Göz tembelliği nasıl tedavi edilir?
Abone olHer 100 kişiden 3'ünde rastlanan ve erken çocukluk döneminde ortaya çıkan göz tembelliği nasıl anlaşılır; nasıl önlenir?
Göz tembelliği erken çocukluk çağında ortaya çıkan ve bir gözün
yeterince görememesi şeklinde tanımlanabilecek bir durum. Göz
tembelliğine her 100 kişiden 3’ünde rastlanıyor. Göz tembelliği
ancak küçük yaşlarda tespit edilebilirse tedavi edilebileceğinden
ebeveynlerin bu konuda son derece hassasiyet göstererek erken
yaşlarda çocuklarının göz muayenesi olmalarını sağlamaları
gerekiyor. Normal Görme Nasıl Gelişir? Bebekler doğduklarında ancak
belirli oranlarda görebilmektedirler. Gözlerini kullandıkça görme
potansiyelleri artmaktadır. İlk 9 yaş içinde görme sistemi tam
olarak gelişmekte ve daha sonra belirgin bir değişiklik
olmamaktadır. Eğer bir göz tüm düzeltmelere rağmen tam kapasiteli
göremiyorsa bu durum kişinin hayatında olumsuz bazı etkilere yol
açar. Mesela bazı mesleklerde (askerlik, pilotluk gibi) göz
tembelliği olanlar yer alamazlar. Göz Muayenesi Ne Zaman
Yapılmalıdır? Tüm çocukların 4 yaşına gelmeden önce herhangi bir
sorun olmasa da mutlaka bir göz doktoru tarafından muayene edilmiş
olması gerekmektedir. Bu arada doğumdan itibaren hem ailenin
gözlemleri hem de çocuk doktorlarının bazı tespitleri ile gerekli
hallerde çok erken dönemlerde de göz muayenesi yapılabilir. Neler
Göz Tembelliğine Yol Açabilir? Göz Tembelliği gözlerin normal
olarak kullanılmasını engelleyen her türlü durumda ortaya
çıkabilir. Çoğu vakada göz tembelliğine yol açan durumlar kalıtsal
olabilir. Özellikle ailesinde göz tembelliği olan çocuklar göz
doktoru tarafından mutlaka muayene edilmelidir. Göz tembelliğinin 3
temel sebebi bulunmaktadır. Şaşılık : Kayan gözde genellikle
tembellik oluşmaktadır. Kırma Kusurları : Mevcut olan yüksek kırma
kusuru nedeni ile bir göz diğerinden çok bulanık görmekte ise bu
göz görsel gelişimini tamamlayamayarak tembel hale gelmektedir.
Görünüşte gözlerde herhangi bir problem olmadığı için tespit
edilmesi en zor olan göz tembelliği tipi budur. Aileler
çocuklarının gözünde bir kayma tespit ettiklerinde hemen
muayenesini sağlamakta ancak diğer durumlarda genellikle göz
muayenesi okul dönemine kadar gecikmekte ve bu durumda da çoğu kez
geç kalınmış olmaktadır. Bu nedenle 4 yaş öncesinde tüm çocukların
şikayet olsun olmasın, mutlak surette göz muayenesi olmaları
gerekmektedir. Saydam olması gerekli göz dokularında bulanıklık :
Bu durumun başında katarakt gelmektedir. Bu tip göz tembelliği en
erken gelişen göz tembelliğidir. Dolayısı ile her yeni doğanın
mutlak bir çocuk doktoru tarafından son derece kolay bir test olan
kırmızı yansıma testine tabi tutulması ve bir anormallik halinde
acilen göz doktoruna muayenesi gereklidir. Çünkü bu tip göz
tembelliği çok erken ve çok derin olarak gelişmektedir. Doğumsal
katarakt mümkün olan en kısa zamanda cerrahi olarak tedavi
edilmelidir. Göz Tembelliği Nasıl Teşhis Edilir? Bu çoğu kez
oldukça zor bir durumdur. Çünkü çocukların görme muayeneleri 3.5-4
yaş öncesinde oldukça güçlük arzetmektedir. Daha küçük çocuklarda
ve bebeklerde sağlam gözün doktor tarafından elle kapatılması
haline tepkiyi değerlendirmek gibi bir takım yöntemlerle göz
tembelliği olan göz tespit edilmeye çalışılır. 4 yaş öncesi
muayenede göz doktoru temel olarak şunları yapar. Gözlerde herhangi
bir kayma olup olmadığını muayene eder. Daha sonra saydam
ortamlarda herhangi bir bulanıklık olup olmadığına bakar, göz
bebeği bir damla ile genişletilerek, her iki gözün refraksiyon
(kırma) değerleri ölçülür. Burada önemli olan nokta özellikle bir
gözde, diğerinin çok üzerinde bir kırma kusuru olup olmadığıdır.
Bunun dışında her iki gözdeki yüksek kırma kusurları da dikkate
alınır. Kırma kusuru muayenesi dışında retina (görme zarı) ve optik
sinir (görme siniri) muayenesi de yapılarak muayene tamamlanır. Göz
Tembelliği Nasıl Tedavi Edilir? Göz tembelliğinde tedavinin esası
zayıf gözün kullandırılmasına dayanır. Bu, sağlam gözün özel bir
bandajla haftalar bazen aylar boyunca kapatılması ile yapılır. Önce
gerekli olan reçete edilir. Çocuk bunu kullanmaya başlar ve kapama
tedavisi yapılır. Şaşılıkta eğer bir cerrahi müdahale yapılacaksa
genellikle önce göz tembelliği giderilmeye çalışılmaktadır.
Ameliyat öncesi belli bir dönem kapama tedavisi yapılır, ameliyat
uygulanır, daha sonra bir müddet daha kapama yapılmaya devam
edilir. Aileler ne yazık ki kayma ameliyatından sonra herşeyin
yoluna girdiği düşüncesiyle kapama yapmayı bırakabilmektedirler.
Tek başına cerrahi müdahale, oluşmuş göz tembelliğini gideremez.
Göz doktorunuz kapamanın nasıl yapılması gerektiği ve kapama
sırasında ne gibi şeyler yapılması gerektiğini size açıklar. Bundan
sonrası ise tamamen sizin sabrınıza kalmıştır. Çocuklar kapama
yapılmasından hiç hoşlanmazlar. Ve bunu reddederler. Ancak ebeveyn
olarak bu dönem, sizin ilgi ve sabrınızla, başarılı bir şekilde
yaşanabilir. Yaşamları boyunca göz tembelliklerinin mevcudiyeti
nedeniyle yaşayacakları sıkıntıları düşünerek bu günlere sabırla
yaklaşmalısınız. Az Görme Önlenebilir Bir Problemdir. Başarıda en
önemli nokta göz tembelliğinin teşhis zamanıdır. Eğer erken teşhis
ve düzenli tedavi yapılırsa çoğu kez normal görmeye
ulaşılabilmektedir. 9 yaş sonrasında yapılacak kapamanın herhangi
bir faydası olmamaktadır. Katarakt gibi sebeplerle ortaya çıkan göz
tembelliklerinde çok seri davranmak gereklidir. Erken bebeklik
dönemlerinde cerrahi ve kapama tedavileri ile müdahale
yapılmalıdır. Tekrar hatırlatalım ki 4 yaş öncesinde tüm çocukların
şikayet olsun olmasın, mutlak surette göz muayenesi olmaları
gerekmektedir. (Acıbadem Hastanesi Göz Hastalıkları)