İki paket arasındaki 4 fark
Abone olKapatma yolunu kapatacak Anayasa Değişiklikleri Paketi zor dönemeçte. Nedeni partilerin 'kırmızı çizgileri'nde yatıyor...
ZÜBEYİR KINDIRA
İNTERNETHABER-ÖZEL
ANKARA - Ak Parti ile MHP parti kapatma sisteminin
değiştirilmesine ilişkin çalışmalarını tamamladı. MHP’nin
parti kapatma sistemine ilişkin kırmızı çizgileri var. MHP’nin
şartları Genel Başkan Devlet Bahçeli tarafından açıklandı. Şimdi
gözler AK Parti’de. AK Parti, MHP ile masaya oturup
oturmayacağı kararını Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın yurda
dönmesinin ardından verecek.
MHP ile masaya oturulmazsa; AK Parti’nin önünde iki seçenek
kalıyor:
-Ya referandumu göze alarak hazırladığı değişiklik teklifini
gündeme getirecek.
-Ya da, anayasada parti kapatılmasına ilişkin herhangi bir
değişiklik girişiminde bulunmayacak. Hazırladığı değişiklik
tekliflerini rafa kaldıracak.
MHP’nin parti kapatma sistemine ilişkin ‘olmazsa
olmazları’nı deklare etmesinin ardından, AK Parti’nin planlanları
bozuldu.
Çünkü, iki parti de Anayasa’nın 68 ve 69’ncu maddelerinde
birbirine yakın değişiklikler yapmayı düşünse de; MHP’nin parti
yerine siyasilere yasak getirilmesine ilişkin önerisi AK Parti’yi
endişelendiriyor.
İşte iki partinin planladığı değişiklikler ve uzlaşmayı
zora sokan farklar:
AK PARTİ’NİN İSTEDİĞİ DEĞİŞİKLİKLER
1-BİREYSEL SORUMLULUK DÖNEMİ: Anayasa’nın 69.
maddesinde yapılacak değişiklikle, siyasi parti yöneticileri ve
üyelerinin işlediği suçların parti kapatma gerekçesi olmaktan
çıkarılacak. Bireysel sorumluluk döneminin getirilecek. Bireysel
sorumluluk kapsamında, bir eylemin suç sayılması için kesinleşmiş
mahkeme kararı aranacak.
2- İZİN SİSTEMİ: Ak Parti’nin üzerinde durduğu
formüllerden birisi de, kapatma davası açılmadan önce TBMM’de izin
alınması şartı getiriliyor. Buna göre Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcısı’nın resen kapatma davası açamayacak. Kapatma davasanın
açılması için TBMM’den izin alınması şartı getirilecek.
3- ODAK TANIMINA VENEDİK AYARI: ‘Venedik kriteri’
olarak bilinen, parti kapatma “şiddete destek verme” şartına
bağlanacak. Siyasi partilerin yasaklanması veya kapatılmasının,
sadece partilerin şiddeti siyasal bir araç olarak kullanması, ya da
anayasal güvence altına alınmış hak ve özgürlükleri yok etmek ve
demokratik anayasal düzeni yıkmak için şiddet kullanmayı
savunmaları durumunda haklı görülebilecek.
4- GEÇİCİ MADDE İLE DAVA DÜŞECEK: Ak Parti,
hazırlanacak anayasa değişikliğine eklenecek bir geçici maddeyle,
Anayasa Mahkemesi’ne parti kapatma davası açılması TBMM’nin izin
şartına bağlanacağından dolayı, Yüksek Mahkeme’nin gündeminde
bulunan bütün kapatma davalaranın, yeni anayasa değişikliği
çerçevesinde yinelenmesini isteyecek.
MHP’NİN KIRMIZI ÇİZGİLERİ
1-KİŞİSEL SORUMLULUK: Anayasa’nın 68 ve 69. maddelerinde
gerekli değişiklikler yapılarak, siyasi partilerin hükmü
şahsiyetinin kapatılarak cezalandırılması yerine, Anayasa’nın temel
ilkelerine aykırı hareket eden parti yöneticisi ve üyelerinin
sorumlu tutularak cezalandırılmasının önü açılması.
2-DOKUNULMAZLIKLARA AYAR: MHP, Anayasa’nın
milletvekili dokunulmazlığını düzenleyen 84. maddesinin 5.
fıkrasında değişiklik yapılarak, işledikleri fiiller nedeniyle
şahsi sorumlulukları Anayasa Mahkemesince tespit edilen parti üyesi
ve yöneticisi konumundaki milletvekillerinin, vekilliğinin
düşürülmesinin önün açılmasını talep ediyor.
3-VENEDİK YETMEZ: MHP, Venedik kriteri olarak
bilinen, şiddeti ve terörü siyasal bir araç olarak gören ve
anayasal düzeni yıkmak amacıyla şiddeti ve şiddet kullanmaya dayalı
faaliyetleri savunan siyasi partilerin bu çerçevenin dışında
tutulmasına ilişkin düzenlemeyi de yeterli bulmuyor. MHP, bölücü ve
terör eylemlerini destekleyen siyasi partilere ağır yaptırımlar
getirilmesini istiyor.
4- YARGITAY VE ANAYASA MAHKESİNE DOKUNMA: MHP’nin
olmazsa olmazları arasında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın resen
dava açma yetkisine dokunulmaması, Anayasa Mahkemesi’nin oy
nisabında herhangi bir değişiklik yapılmaması yer alıyor.