İşte Kofi Annan'ın planı

BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın, Kıbrıs sorununun çözümü için Türk ve Rum taraflarına 5 Şubat 2004'te gönderdiği davetle yeniden gündeme gelen Kıbrıs planının son versiyonunun ana unsurları özetle şöyle sıralanabilir: YENİ DÜZEN • Birleşik Kıbrıs Cumhuriyeti (BKC) adı altında tek bir uluslararası kişiliğe ve egemenliğe sahip bağımsız bir federal devlet kurulacak. BKC biri Kıbrıs Rum, diğeri Kıbrıs Türk olmak üzere iki kurucu devletin ortaklığından oluşacak. Yeni devletin, yeni bayrağı ve milli marşı olacak. • Dördü Rum, ikisi Türk altı kişilik Başkanlık Konseyi'nin yönetimi dönüşümlü olarak Rumlar'la Türkler arasında el değiştirecek. 10'ar aylık sürelerle iki dönem Rumlar, bir dönem Türkler başkanlık edecek. • Federal Parlamento iki Meclis'ten oluşacak. 48 kişilik senato 24 Türk ve 24 Rum temsilciden oluşurken, yine 48 kişilik Temsilciler Meclisi'ndeki vekil sayısı Türk ve Rum tarafının nüfuslarıyla orantılı olacak. Ancak bir tarafın temsil oranı yüzde 25'in altına düşmeyecek. • Olağan kararlar, senatonun basit çoğunluğuyla alınabilirken, önemli kararlarda senatonun her iki kurucu meclisine ait bölümünün beşte ikisinin oyunun sağlanması şartı aranacak. YARGI • Yüksek Mahkeme her iki devletten eşit sayıda yargıçla Kıbrıslı olmayan üç yabancı yargıçtan oluşacak. GÜVENLİK • Türkiye, Yunanistan ve İngiltere'nin garantörlük hakları korunacak. İki kurucu devlet tamamen silahsızlandırılırken, Türkiye, AB üyesi olana kadar belli sayıda Türk ve Yunan askerinin adada bulunmasına izin verilecek. Şu anda 35 bin olan Türk askeri varlığı, Türkiye AB'nin tam üyesi olana dek 6 bin olarak belirlendi. VATANDAŞLIK • 1963'ten önce Kıbrıs vatandaşı olanlar ve çocukları Birleşik Kıbrıs Cumhuriyeti (BKC) vatandaşlığının yanı sıra, bir de ait oldukları topluma göre (Türk, Rum) iç kurucu devlet vatandaşlığına sahip olacak. • Adaya Türkiye'den ve Yunanistan'dan gelerek vatandaşlık alanlardan, her iki tarafta da 45 binine bulundukları kurucu devletin ve BKC'nin vatandaşı olma izni tanınacak. • İki kurucu devletin vatandaşlarının yüzde 10'u oranında, Türkiye'den gelen ve Yunanistan'dan gelenlere de vatandaşlık yerine "daimi ikamet hakkı" verilebilecek. Bunun dışında Türkiye ve Yunanistan'dan gelenler tazminat ödenerek ülkelerine geri gönderilecek. SİYASİ HAKLAR • Adadaki Rumlar Rum kurucu devleti, Türkler de Türk kurucu devleti vatandaşı olacak. • Türk tarafına yerleşecek Rumların Türk Kurucu Devleti vatandaşlığına alınıp alınmamasına Türk tarafı karar verecek. Vatandaşlığa alınmadıkları sürece Rum Kurucu Devleti vatandaşı sayılacak bu grup, ulusal meclis (senato) seçimlerinde siyasi haklarını (seçme - seçilme) sadece Rum Kurucu Devleti içinde kullanabilecek. Yerel ve Temsilciler Meclisi seçimlerinde ise siyasi haklarını yerleşik bulundukları Türk Kurucu Devleti içinde kullanacak. İKAMET HAKLARI • Rumların Türk Kurucu Devleti'ne dönüşleri 7. yıldan sonra başlayacak ve aşamalı olarak artırılacak. Plan 15 yılda Türk Kurucu Devleti'nin nüfusunun en fazla yüzde 21'i oranında Rum'un geri dönüşüne imkân tanıyor. MÜLKİYET SORUNLARI Mal -mülk mübadelesi uluslararası hukuka ve iki kesimliliğe saygı temelinde şöyle gerçekleştirilecek: • Talepleri incelemek için bağımsız ve tarafsız bir Mülkiyet Kurulu oluşturulacak. Mülkiyet Kurulu her kurucu devletten ikişer üye ve Kıbrıslı olmayan üç üyeden toplam 7 kişiden oluşacak. • Etkilenen mal Rumlara geri verilen bölgedeyse, mülkiyet haklarının kullanılması, tasarrufu kaybeden mal sahibine haklarının iadesi yoluyla olacaktır. • Etkilenen mal, sahibinin mensubu olduğu kurucu devletten farklı olanının bölgesinde kaldıysa, mülkiyet haklarının kullanılması hakların iadesi, veya etkin tazminat, veya satma, kiralama veya takas yoluyla olacaktır. Aşama aşama bırakılacak yerler Adanının yüzde 36'sını oluşturan KKTC toprağının oranı müzakerelere göre yüzde 29 - 30'a inecek. Üç yıllık geçiş sürecinde şu bölgeler BM denetiminde Rumlara bırakılacak: 1. Aşama (104 gün): Ara Bölge, Maraş, Erenköy 2. Aşama (6 ay): Düzce, Taşköy 3. Aşama (1 yıl): Bademliköy, Ömerli ve Kırklar 4. Aşama (2 yıl): Magosa, Çayönü, Güvercinlik, Akdoğan, Türkmenköy, Gayretköy, Yeşilırmak ve Soli. 5. Aşama (2.5 yıl): Magosa, Haspolat, Alayköy ve Bostancı 6. Aşama (3 yıl): Korkuteli, Dörtyol, Pirhan, Paşaköy, Türkeli, Yılmazköy, Şirineveler, Akçiçek, Kozan, Kılıçarslan, Gürpınar, Özhan, Karpaşa, Mevlevi, Kalkanlı, Akçay, Güzelyurt, Güneşköy, Aydınköy, Yeşilyurt, Gemikonağı ve Yedidalga.