Diyanet'in olay zam ve fiyat fetvası! Cumhuriyet 'Fiyatları tayin eden Allah'tır' manşeti atınca...
Abone olDiyanet İşleri Başkanlığı zamlar ve fiyatlarla ilgili bir soruya verdiği fetvayla olay oldu. Dün Cumhuriyet gazetesi bunu "Fiyatları tayin eden Allah'tır" manşeti ile farklı bir noktaya çekti. Fetvanın bu şekilde yorumlanıp manşet yapılmasına tepki gösteren Diyanet, "Bu konuda yazan, konuşan, yorum yapan herkesi özenli ve dikkatli olmaya davet ediyoruz." dedi.
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın dini konulardaki en yüksek karar
ve danışma organı olan Din İşleri Yüksek Kurulu'nun “Ticarette kâr
haddi var mı?” sorusuna verdiği fetva gündeme oturdu. Fetvada,
"İslam dininin, alım satım akitlerinde kesin bir kâr haddi
koymadığı, bunu piyasa şartlarına bıraktığı" belirtildi. Fetvada
paylaşılan hadis üzerinden Cumhuriyet Gazetesi 'Fiyatları tayin
eden Allah'tır' manşetini attı. Diyanetin fetvasında paylaşılan
Hadis-i Şerif şu şekildeydi;
*"Konuyla ilgili olarak Allah Resulü, fiyatlar artmaya
başladığında kendisinden bu duruma müdahale etmesi istendiğinde
şöyle buyurmuştur, 'Şüphe yok ki fiyatları tayin eden, darlık ve
bolluk veren, rızıklandıran ancak Allah'tır. Ben sizden herhangi
birinin malına ve canına yapmış olduğum bir haksızlık sebebiyle o
kimsenin hakkını benden ister olduğu halde, Rabbime kavuşmak
istemem."
Diyanet'ten fetva ve manşet için açıklama
'Fiyatlar' konusunda verilen fetva
farklı yerlere çekilince Diyanet İşleri Başkanlığı bir açıklama
yayınladı. Diyanet,
"Yüce dinimiz İslam’ın ilkelerinin bilgisizce alaya alınması, en
hafif tabirle saygısızlıktır. Bu konuda yazan, konuşan, yorum yapan
herkesi son derece özenli ve dikkatli olmaya davet ediyoruz"
ifadelerini kullandı.
Din İşleri Yüksek Kurulu'nun açıklaması şöyle:
* "Din İşleri Yüksek Kurulumuz tarafından 2017 yılında hazırlanmış
bir kurul fetvasında geçen hadis-i şerifin bazı medya mecralarında
bağlamından kopartılarak gündeme taşınması üzerine aşağıdaki
hususların kamuoyuyla paylaşılmasında fayda mülahaza
edilmiştir:
Usul olarak, hadis rivayetleri, diğer deliller ile birlikte ve bağlamı dikkate alınarak anlaşılmalıdır. “Şüphe yok ki, fiyatları tayin eden, darlık ve bolluk veren, rızıklandıran ancak Allah’tır…” şeklinde nakledilen rivayette kastedilen, 2012 yılında Başkanlığımız tarafından yayımlanan “Hadislerle İslam” adlı eserde açıklandığı üzere şudur: Hz. Peygamber, ticârî işlemlerde spekülasyona, belirsizliğe ve taraflar arasında anlaşmazlığa yol açacak her tür muameleye mâni olduğu ve fiilî tedbir aldığı hâlde, fiyat konusunda sınırlama getirmeyi uygun bulmamıştır. Zira fiyatların sınırlandırılması, şehir dışından Medine çarşısına mal getirerek satan tüccarların, kendilerine başka pazarlar aramasına sebep olacak, dolayısıyla Müslüman şehir halkının sıkıntı yaşaması ve karaborsacılığa yenik düşmesi gibi bir sonuç oluşturabilecekti. Savaş şartlarının etkisini gösterdiği Medine çarşısını bir kez daha altüst edebilecek bir uygulama olacağı gerekçesiyle Hz. Peygamber’in kaçındığı fiyat sınırlaması, sonraki yüzyıllarda İslâm toplumlarında ortaya çıkan yeni şartlar doğrultusunda yeniden gündeme getirilmiş ve fiyatların aşırı derecede yükseltilmesini engelleyecek şekilde tedbirler alınmasına izin verilmiştir. İslâm alimleri, doğuracağı neticeler açısından bu uygulamanın, Hz. Peygamber’in dikkate aldığı maksatlara uygun olduğunu belirtmişlerdir. (Hadislerle İslam, V, 114. )
Hadisler alaya alınmıştır
Ayrıca üzülerek belirtelim ki, ‘İslam dininin kesin bir kâr haddi
koymadığının ve bunu piyasa şartlarına bıraktığının’ anlatıldığı
cevap, bazı medya mecralarında dini değerlerin hedefe konulduğu,
metin içerisinde yer alan hadis-i şerifin alaya alındığı bir
noktaya taşınmıştır. Yüce dinimiz İslam’ın ilkelerinin bilgisizce
alaya alınması, en hafif tabirle saygısızlıktır.
Bu konuda yazan, konuşan, yorum yapan herkesi son derece özenli ve dikkatli olmaya davet ediyoruz. Kamuoyuna saygıyla duyurulur."