Domuzlar Körfezi çıkarması: Mükemmel fiyasko
Abone olBBC Havana muhabiri Michael Voss, 50'nci yılında Domuzlar Körfezi çıkarmasını anlatıyor.
50 yıl önce 16 Nisan 1961'de gece yarısından biraz önce CIA
tarafından eğitilen ve finanse edilen 1500 kadar Kübalı sürgün,
Domuzlar Körfezi'nde başarısızlıkla sonuçlanan bir işgal girişimi
başlattı.
Amaç Fidel Castro ve devriminden kurtulmaktı.
Ama küçük düşürücü bir yenilgiye dönüşen bu girişim, Küba'yı
Sovyetler Birliği'nin kollarına itti ve Havana-Washington
ilişkilerinde bugüne kadar gelen gerginliği pekiştirdi.
Domuzlar Körfezi, Küba'nın güney kıyılarında denizin toprağa
sokulduğu ücra bir nokta. Burada sivrisinekler ve timsahların cirit
attığı bataklıklardan başka birşey yok.
İşgalcilerin ana hedefi, körfezin ağzında küçük bir pisti bulunan
Playa Giron köyüydü. Eş zamanlı olarak 35 kilometre uzaklıktaki
Playa Larga köyüne de indirme yapılması planlanıyordu.
'Bunlar işgalci çocuklar'
Hindistan cevizi ağaçlarıyla bezeli plajda duran eski beton
mevzi, buralarda yaşanan tarihi çatışmaların tek işareti.
Fidel Castro, ada genelinde kritik noktalara bunun gibi pekçok
mevzi yapılması talimatını vermişti. İşgal bekleniyordu ama yerini
kimse kestiremiyordu.
Amerika'nın planı kıyıdan sızmak, güvenli bir bölge oluşturmak,
havaalanını ele geçirmek ve buraya sonradan ABD'den yardım
isteyecek sürgündeki hükümeti getirmekti.
Aynı zamanda Küba'da devrim liderlerine karşı kitlesel
ayaklanmalara bel bağlanıyordu.
Ama hiçbirşey bu kadar yanlış gidemezdi. Çıkarma birliklerinin
sürgün Kübalılara inecekleri yeri göstermek için verdiği işaret,
Kübalı milisleri de varlıklarından haberdar etti.
Hala kıyıdaki aynı evde yaşayan balıkçı Gregorio Moreira alarmı
veren ilk kişilerden biriydi. 74 yaşındaki Moreira "Dışarı çıktım.
Gökyüzünde mum gibi bir ışık gördüm. Babam ve kardeşlerimle
birlikte hemen sipere koştuk" diyor.
Domingo Rodriguez adlı başka bir balıkçı söze giriyor:
"Bunlar işgalci çocuklar dedik. Toplam 11 silahımız vardı. Saat
sabahın 4'üydü. Ve ateş açmaya başladık."
'Latin Amerika biraz daha özgürleşti'
Sonradan Küba uçakları dahil takviye birlikleri geldi.
Sürgünlerin de hava desteği vardı. Ama Amerikan Başkanı John F.
Kennedy, Amerika'nın oynadığı rolü gizli tutmak istiyordu. Ama bu
girişim işgalci gücün aleyhine dönmeye başlayınca Kennedy yaşamsal
öneme sahip hava desteğini sağlamaktan geri durdu.
Küba birliklerine bizzat Fidel Castro komuta etti. Üç gün içinde
savaş bitti.
Rodriguez şimdi 70 yaşında ve az görüyor. Ama anıları hala çok
canlı:
"Bu işgal girişimi, bize çok şey öğretti; Düşmandan asla
korkmamamız gerektiğini öğretti. Fidel'in sonradan dediği gibi
Latin Amerika biraz daha özgürleşti.
2506 Tugayı olarak bilinen 1000'den fazla Castro karşıtı savaşçı
esir alındı. Bu esirler, 50 milyon dolarlık gıda ve ilaç
karşılığında Miami'ye geri gönderildi.
Playa Giron'da küçük bir müze var.
'Yanki emperyalizminin en büyük yenilgisi'
Müzenin önünde Castro'nun iki tankı ve Küba birliklerinin
işgalcilere karşı kullandığı İngiliz yapımı Sea Fury bombardıman
uçağı var.
Müzenin müdürü Barbara Sierra, bu müzenin "Yanki emperyalizminin
Latin Amerika'daki en büyük yenilgisini simgelediğini"
söylüyor.
Sierra'ya göre, Amerika'nın en büyük yanılgısı Castro devrimine
halkın bu kadar destek verdiğini hesap edememesiydi; "Küba'nın
zaferinin sırrı uğruna savaştığımız ideallerdeydi. Devrimden önce
hayatımız çok zordu. Bu yüzden herkes savaşmaya geldi."
Müzenin ziyaretçileri arasında gizli CIA belgelerine dayanarak
Domuzlar Körfezi çıkarması hakkında birçok yazı kaleme alan
Amerikalı yazar Peter Kornbluh da var.
'Zayıflatacaktı güçlendirdi'
Kornbluh, "Dünyanın kısa sürede arkasında olduğunu anladığı
Amerika için işgal mükemmel bir fiyaskoydu. Amaç yarıküreyi
muhtemel bir Sovyet üssünden kurtarmaktı. Ama Castro'yu Sovyetler
Birliği'nin hazır bekleyen kollarına itti. Amaç devrimi
zayıflatmaktı ama sağlamlaştırdı" diyor.
Başarısız işgalden yarım asır sonra bu Karayip adası Batı
yarıkürede komünistlerin iktidarda olduğu tek ülke.
CIA'nin sayısız suikast girişimine rağmen Küba liderini 2006'da
iktidarını kardeşine devretmeye zorlayan şey hastalığı oldu.
Komünist Parti, uzun süredir yapılamayan kongresini Domuzlar
Körfezi çıkarmasının yıldönümüne denk getirdi.
Küba yarım asırdır Amerikan ambargosu altında ve hala kuşatma
altında olduğunu söylüyor.
Kongrede, bazı piyasa reformlarına onay verilmesine rağmen devrimin
sosyal karakterine vurgu yapılması bekleniyor.