Gülpınar'da Kehanet mağarası bulundu
Abone oluzun yıllardır aranan ''kehanet mağarası ve içindeki kutsal suya'' ulaşıldı.
Çanakkale'nin Ayvacık ilçesine bağlı Gülpınar beldesinde
bulunan antik Apollon Smintheus Tapınağı'nda yürütülen kazı
çalışmalarında, uzun yıllardır aranan ''kehanet mağarası ve
içindeki kutsal suya'' ulaşıldı.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji
Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Coşkun Özgünel başkanlığında, 1980
yılından bu yana devam eden kazılarda bu yıl ilginç veriler elde
edildi.
Kazı ekibi üyesi Dr. Davut Kaplan, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, bölgede, eski sondajlarla köylülerin yaptığı kazıların
varlığına işaret ederek, ''Amacımız tapınağın varlık nedeni olan
kutsal su kaynağına ulaşmaktı. Bunun için 2 hafta hazırlık yaptık.
3 tane havalandırma deliğimiz vardı. 8-10 metre kazıp, aşağıdaki
tünele indik ve 35 metre yürüdük'' dedi.
Kaplan, yatay olarak gidilen tünelin içinde su bulunduğunu
belirterek, şu bilgileri verdi:
''Bölgede, kutsal tapınak yapılmadan önce Apollon kültürüne ait bir
bulgu vardı. Mağarada tapınım... O dönemde insanlar tapınım
yapacakları zaman, bu mağaraya geliyordu ve kehanet orada
başlıyordu. Kutsal tapınak yapılmadan önce eğer tanrıya
yönelik bir tasvir, betimleme ya da heykel varsa bu mağaranın
önünde dururdu. Dolayısıyla mağara tanrının evi olarak kabul
edilirdi. Antik dönemde tanrı kahin, tanrının da sözcüsü
rahipler olduğuna göre, mağarada yapılan tapınım törenleri bu
kahinler tarafından yönetilmiş olmalıdır.''
Mağaranın içindeki suyu kutsal kılanın ise, tanrı Apollon'un
tapınım merkezinde bulunması olduğunu anlatan Kaplan, ''Bu su
mağaranın içinden fışkırıyor. Taşınmış bir su değil. Aynı su,
değişik dönemlerde kanallar yardımıyla kutsal alana aktarılmış. Biz
bunları da bulduk'' diye konuştu.
Kaplan, ''Buraların görülmesi gerekir. İnsanlar, ilk tapınımın
nasıl olduğunu, bölgedeki rahiplerin neler yaptığını görebilirler''
şeklinde konuştu.
-APOLLON SMİNTHEUS TAPINAĞI-
Kazı alanındaki köy yerleşim alanında 7 bin yıl önce iskan edildiği
anlaşılan Apollon Smintheus Tapınağı, eski adıyla Külahlı olarak
bilinen Ayvacık ilçesine bağlı Gülpınar beldesinin kuzeybatısı ile
kuzeydoğusu arasında kalan vadinin başlangıç eteklerinde,
Bahçeleriçi mevkisinde yer alıyor.
Troas bölgesinde bugün için tek örnek olduğu belirtilen tapınakta
Helenistik Çağ Anadolu mimarlığına imzasını atan Mimar
Hermogenes'in uyguladığı pseudodipteros (yalancı iki sıralı sütun)
plan tasarımı kullanılmış, ön ve arka cephelerinde 8, uzun
kenarlarında ise 14'er sütun dizisi bulunuyor.
Smintheion Antik Kenti'nde bulunan tapınakta mermer bloklarla
döşenen kutsal alanda pronaos (kutsal ön oda), naos (kutsal oda) ve
opisthodomos (arka oda) olmak üzere 3 oda, naosta Paroslu
heykeltıraş Skopas'ın yaptığı ve 110 santimetrelik bacak parçası
bulunan, tanrı Apollon'un heykeli yer alıyor.
Kaynaklarda, ünlü coğrafyacı ve seyyah Strabon'un 2 bin yıl önce
yazdığı ''Geographica'' adlı kitapta, kenti Yunanistan'dan gelen
İonlar kuşattığı zaman, gece topraktan çok miktarda tarla faresinin
çıkarak askerlerin silah ve teçhizatlarının deri kısımlarını
kemirip kopardıkları ve bu yüzden kenti kuşatan İonların savaşı
kaybettiğini yazdığı ve Lekton halkının minnet göstergesi olarak bu
tapınağı inşa etmiş olabileceği belirtiliyor.
Bölgede ilk kazıların 1866 yılında başlatıldığı, ara verildikten
sonra 1984 yılında yeniden başlatılan kazı ve restorasyon
çalışmalarının sürdürüldüğü kaydediliyor.