Irak'ta seçim havası başladı

Irak'ta yeni meclisin belirlenmesi için halk, 15 Aralık'ta sandık başına gidecek. Irak'ta, ülkenin siyasi yapısını etkileyen dini ve siyasi liderler arasında Başbakan İbrahim Caferi, Ayetullah Ali Sistani, Abdülaziz El-Hekim, Celal Talabani gibi isimler yer alıyor. 15 Aralık'ta seçimlere gidecek olan Irak'ta, ülkenin siyasi yapısını etkileyen en önemli siyasi ve dini liderlerden biri olan Başbakan İbrahim Caferi, Irak'ta Birleşik Şii İttifakı'nın adayı. Caferi, büyük bölümü İran'da olmak üzere, sürgünde yaşadığı 20 yıldan fazla sürede Saddam Hüseyin karşıtı muhalefetin liderliğini yaptı. Dava Partisi'nin lideri olan Caferi, 1979'da kaçtığı İran'da 1990'a kadar yaşadı ve bir yandan kum kentinde teoloji okurken, diğer yandan da sınırdan Irak'a yapılan saldırıları organize etti. ABD'nin 2003'te Irak'a girmesinden sonra ülkesine dönen Caferi, Dava Partisi'nin de içinde bulunduğu Birleşik Irak İttifakı'nın önemli isimlerinden biri oldu. Irak'ta 30 Ocak'ta yapılan seçimlerin ardından Caferi, meclis tarafından başbakanlığa seçildi. Caferi Hükümeti, İçişleri Bakanlığı'na ait bir yerde 173 kişiye işkence yapıldığının ortaya çıkmasıyla, 15 Aralık seçimlerinden önce büyük zarar gördü. Seçimlerde Iraklı seçmenler üzerinde etkili olması beklenen diğer bir lider de Büyük Ayetullah Ali Sistani. İran doğumlu 75 yaşındaki Ayetullah Ali Sistani, Irak'taki Şii topluluğun ruhani lideri olarak saygı görüyor. Hiç sürgüne gitmeyen Sistani, yıllarca ev hapsinde kaldı. Sistani, Şii din okulu Havza'nın başı olarak bulunduğu Necef'teki evinden nadiren ayrılıyor. Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi (IİDYK) lideri olan Abdülaziz El-Hekim, siyasi yapıyı etkileyen başka bir isim. IİDYK eski lideri Ayetullah Muhammed Bagr El-Hekim'in, 2003 Ağustos'ta Necef'te düzenlenen ve 100 kişinin öldüğü bombalı saldırıda hayatını kaybetmesinin ardından yerine, kardeşi Abdülaziz El-Hekim geçti. IİDYK'nin yaklaşık 10 bin kişilik Bedir Tugayları adlı bir gücü bulunuyor. Irak'ın eski geçici başbakanı olan İyad Allavi de, seçimlerde etkili olması beklenen liderlerden. 30 yılı sürgünde geçen Şii kökenli bir doktor olan Allavi, Baas Partisi üyesiyken 1970'lerde Saddam Hüseyin'e karşı muhalefete geçerek sürgüne gitti. Allavi, 1990'da Amerikan Merkezi Haber Alma Teşkilatı (CIA) ve İngiliz istihbaratının desteklediği Irak Ulusal Mutabakatı adlı partiyi kurdu. Irak'ta büyük bir seçmen desteğine sahip olan diğer bir lider de, Irak geçici hükümetinde Devlet Başkanlığı görevini üstlenen Gazi El-Yaver. Şu anda Devlet Başkan Yardımcılığını yürüten El-Yaver, etkin Şammar aşiretinin önde gelen Sünni üyesi. Basra Körfezi bölgesinin en güçlü aşiretlerinden biri olan Şammar aşireti, Şiileri de içeriyor. Musul doğumlu 45 yaşındaki El-Yaver, ABD'de Georgetown Üniversitesi'nde ve Suudi Arabistan'da çalıştı. Irak genel seçimlerine bir haftadan az bir süre kalırken, adaylar seçim çalışmalarına devam ediyor. Öne çıkan liderlerden biri Irak Başbakan Yardımcısı Şii kökenli Ahmed Çelebi. Çelebi, laikliğe yakınlığı ile tanınan bir bankacı. Eskiden ABD'nin gözdesi durumundaki, Iraklı sürgünler ile Kürtleri ve Şiileri kapsayan Irak Ulusal Kongresi'nin lideri olan Çelebi, İran'a bilgi sızdırdığı iddialarıyla Washington'ın gözünden düştü. Irak Devlet Başkanı Celal Talabani de, Kuzey Irak'ta etkili bir lider. Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (IKYB) lideri olan Sünni kökenli Kürt lider 1934 doğumlu. Talabani, genç yaşlarda Irak Kürdistan Demokratik Partisi'ne (IKDP) katıldı, 1957 yılında da IKYB'yi kurdu. Geçtiğimiz seçimlere, IKDP lideri Mesud Barzani ile ortak olarak Kürt İttifakı Listesi'yle katıldı. Bu seçimde de ittifak yapacak. Kürtler üzerinde etkili olan diğer bir lider de, Sünni asıllı Kürt lider Mesud Barzani. Kürtlerin önemli partilerinden olan ve Barzani'nin başında bulunduğu IKDP, 1946 yılında Barzani'nin babası Molla Mustafa Barzani tarafından kuruldu. Barzani, babasının ölümünün ardından 1979 yılında IKDP'nin lideri oldu ve kendisine düzenlenen 2 suikast girişiminden de sağ olarak kurtuldu. Irak Genel Konferansı lideri Adnan El-Duleymi, seçimlerde öne çıkabilecek önde gelen Sünni bir politikacı. Kendisi yaklaşan seçimler öncesi, Irak Halk Birliği ve Irak İslam Partisi ile ittifak oluşturdu. Irak'ın en büyük Sünni Arap partisi Irak İslam Partisi'nin lideri Tarık Haşimi de, Irak siyasi hayatını yönlendiren önemli liderlerden. Haşimi'nin, 15 Aralık seçimlerinde etkili olması bekleniyor.