Hesap verme dönemi

Maliye Bakanlığı'nda son değerlendirmeleri yapılan Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Tasarısı kısa süre içinde önce Başbakanlığa, ardından da TBMM'ye sevkedilecek. 50 yıldır yürürlükte olan Muhasebe-i Umumiye Kanunu'nu uygulamadan kaldıracak olan yeni düzenleme, bütçe sistemindeki değişiklikten, ödeneği aşan harcamada bulunan bürokratlara para cezasına, kamu hizmeti karşılığı olarak vatandaştan bağış ve yardım toplanmasının yasaklanmasından iç kontrol birimleri kanalıyla kamunun denetlenmesine kadar pekçok yeni uygulamayı içeriyor. Tüm kuruluşlar, yıla başlarken neler yapacaklarını detaylarıyla ortaya koyacak. Yıl sonunda da kamuoyuna yaptıklarının ve yapamadıklarının hesabını verecek. Tasarı ile hayata geçirilecek düzenlemeler şöyle sıralanıyor: -KİT'ler dışındaki tüm kamu kurum ve kuruluşları bütçe içine ve dolayısıyla Meclis denetimine girecek. Yeni düzenleme, merkezi idare, sosyal güvenlik kurumları ve yerel idarelerin mali yönetim ve kontrolünü kapsayacak. -Performans esaslı bütçelemeye geçilecek. Kamu idarelerinin görevlerinin yerine getirilmesine yönelik amaç ve hedefleri belirleyecek, kaynaklarını bu amaç doğrultusunda kullanacak ve hedeflere ulaşıp ulaşamadıklarını ortaya koyacak. -Kamu kuruluşları, yıllık programlar ve ekonomik imkanlar çerçevesinde amaç ve hedefler ile bunlara ulaşılmasında izlenecek stratejiyi belirleyen, süreç içinde gerçekleştirilecek izleme ve değerlendirme faaliyetlerini anlatan stratejik planlar yapacak. -Bakanlar, bakanlıkları ile bağlı ve ilgili kuruluşların stratejik planları ile bütçelerinin kalkınma planları ve yıllık programlar ile hükümet politikalarına uyumunu ve diğer Bakanlıklarla işbirliğini sağlamaktan sorumlu olacak. -İdarelerin stratejik planlarının ve bütçelerinin belirlenen usul ve esaslar ile hizmet gereklerine uygun hazırlanması ile kaynakların etkin, ekonomik ve verimli şekilde kullanımını sağlama, kayıp ve kötüye kullanımının önüne geçme işi kamu idaresi başkanlarının sorumluluğunda bulunacak. Bakanlıklarda müsteşar, diğer kamu idarelerinde en üst yönetici, il özel idarelerinde vali, belediyelerde ise başkan kamu idaresi başkanı sayılacak. Kamuoyuna yıllık performans bilgisi -Kamu idaresi başkanları, amaçlar, hedefler, strateji, varlıklar, yükümlülükler ve yıllık performans planları konusunda her mali yılın ilk ayı içinde kamuoyunu bilgilendirecek. -Bütçenin yapısı değişecek. Merkezi idare bütçesi, genel ve özel bütçeli kamu idareleri bütçelerinden oluşacak. Genel idarelerin bütçeleri, merkezi idare, sosyal güvenlik kurumları ve yerel idareler bütçeleri olarak hazırlanacak. -Merkezi idare bütçesinin hazırlanma süreci, YPK'nın Nisan sonuna kadarmakro çerçeve kararı belirlemesiyle başlayacak. Gelir ve gider tekliflerinin hazırlanmasında ödenek tavanları, 3 yıla yayılan bütçe anlayışı ve idarenin performans hedefleri dikkate alınacak. Sosyal güvenlik kuruluşlarına sıkı denetim -Sosyal güvenlik kurumları ile genel bütçeden yardım alan özel bütçeli idareler, aylık finansman programlarını vize edilmek üzere Bütçenin yürürlüğe girdiği ilk ay içinde Maliyeye gönderecek. Programlar vize edilmeden, bu kuruluşlara kaynak aktarılmayacak. -Örtülü ödenek, gizlilik ve haber almayı gerektiren işler için doğrudan Başbakan tarafından kullanılmak üzere Başbakanlık bütçesine konulacak. Sözkonusu ödenek, bu amaçlar dışında ve siyasi partilerin, idare, propaganda ve seçim ihtiyaçlarında kullanılamayacak. Bağış ve yardımlara sınırlama -Kamu gücü kullanılmak suretiyle, kamu hizmetlerinin karşılığı olarak ya da kamu hizmetleriyle ilişkilendirilerek, herhangi bir gerçek veya tüzel kişi tarafından bağış ya da yardım toplanamayacak. Benzer adlar altında tahsilat yapılamayacak. -Kamu idaresi başkanları ve bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama yetkilileri, her yıl faaliyet raporları düzenleyecek. Bu raporlar, stratejik planlama ve performans programları çerçevesinde yürütülen faaliyetleri, hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerini açıklayacak şekilde hazırlanacak. -Merkezi idarenin ve sosyal güvenlik kurumlarının bir mali yıldaki faaliyet sonuçları, Maliye Bakanlığı'nca hazırlanacak Genel Faaliyet Raporunda gösterilecek. Bu raporda yerel idarelerin mali yapılarına ilişkin değerlendirmeler ile bütçeden yardım alan dernek, birlik, kurum, kuruluş, sandık, vakıf ve benzeri kuruluşların analizi de yeralacak. Rapor, kamuoyuna da açıklanacak. İç kontrol birimleri oluşturulacak -Kamudaki işlerin etkin, ekonomik ve verimli şekilde yönetimi, usulsüzlük ve yolsuzlukların önlenmesi ve denetimin en riskli alanlar üzerinde yoğunlaşması için iç kontrol birimleri kurulacak. -Kamuda, bağımsız danışman niteliğinde iç denetçiler, görev yapacak. İç denetim programları da bunlar tarafından hazırlanacak. İç denetimin koordinasyonu için de Maliye Bakanlığı bünyesinde İç Denetim Koordinasyon Kurulu oluşturulacak. Ödeneğini aşana ceza -Kamu zararı oluşturmamakla birlikte bütçelerindeki ödenek miktarına aykırı harcama talimatı veren yetkililere, her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dahil yapılan 1 aylık net ödemelerin 2 katına kadar para cezası verilecek. Kamu zararı durumunda ise sözkonusu zarar faiziyle birlikte ilgili kişilerden, bunlardan tahsil edilememesi halinde, zarara neden olan görevlilerden tahsil edilecek. Alınmamış para, mal ve değerleri alınmış, sağlanmamış hizmetleri sağlanmış, yapılmamış inşaat, onarım ve üretimi yapılmış ya da bitmiş gibi gösteren gerçek dışı belge düzenlemek suretiyle kamu kaynağında bir artışa engel veya eksilmeye neden olanlar ile bu tür belgeleri bilerek düzenlemiş, imzalamış ve onaylamış bulunanlar hakkında TCK ve diğer kanun hükümleri uygulanacak. Bu fiilleri işleyenlere, bir aylık net ödemelerinin 2 katı tutarında da para cezası uygulanacak. Fonlar ve döner sermaye işletmeleri -Kamu hizmetleri fonlar eliyle yürütülemeyecek. Döner sermaye işletmelerinin aylık gayrı safi hasılatından tahsil edilen tutarın yüzde 15'i de en geç izleyen ayın 20'sine kadar genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere gönderilecek. -2005 yılı merkezi idare bütçesi yeni düzenlemelere göre hazırlanacak. Kanunla ilgili tüzük, yönetmelik ve diğer düzenlemeler de 2004 yılı sonuna kadar çıkarılacak. Üst kurulların durumu Üst Kurulların Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanun tasarısında ne şekilde yeralacakları ise tam olarak ortaya çıkmadı. Tasarıda üst kurullar da, özel bütçe kapsamındaki idareler olarak sıralandı. Ancak IMF ve Dünya Bankası'nın bu konudaki itirazları çerçevesinde, düzenlemeye son şeklinin verileceği belirtildi. Kaynak : Milliyet