Göz tembelliğinin tedavisi
Abone olErken çocukluk çağında ortaya çıkan göz tembelliği, bir gözün yeterince görememesi şeklinde tanımlanır. Göz tembelliğine her 100 kişiden 3’ünde rastlanır.
Göz tembelliği ancak küçük yaşlarda tespit edilebilirse tedavi
edilebileceğinden ebeveynlerin bu konuda son derece hassasiyet
göstererek erken yaşlarda çocuklarının göz muayenesi olmalarını
sağlamaları gerekir. NORMAL GÖRME NASIL GELİŞİR? Bebekler
doğduklarında ancak belirli oranlarda görebilir. Gözlerini
kullandıkça görme potansiyelleri artar. İlk 9 yaş içinde görme
sistemi tam olarak gelişir ve daha sonra belirgin bir değişiklik
olmaz. Eğer bir göz tüm düzeltmelere rağmen tam kapasiteli
göremiyorsa bu durum kişinin hayatında olumsuz bazı etkilere yol
açar. Mesela bazı mesleklerde (askerlik, pilotluk gibi) göz
tembelliği olanlar yer alamazlar. GÖZ MUAYENESİ NE ZAMAN
YAPILMALIDIR? Tüm çocukların 4 yaşına gelmeden önce herhangi bir
sorun olmasa da mutlaka bir göz doktoru tarafından muayene edilmiş
olması gerekir. Bu arada doğumdan itibaren hem ailenin gözlemleri
hem de çocuk doktorlarının bazı tespitleri ile gerekli hallerde çok
erken dönemlerde de göz muayenesi yapılabilir. NELER GÖZ
TEMBELLİĞİNE YOL AÇABİLİR? Göz Tembelliği gözlerin normal olarak
kullanılmasını engelleyen her türlü durumda ortaya çıkabilir. Çoğu
vakada göz tembelliğine yol açan durumlar kalıtsal olabilir.
Özellikle ailesinde göz tembelliği olan çocukların göz doktoru
tarafından mutlaka muayene edilmesi gerekir. Göz tembelliğinin 3
temel sebebi bulunur. Şaşılık : Kayan gözde genellikle tembellik
oluşur. Kırma Kusurları : Mevcut olan yüksek kırma kusuru nedeni
ile bir göz diğerinden çok bulanık görüyorsa bu göz görsel
gelişimini tamamlayamayarak tembel hale gelir. Görünüşte gözlerde
herhangi bir problem olmadığı için tespit edilmesi en zor olan göz
tembelliği tipi budur. Aileler çocuklarının gözünde bir kayma
tespit ettiklerinde hemen muayenesini sağlar ancak diğer durumlarda
genellikle göz muayenesi okul dönemine kadar gecikir ve bu durumda
da çoğu kez geç kalınmış olur. Bu nedenle 4 yaş öncesinde tüm
çocukların şikayet olsun olmasın, mutlak surette göz muayenesi
olmaları gerekir. Saydam olması gerekli göz dokularında bulanıklık
: Bu durumun başında katarakt gelir. Bu tip göz tembelliği en erken
gelişen göz tembelliğidir. Dolayısı ile her yeni doğanın mutlak bir
çocuk doktoru tarafından son derece kolay bir test olan kırmızı
yansıma testine tabi tutulması ve bir anormallik halinde acilen göz
doktoruna muayenesi gerekir. Çünkü bu tip göz tembelliği çok erken
ve çok derin olarak gelişir. Doğumsal kataraktın mümkün olan en
kısa zamanda cerrahi olarak tedavi edilmesi gerekir. GÖZ TEMBELLİĞİ
NASIL TEŞHİS EDİLİR? Bu çoğu kez oldukça zor bir durumdur. Çünkü
çocukların görme muayeneleri 3.5-4 yaş öncesinde oldukça güçlük
arzeter. Daha küçük çocuklarda ve bebeklerde sağlam gözün doktor
tarafından elle kapatılması haline tepkiyi değerlendirmek gibi bir
takım yöntemlerle göz tembelliği olan göz tespit edilmeye
çalışılır. 4 yaş öncesi muayenede göz doktoru temel olarak şunları
yapar. Gözlerde herhangi bir kayma olup olmadığını muayene eder.
Daha sonra saydam ortamlarda herhangi bir bulanıklık olup
olmadığına bakar, göz bebeği bir damla ile genişletilerek, her iki
gözün refraksiyon (kırma) değerleri ölçülür. Burada önemli olan
nokta özellikle bir gözde, diğerinin çok üzerinde bir kırma kusuru
olup olmadığıdır. Bunun dışında her iki gözdeki yüksek kırma
kusurları da dikkate alınır. Kırma kusuru muayenesi dışında retina
(görme zarı) ve optik sinir (görme siniri) muayenesi de yapılarak
muayene tamamlanır. GÖZ TEMBELLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR? Göz
tembelliğinde tedavinin esası zayıf gözün kullandırılmasına
dayanır. Bu, sağlam gözün özel bir bandajla haftalar bazen aylar
boyunca kapatılması ile yapılır. Önce gerekli olan reçete edilir.
Çocuk bunu kullanmaya başlar ve kapama tedavisi yapılır. Şaşılıkta
eğer bir cerrahi müdahale yapılacaksa genellikle önce göz
tembelliği giderilmeye çalışılır. Ameliyat öncesi belli bir dönem
kapama tedavisi yapılır, ameliyat uygulanır, daha sonra bir müddet
daha kapama yapılmaya devam edilir. Aileler ne yazık ki kayma
ameliyatından sonra herşeyin yoluna girdiği düşüncesiyle kapama
yapmayı bırakabilirler. Tek başına cerrahi müdahale, oluşmuş göz
tembelliğini gideremez. Göz doktorunuz kapamanın nasıl yapılması
gerektiği ve kapama sırasında ne gibi şeyler yapılması gerektiğini
size açıklar. Bundan sonrası ise tamamen sizin sabrınıza kalmıştır.
Çocuklar kapama yapılmasından hiç hoşlanmazlar. Ve bunu
reddederler. Ancak ebeveyn olarak bu dönem, sizin ilgi ve
sabrınızla, başarılı bir şekilde yaşanabilir. AZ GÖRME ÖNLENEBİLİR
BİR PROBLEMDİR Başarıda en önemli nokta göz tembelliğinin teşhis
zamanıdır. Eğer erken teşhis ve düzenli tedavi yapılırsa çoğu kez
normal görmeye ulaşılabilir. 9 yaş sonrasında yapılacak kapamanın
herhangi bir faydası olmaz. Katarakt gibi sebeplerle ortaya çıkan
göz tembelliklerinde çok seri davranmak gerekir. Erken bebeklik
dönemlerinde cerrahi ve kapama tedavileri ile müdahale yapılması
gerekir. Tekrar hatırlatalım 4 yaş öncesinde tüm çocukların şikayet
olsun olmasın, mutlak surette göz muayenesi olmaları gerekir.
Acıbadem Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanları tarafından
hazırlanmıştır. www.acibademhastanesi.com.tr