüs, kamyon, çekici ve tanker için 100 milyon lira, otomobil,
minibüs, kamyonet, özel amaçlı taşıt, arazi taşıtı, römork ve yarı
römork için 75 milyon lira, traktör, motosiklet, motorlu bisiklet
için de 40 milyon lira muayene ücreti alınacak. Bu ücretler, her
takvim yılı başından geçerli olmak üzere, yıl sonunda o yıl için
belirlenen yeniden değerleme oranında artırılacak. Muayene süresi
geçirilen her ay için muayene ücreti, yetki verilen gerçek ya da
tüzel kişi veya alt işleticiler tarafından yüzde 5 fazlası ile
tahsil edilecek. Yetki verilen gerçek veya tüzel kişilerce 1 ay
içinde muayene ücreti olarak doğrudan elde edilen hasılat ile yetki
devrettikleri alt işleticilerce muayene ücreti olarak elde edilen
hasılat tutarı toplamının ilk 3 yıl yüzde 40'ı, sonraki 7 yıl yüzde
50'si, daha sonraki 10 yıl yüzde 60'ı ile yüzde 5 oranında fazla
tahsil edilen tutarın tamamı Hazine payı olarak bir bildirim ile
ödenecek. İşletme şartlarına uymayan gerçek ve tüzel kişilere ilk
seferinde 3 milyar lira para cezası ile 15 gün eksiklerini düzeltme
süresi verilecek. İkinci tekrarda para cezası 5 milyara, üçüncü
tekrarda ise 10 milyar liraya çıkacak ve 1 yıl içinde aynı hatanın
üç kez tekrarı halinde işletme belgesi iptal edilecek. EMEK
OTELLERİ İLE HAZİNE ARAZİLERİNİN SATIŞI Hazineye ait taşınmazlar,
düzenlenecek bir protokolle belediyelere doğrudan satılabilecek.
Tapu kütüğüne satış amacı için şerh konulacak. Belediyelere konut
amaçlı satışlarda, imar uygulaması durumunda imar parselleri
müstakil parsel olarak hisselendirilmeksizin Hazine adına resen
tescil edilecek. Emek İnşaat ve İşletme A.Ş; Hazineye ait
taşınmazlar için Maliye Bakanının, diğer taşınmazlar için de ilgili
bakanın teklifi ve Başbakanın onayı ile uygun bulunan Hazineye ve
kamu kurumlarına ait taşınmazları, inşaat yapmak, varsa üzerindeki
muhdesat ile birlikte satmak, sattırmak, üzerinde sınırlı ayni hak
tesis edilmek, projeye dayalı kat karşılığı inşaat yapılmak,
gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığında hasılat paylaşımı
esasına göre değerlendirmeye, bunun için şirket veya gayrimenkul
yatırım ortaklığı kurmaya, kurulacak bir şirket veya yatırım
ortaklığına ortak olmaya yetkili olacak. Taşınmazların
değerlendirilmesinden elde edilen gelirlerin tahsil edilen
kısımlarından ilgili belediyeye yüzde 2, varsa büyükşehir
belediyesine yüzde 1 pay verilecek. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü
mülkiyetinde bulunan ve doğrudan hizmetleri ile ilgisi olmayan
gayrimenkullar ile iştirak payları da belirlenecek esaslara göre
satılabilecek. Hazineye ait arazi ve arsalar, imar planı içinde
oldukları dikkate alınmadan, küçük sanayi sitesi kooperatiflerine
harca esas değer üzerinden satılabilecek.