İki ülke resmen savaşıyor

Afrika Birliği Pazartesi günü başlayan çatışmalarda, Sudan'a ait Hiclic kentindeki petrol sahasına giren Güney Sudan birliklerinin geri çekilmesini istedi.

Güney Sudan ise bu isteği reddetti. Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir, Sudan ile tartışmalı sınır bölgesinde bulunan askerlerini çekmeyeceklerini bildirdi. Parlamentoda açıklama yapan Kiir, Güney Sudan ordusunun, BM'nin Sudan'a çekilme çağrısında bulunmaması durumunda, halen Sudan'ın işgali altındaki aidiyeti tartışmalı bölgelerden Abyei'ye yeniden gireceğini söyledi. Bu arada Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir, Güney Sudan'ın "savaş yolunu" seçtiğini belirtti. Beşir, gazetecilere yaptığı açıklamada, "Güney Sudanlı kardeşlerimiz, iç savaş sırasında onları destekleyen tarafların dayattığı yabancı planlarını uygulayarak savaş yolunu seçti" dedi. "Savaşın ne Güney Sudan ne de Sudan'ın çıkarına olduğunu" bildiren Beşir, "Maalesef Güney Sudanlı kardeşlerimiz ne Sudan'ın ne de Güney Sudan'ın menfaatini düşünüyor" diye konuştu.

BM'DEN ACİL ATEŞKES ÇAĞRISI

Bölgedeki çatışmalar, Güney Sudan geçen Temmuz ayında Sudan'dan ayrıldığından bu yana gözlenen en ciddi çatışmalar durumunda. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-Mun tarafları işgal ettikleri topraklardan çekilmeye ve ivedilikle ateşkes ilan etmeye çağırdı. Sudan, "saldırgan" tutumu nedeniyle Güney Sudan ile müzakerelerden çekildiğini açıklayarak Birleşmiş Milletler'e ve Afrika Birliği'ne şikayette bulunmuştu.

İLAN EDİLMEMİŞ SAVAŞ

Sudan yönetimi, topraklarına giren Güney Sudan kuvvetlerine karşı her türlü meşru yola başvurulacağını açıkladı. Güney Sudan parlamentosu sözcüsü de halkın savaş ihtimalinin belirmesi üzerine, seferber edilmesini istedi. İki taraf arasında bir süredir devam eden çatışmalar, Hiclic-Teşvin arasındaki bölgede şiddetlendi ancak her iki taraf da çatışmaları kendilerinin başlatmadığını iddia ediyor. Güney Sudan ise Teşvin kentine, Sudan birliklerinin saldırdığını ve teyakkuz durumunda bulunan birliklerinin karşı saldırı başlattığını ileri sürüyor.

Güney Sudan Ordusu sözcüsü BBC'ye yaptığı açıklamada, karşı saldırının ardından Güney Sudan birliklerinin, Sudan askerlerinin peşinden Hiclic'e girdiğini ileri sürdü. Sudan, en büyük petrol sahası olan Hiclic'i kaybettiğini açıklarken, Güney Sudan, kendi birliklerinin bölgede ilerlediğini açıkladı. Cuba yönetimi, Hiclic'in kontrolünün ele geçirildiğine yönelik iddiları teyit etmedi. Güney Sudanlı bir ordu sözcüsü BBC'ye yaptığı açıklamada, askeri birliklerinin Hiclic'in kuzeyinde hava saldırısına uğradığın açıkladı. Ayrıca Güney Sudan'a ait Birlik eyaletinin başkenti Bentiu'nun Sudan uçakları tarafından vurulduğu bildiriliyor. Saldırıda bir köprünün hedef alındığı ve bombaların BM ofisinin yakınına düştüğü kaydedildi.

PETROL PAYLAŞILAMIYOR

 Güney Sudan'ın geçtiğimiz yılın Temmuz ayında, Sudan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesinin ardından iki ülke arasında petrolün paylaşımı konusunda yaşanan anlaşmazlıklar bir türlü çözülemedi. Güney Sudan, petrol rezervlerinin yüzde 75'ini elinde bulundururken, Kuzey'in elinde de bu petrolleri dünyaya ulaştıran boru hatlarının bağlı olduğu limanlar ve rafineriler bulunuyor. Güney Sudan'ın bağımsızlığını kazanmasının ardından, bazı petrol bölgelerinin statüsünün iki taraf arasında, şiddet içermeyen yöntemlerle Nisan ayına kadar çözülmesi konusunda mutabakata varılmıştı. Güney Sudan'ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra, genel olarak sınır sorunlarının, özel olarak zengin petrol yataklarının bulunduğu Mavi Nil ve Abyei bölgelerinin statüsünün şiddet içermeyen yöntemlerle, dokuz aylık bir süreç içinde çözülmesi konusunda mutabakat sağlanmıştı ancak Güney Sudan'ın petrol üretimini durdurması ve Kenya ile yeni bir hat anlaşmasına varmasının ardından, bölgelerin statüsü sorunu oldukça yakıcı bir hal aldı.