Gençlerde kalp sağlığını bozan 5 neden
Abone olHareketsizlik ve kötü alışkanlıklar nedeniyle kalp-damar hastalıkları 20’li yaşlara kadar düşmüş durumda. İşte gençlerde kalp sağlığını bozan beş neden...
Beslenme başta olmak üzere hareketsizlik ve kötü alışkanlıklar
nedeniyle kalp-damar hastalıkları 20’li yaşlara kadar düşmüş
durumda. Uzmanlara göre, gençlerde kötüye giden bu tabloyu
değiştirmede en önemli görev ise ebeveynlere düşüyor.
Günümüz teknolojileri, özellikle cerrahi yöntemlerdeki hızlı
gelişim, kalp ve damar hastalıklarının tedavisini çok daha kolay
bir hale getirse de bu hastalıklar halen Türkiye’de ve dünyada en
önemli ölüm nedeni.
Kalp hastalıklarının görülme oranının giderek artmasında sağlığına
dikkat etmeyen ebeveynlerin olduğunu belirten Kalp ve Damar
Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Haşim Üstünsoy, şöyle konuştu:
“Artık her şeye kolaylıkla ulaşabilmek bizlere büyük bir konfor
sağlasa da sahip olduğumuz imkanlar birtakım olumsuzlukları da
beraberinde getirdi. Örneğin, geçmişte hazır gıda yoksunluğu
nedeniyle daha doğal besleniyor, spor yapmasak da toplu taşıma
araçları veya özel araç kullanımı yaygın olmadığı için
kilometrelerce yolu yürümek zorunda kalıyorduk. Bu da hareket
kapasitemizi artırıyordu. Fakat günümüzde sağlıklı beslenme,
düzenli egzersiz, stresten uzak yaşayabilme gibi sağlıklı yaşam
kavramları daha fazla önem taşır hale gelmesine rağmen sahip
olduğumuz bu ‘hazırcılık’ ve üzerine eklenen kötü alışkanlıklar,
günümüzde kalp ve damar hastalıklarının görülme sıklığının 40’lı
yaşların altına düşmesine, hatta 20’li yaşlarda dahi artan bir
ivmeyle görülmesine neden oluyor.”
Kalp ve damar hastalıklarını tetikleyen sigara, madde
bağımlılığı, sağlıksız beslenme ve hareketsizliğin Türkiye’nin çok
ciddi toplumsal sorunları olduğunu kaydeden Üstünsoy sözlerini
şöyle sürdürdü:
“Kalp ve damar hastalıklarına karşı önlem almak, doğal yaşamı
benimsemek, sağlıklı yaşam tarzını alışkanlık haline getirmek ise
sosyo-kültürel yapıyla oldukça ilgili; doktor görüşmeleri, aile
eğitimleri kalp hastalıklarını önlüyor. Ayrıca ebeveynlerin
çocuklarına, doğru olan tutum ve davranışı söyleyerek değil,
sergileyerek örnek olması gerekiyor. Unutulmamalıdır ki, gençler de
tıpkı çocuklar gibi söyleneni değil, yapılanı dikkate alır.”
Üstünsoy, gençlerde kalp ve damar hastalıklarının artışının en
önemli 5 nedenini ise şöyle sıraladı:
1- Genetik faktörler: Gençlerde kalp ve damar
hastalıklarının artışının nedenleri arasında genetik faktörler en
başta geliyor. Ailede, birinci derece akraba ve yakınlarda kalp ve
damar hastalıklarının varlığı riski oldukça artırıyor. Buna bir de
edinsel risk faktörlerinin (erken yaşta sigara kullanımı, zararlı
alışkanlıklar, stresli yaşam) eklenmesi ile genç yaşta bir bireyin
kalp ve damar hastalıklarına yakalanması kaçınılmaz oluyor.
2- Coğrafya: Dünyada ve ülkemizde özellikle doğu
bölgelerde batıya oranla, 25 ve hatta 18-20’li yaşlarda aort ve
mitral kapak hastalıkları daha yaygın görülüyor. Bunun nedeni, doğu
bölgelerde küçük yaşlardaki çocukların doktora götürülme
sıklıklarının batıya göre çok daha düşük olması. Fakat elbette
günümüzde doğu bölgelerinde bu durumun giderek azaldığını
söyleyebiliriz.
3- Enfeksiyonlar: Küçük yaşta geçirilen ve ciddi
tedavi edilmeyen üst solunum yolu, cilt, idrar yolu enfeksiyonları
30’lu yaşlarda daha az, 40’lı yaşlarda ise sıklıkla görülen kalp
kapak hastalığına dönüşebiliyor. Çünkü bu hastalıklardaki mikroplar
kalp kapaklarını çok seviyor; eğer küçük bir hasar da varsa kan
yoluyla kolayca kapaklara ulaşabiliyor.
4 - Bilinçsiz toplum: Batı toplumlarında her ne
kadar kalp kapak hastalıkları azalsa da artan bir şey var ki; o da
kalbin ve vücudun damar hastalıkları. Bu durum tamamen sağlıksız
beslenmenin sonucu. Batı ülkelerinde ve ülkemizin batısında doğal
beslenmeden uzaklaştıkça hazır gıda tüketimi de artıyor. Tabii bu
da bir başka sorunu tetikliyor: Gıdayı hazırlarken enerji
harcanmadığı, sadece kötü kalori vücuda alındığı için bu durum
damar sertliği, kalp damarlarının daralması gibi kalp ve damar
hastalıklarına yol açarken; aynı zamanda yüksek kolesterol, yüksek
trigliserid ve vücuttaki diğer damarların kireçlenmesini de
beraberinde getiriyor. Beslenmenin yanı sıra sigara kullanımı da
tüm kamusal önlemlere karşın maalesef giderek artıyor. Daha büyük
bir tehlike olan diğer madde bağımlılıklarının da artış göstermesi
genç nüfusta, damar sertliğini ve damar tıkanıklıklarını kaçınılmaz
hale getiriyor.
5- Obezite: Özellikle 20’li yaşların ikinci yarısından itibaren daha çok görülmeye başlanan kan yağlarındaki anormallikler ve obezite de kalp ve damar hastalıklarını tetikleyen önemli sorunlar arasında. Her iki durum da yine sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam kaynaklıyken, obezitede kalıtımsal faktörler de önemli bir etken olabiliyor. Bu nedenlerle kalp hastalıkları maalesef 10 yaşa kadar inen çocukluk çağında da görülebiliyor.