Gündeme bomba gibi düşen Çin iddiası: Rusya'nın Ukrayna işgalinden haberdardı
Abone olABD'nin The New York Times gazetesi Çin'in Rusya saldırısından önceden haberdar olduğunu ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'den Kış Olimpiyatları bitene kadar beklemesini istediğini iddia etti. Çin iddiayı hemen reddetse de Putin'in işgal için seçtiği zamanlama günün en çok konuşulan konuları arasına girdi.
RUSYA'nın Ukrayna'ya saldırması sonrası bir çok ülke Rusya'ya
tepkisini iletirken hiç kimse Çin'in çekingen kalmasını
garipsemedi. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler son
zamanlarda hiç olmadığı kadar iyi. Savaşın başlamasına kadar
Rusya'yı açık bir şekilde destekleyen Çin, ısrarla 'işgal'
tabirinden kaçınarak Rusya'nın saldırısına 'özel askeri operasyon'
demeyi tercih etti. Ancak savaşta 8. güne girilirken Çin'den gelen
söylemler de değişmeye başladı.
Savaş olduğunu kabul ettiler
Çin Devlet medyası Daily China, Rusya'nın başlattığı saldırı için
önceki gün ilk kez 'işgal' kelimesini kullandı. İfade daha sonra
söz konusu haberden kaldırılsa da Twitter hesabında kaldı. Çin
Dışişişleri Bakanı Wang Yi de saldırının Rusya'nın tanımladığı gibi
'özel bir askeri operasyon' değil 'gerçek bir savaş' olduğunu kabul
etti ve ateşkesin gerçekleştirilmesinde arabuluculuk rolü oynamayı
teklif etti.
"İşgali kış olimpiyatları bitene kadar erteleyin"
Çin'in Rusya'ya verdiği desteğin giderek azaldığı bu noktada The New York Times gazetesi çok konuşulacak bir iddia ortaya attı. Gazetenin ele geçirdiği istihbarat raporuna göre; Çin savaş kararından haberdardı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'den Ukrayna işgalini Pekin'deki Kış Olimpiyatları sonrasına kadar ertelemesini istedi. New York Times söz konusu pazarlığın Rusya Devlet Başkanı Putin ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında mı yoksa üst düzey yetkililer arasında mı yapıldığını belirtmedi.
Çin'den jet yanıt: Karalama operasyonu
Dünya gündemine bomba gibi düşen iddiaya Çin cephesinden cevap
gecikmedi. Çin'in Washington Büyükelçiliği Sözcüsü Liu Pengyui,
iddiayı temelsiz bir spekülasyon ve Çin'i karalama girişimi olarak
reddetti.
Dikkat çeken zamanlama
Putin, pek çok ülkenin boykot ettiği Pekin Kış Olimpiyatlarına
katılan nadir liderlerdendi. Putin ve Xi Jinping olimpiyatların
açılış törenine beraber katılmış ve işbirliği mesajı vermişlerdi.
Olimpiyatların kapanış töreni 20 Şubat'ta gerçekleşti. Ertesi gün
Putin, Ukrayna'da iki ayrılıkçı bölgeyi tanıdı. Ardından da 24
Şubat'ta Ukrayna'ya tam ölçekli bir Rus işgali başladı. Putin'in
işgal konusundaki ilginç zamanlaması gazetenin iddialarını
güçlendirir nitelikte.
ABD önceden uyarmış
New York Times gazetesinin kimliği belirtilmeyen ABD yetkililerine
atıfta bulunduğu rapora göre; ABD geçtiğimiz aylarda defalarca
Çin'e soruna müdahale etme ve Rusya'ya Ukrayna'yı işgal etmeme
mesajı verme çağrısı yaptı. Amerikalı yetkililer daha sonra Çin'in
bu bilgiyi Rusya ile paylaştığını öğrendi.
Tayvan hesapları değişti mi?
Öte yandan demokratik bir ulusun otoriter bir şekilde ele geçirilmesine gösterilen uluslararası öfkenin Çin'in Tayvan konusundaki hesaplamalarını değiştirmiş olabileceği düşünülüyor. Batı medyası Ukrayna işgalinden bu yana Çin'in de Tayvan'a karşı bir hamle yapabileceğini iddia ediyor ancak analistler krizin aslında tam tersi bir etki göstereceğine inanıyor.