En çok ilaç zehirliyor

Sağlık Bakanlığı bünyesindeki Ulusal Zehir Danışma Merkezi’ne yapılan başvurularda ilk sırayı ilaç zehirlenmeleri alıyor. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı Turan Arslan, başkanlık bünyesinde hizmet veren Ulusal Zehir Danışma Merkezi’ne yapılan başvuruların yüzde 70.7’sinin, “tedavi edici ilaçların” yol açtığı zehirlenmeler olduğunu bildirdi. Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı Turan Arslan, yaptığı yazılı açıklamada, başkanlık bünyesinde hizmet veren Ulusal Zehir Danışma Merkezi hakkında bilgi verdi. Arslan, Zehir Araştırma Müdürlüğü bünyesinde, 1988 yılından bu yana Türkiye’deki sağlık kurum ve kuruluşları ile sağlık personeline 24 saat hizmet veren Zehir Danışma Merkezi’ne, il kodu çevirmeden ve ücret ödemeden “0 800 314 79 00” (5 hat) nolu telefon aranarak ulaşıldığını bildirdi. Bu hattın cep telefonlarıyla aranmadığını, yine 24 saat hizmet veren “0 312 433 70 01” nolu telefonun cep telefonu dahil tüm operatörlerden aranabildiğini kaydetti. Turan Arslan, merkezin, “ilaç etkileşimleri ve yan etkileri konusunda gerektiğinde bilgi verilmesi, zehirli kimyasal maddelerin insanlara ve çevreye zararları konusunda resmi görüş bildirilmesi, zehirlenme ile ilgili vakalarda bilirkişi olarak hizmet verilmesi, zehirlenme vakalarının tedavisinde kullanılan spesifik panzehirlerin (antidot) temini ve dağıtımı” görevlerini yürüttüğünü anlattı. ACİL DURUMLARDA TEK MERKEZ Sağlık Bakanlığı’nı ilgilendiren tüm acil durumlarda, bilgi akışının yapıldığı tek resmi merkez sayılan merkezin, sık zehirlenmelerin nedeni olan etkenleri saptayarak önleyici çalışmalar yapmayı amaçladığını kaydeden Arslan, piyasada bulunan tehlikeli kimyasal ürünlerin tam bileşiminin ve periyodik aralıklarla yenilenen bilgilerinin firmalardan alınması ve incelenmesi görevlerinin de yürütüldüğünü belirtti. Arslan, ilaç, tarım ilacı ve her türlü kimyasal maddenin yol açtığı zehirlenme vakalarının tedavisi konusunda, doktor ve diğer sağlık personeline telefonla kesintisiz 24 saat danışmanlık hizmeti veren merkezde, zehirlenme vakalarında kişinin kan ve idrar örnekleri üzerinde analizler yapıldığını ifade etti.Başvurulara göre, çocuklarda 3 yaş, erişkinlerdeise 20-29 yaş grubunda zehirlenme sıklığı artıyor. Turan Arslan, merkezde ayrıca, numuneleri soğuk zincir şartlarına uygun gönderilen her türlü gıda maddesinin analizinin 24 saat yapıldığını bildirdi. EN ÇOK ZEHİRLENME İLAÇTAN Merkeze, 2000-2003 yılları arasında toplam 64 bin 805 başvuru yapıldığını kaydeden Arslan, çocuklarda 3 yaş, erişkinlerde ise 20-29 yaş grubunda zehirlenme sıklığının arttığının görüldüğünü bildirdi. Başvurularda, yüzde 70.7 ile tedavi edici ilaçların yol açtığı zehirlenmeler ilk sırada. Arslan, zehirlenme etkenleri incelendiğinde yüzde 70.7 ile “tedavi edici ilaçların” yol açtığı zehirlenmelerin ilk sırayı aldığını, merkeze yapılan zehirlenmeye bağlı vaka başvurularında, haşere ilaçları, fare zehirleri, naftalin, kibrit, petrol türevleri ile çamaşır suyu, tuzruhu, deterjan gibi temizlik maddelerine bağlı zehirlenmelerin de önemli yer tuttuğunu kaydetti. İLAÇ YAN ETKİLERİ WHO’YA BİLDİRİLİYOR Merkezde, ilaçların istenmeyen-yan etki bildirimlerine özel önem verildiğini vurgulayan Arslan, merkezin kesintisiz hizmet vermesi ve irtibat telefonlarının ücretsiz olmasının, bu bildirimlerin alınmasınıkolaylaştırdığını belirtti. Turan Arslan, bu bildirimlerin İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü ile ortak oluşturulan formlara kaydedildiğini, yapılan istenmeyen etkibildirimlerinin, belirli aralıklarla hem ilgili firmalara hem de İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü’ne iletildiğini anlattı. İlaçların istenmeyen-yan etki bildirimleri sonucunda, ilacın prospektüsünde veya kullanıldığı durumlarda değişiklik, ilacın ruhsatının askıya alınması ya da iptalinin söz konusu olduğunu belirten Arslan, yapılan çalışma sonuçlarının Dünya Sağlık Örgütü’ne iletildiğini bildirdi.