Hatay'da botokslu mozaik skandalı
Abone olDünyanın ikinci büyük mozaik sergileme alanına sahip Hatay Arkeoloji Müzesi’nde Roma dönemine ait mozaiklerde restorasyon skandalı yaşandığı ortaya çıktı.
Yeni Hatay Arkeoloji Müzesi’nde mozaiklerin restorasyon kazasına
uğradığı ortaya çıktı. Moaziklerin eski ile yeni müzedeki halleri
arasında ciddi farklılıklar olduğu görülürken, Kültür Varlıkları ve
Müzeler Genel Müdürlüğü bir kriz toplantısı yaparak inceleme
başlattı. Başbakan Ahmet Davutoğlu ile Kültür ve Turizm Bakanı Ömer
Çelik’in katılımıyla 28 Aralık’ta açılan yeni müzeye, mozaikler
taşınmadan önce bir restorasyon yapılması kararı alınmıştı.
Dünyanın ikinci büyük mozaik sergileme alanı olan müzede aşama
aşama sergilenmeye başlayan eserler, ziyaretçilere sunuldukça eski
halleri ile arasında farklar olduğu görüldü. Birçok eserin yanlış
restore edildiği fark edildi.
ORİJİNALİNE DÖNMEDEN KABULÜ YAPILMAYACAK
Hürriyet'in haberine göre restorasyondaki hataların kamuoyunda fark edilmesi üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda bir kriz toplantısı yapıldı. Bakanlık yetkilileri Hürriyet’e konuyla ilgili şu bilgiyi verdiler: “Tamer Yazar isimli gazetecinin Hatay Müzesi’nde restorasyon hataları yapıldığına dair başvurusu üzerine komisyon kuruldu ve sadece hataların belirgin olduğu iki eser değil bütün eserlerin durumu incelendi. Sözleşme kapsamında iş devam ederken hatalı uygulamalar olmuş. Hataların önemli bölümü de tamamlama yapılmasından kaynaklanmış. Uygulamadan kaynaklanmış. Sorunun giderilmesi için tamamlamalar sökülecek ve yeniden orijinaline uygun yapılacak. Mozaikler orjinali gibi olmadıkça projenin kabulü yapılmayacak. Komisyonun incelemesi sonucunda gerek görülürse Bakan Ömer Çelik soruşturma talimatı verebilir ve müfettiş görevlendirebilir. Projeyi hayata geçiren şirket, daha önce Zeugma’yı gerçekleştiren şirket ve bu konularda çok deneyimli.”
ZEUGMA EKİBİ RESTORE ETTİ
Hatay’da yaşayan Eski Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürü, arkeolog
ve restoratör Kenan Yurttagül, müzedeki olayları yakından takip
ettiğini belirterek şunları aktardı: “Olayı yakından inceleme
fırsatım oldu, bu işi yapan arkadaşlarla konuştum. Evet bir sıkıntı
olmuş, restorasyon sırasında bozulma olduğu söylendi. Genel
müdürlük müdahale etti, rapor bekleniyor. Restorasyonu yapan
arkadaşlar bir bilim kurulu ile birlikte çalışıyorlar. Bu uzman
arkadaşların bir Zeugma deneyimi var. Türkiye’deki mozaik konusunda
deneyimli tek ekip de diyebiliriz. Konu soruşturma ve tartışma
aşamasında. Yanlışlık varsa düzeltilir. Restorasyon firmasına
sordum. Raporlar çıktıktan sonra yanlış ortaya konacaktır. Bir
bilim heyeti var, akademsiyenlerden oluşan, onlara danışarak
yapılıyor bu çalışmalar. Zeugma gibi iyi bir referansları var bu
grubun. Olayı çok fazla abartmanın da anlamı yok. Mozaiklerin
restorasyonu müzenin taşınmasıyla başlamıştı.”
ŞİRKETİN İDDİASI:
Vernikler temizlendi
Skandalla ilgili görüştüğümüz, restorasyon ekibinden yetkililer, fotoğrafların üzerinde oynama olduğunu iddia etti. Soldaki fotoğrafların parlatıldığı, sağdaki yani ‘şimdiki hali’ diye gösterilenlerin de restorasyon bitmemişken çekildiği ileri sürüldü. Eski müzedeki tüm mozaiklerin, 1930’lu yıllarda Fransızlar tarafından, dönemin anlayışına göre restore edildiği, arkasının çimento ile sıvandığı, eksik mozaiklerin boyalı taşlar eklenerek tamamlandığı ve tüm mozaiklerin parlak görünmesi için üzerine vernik sürüldüğü belirtildi. Müzenin taşınması esnasında yapılan yeni restorasyonlarda ise 1980 sonrası mozaik restorasyon anlayışındaki bilimsel değişiklik nedeniyle verniklerin temizlendiği ifade edilerek renklerin bu yüzden daha soluk olduğu anlatıldı. Verniğin mozaik üzerinde asitlenmelere neden olduğu ve mozaikleri tahrip ettiği düşüncesiyle yeni restorasyonda verniklerin tamamen temizlendiği söylendi.