Dikkat! Kredi verirken 60 çeşit ücret alıyorlar!
Abone olGÜMRÜK ve Ticaret Bakanlığı, bankaların tüketicilerden aldıkları faiz dışı ücret ve komisyonların rakamlarını açıkladı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) Aralık
2012 Raporu'na göre; 2012'de bankaların faiz dışı gelir
kalemlerinde yer alan bankacılık hizmet gelirleri ile kredilerden
alınan ücret ve komisyonlardan elde ettiği gelirin 19 milyon 237
bin TL olarak gerçekleştiğini ve bu rakamın toplam gelirin (142
milyon 496 bin TL) yüzde 13,5'ini teşkil ettiği
açıklandı.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, son dönemde Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanun Tasarı Taslağı'nda yer alan ve Bankacılık
sektörünü ilgilendiren düzenlemeler basında geniş olarak yer
aldığını ve tüketicileri bilgilendirmek amacıyla yapıldığı
düşünülen haberlerin yanlış yorumlamalara da sebep olabildiğini
belirterek açıklama yapılma ihtiyacının hasıl olduğunu açıkladı.
Bakanlık, tüketicinin korunması adına yapılan her faaliyetin
tüketici hukukunu korumanın yanında, ülke ekonomisinin korunması
olduğunu belirtti.
BANKALARIN KREDİ KARTI ALACAKLARI HIZLA
ARTIYOR
Açıklamada, Türkiye'de 49 bankanın faaliyet gösterdiğini,
bankacılık sektörünün aktif toplamı 2013 yılının ilk çeyreğinde
yüzde 4,2 artarak 1 milyar 428 milyon TL seviyesine ulaştığı
belirtildi. Mart 2013 itibarıyla 280 milyar 100 bin TL seviyesine
ulaşan bireysel kredilerin 73 milyar 700 bin TL'si (yüzde 26,3)
kredi kartı alacaklarından, 206 milyar 500 bin TL'si ( yüzde 73,7)
ise tüketici kredilerinden oluştuğu bildirildi. 2011 yılının üçüncü
çeyreğinden itibaren kredi kartı alacakları tüketici kredilerinden
daha hızlı bir artış sergilendiği açıklandı.
FAİZ DIŞI GELİRLERİ TOPLAM GELİRLERİNİN YÜZDE
13.5 İ
Bankacılık sektörünün dönem net karı önceki yılın aynı
dönemine kıyasla 973 milyon TL (yüzde 16,3) artarak Mart 2013'te 6
milyon 953 bin TL'ye yükseldi. Sektörde faaliyet gösteren 49
bankadan 25'inin karında, son bir yıllık dönemde artış
gerçekleşti.
Açıklamada, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca bankaların
faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak
masrafların niteliklerini ve sınırlarını serbestçe belirleyebildiği
hatırlatıldı. Türkiye'de faaliyet gösteren 49 banka 2012 yılında 23
milyon 649 bin TL net kar elde etti. Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurumu'nun (BDDK) Aralık 2012 Raporu'na göre; 2012'de
bankaların faiz dışı gelir kalemlerinde yer alan bankacılık hizmet
gelirleri ile kredilerden alınan ücret ve komisyonlardan elde
ettiği gelir 19 milyon 237 bin TL olarak gerçekleşerek bu rakam
toplam gelirin (142 milyon 496 bin TL) yüzde 13,5'ini teşkil
etti.
Bankacılık sektörünün faiz dışındaki bu alanlara yönelmiş
olması başlangıçta sözleşmede öngörülmeyen ve pek çok isim altında
hizmet kalemlerinin sonradan tüketiciden talep edilmesi beraberinde
bu konuya ilişkin şikayetlerin de artmasına neden olduğu
belirtildi.
263 BİN 428 ADEDİ BANKACILIK SEKTÖRÜNE İLİŞKİN
BAŞVURULAR
Açıklamada bankaların vatandaşlardan aldıkları kredi kartı
aidatı, kredi dosya masrafı gibi ücretlerle ilgili olarak, gerek
internet sitelerinde gerekse diğer basın-yayın kuruluşları
tarafından yapılan haberler yankı uyandırdığı, bahse konu
kalemlerden alınan ücret ve komisyonlara karşı tüketicilerin
Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerine ve Tüketici Mahkemelerine
başvurarak hak arama yoluna gittikleri hatırlatıldı. Bu doğrultuda;
2012 yılında Hakem heyetlerine yapılan 446 bin 54 adet başvurunun
263 bin 428 adedi (yaklaşık yüzde 59) bankacılık sektörüne ilişkin
başvurulardan oluştuğu, sektöre ilişkin tüketici şikayetlerinde
geçmiş yıllara göre artış gözlemlendiği belirtildi.
TOPLAM 60 ÇEŞİT ÜCRET VE KOMİSYON ALIYORLAR
Büyüme sürecindeki bankacılık sektöründe, ücret, komisyon ve
bankacılık hizmet gelirleriyle bankaların işletme giderlerini
karşılama oranının 2012 yılı sonu itibariyle yüzde 63,9 olarak
gerçekleştiği göz önünde bulundurulduğunda bahse konusu ücret,
komisyon ve bankacılık hizmet gelirlerinin Bankalar açısından neden
vazgeçilmez olduğu bir defa daha açıkça görüldüğü açıklandı.
Türkiye'de faiz oranlarının ciddi oranda düşmesinden sonra,
rakamlardan da görüleceği üzere bankaların faiz dışı gelirlerinde
hızlı bir artış gözlendi. Banka gelirlerinin faiz gelirlerine olan
bağımlılığı azaldı. Bugün itibari ile bankaların tüketicilerden
çeşitli isimler altında olmak üzere toplam 60 çeşit ücret ve
komisyon tahsil ettikleri görüldüğü belirtildi.
Son zamanlarda bankaların kredi kartı aidat ücreti, hesap
işletim ücreti, kredi kartı yenileme ücreti, hesap özeti ücreti,
ipotek fek ücreti, nakit çekme ücreti, ortak ATM'den nakit çekme
ücreti, işlemsizlik ücreti gibi değişik isimler altında
tüketicilerden para tahsil ettikleri hatırlatıldı. Bankaların,
hesabında para bulunan ve buna ilişkin işlemler yapan
tüketicilerden belli aralıklarla hesap işletim ücreti aldığı, belli
bir süre işlem görmeyen hesaplardan da kesinti yaparak işlemsizlik
ücreti aldığı örnek gösterildi.
Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri ve Tüketici Mahkemelerine
yapılan şikayetlerin büyük bir kısmının, bankacılık sektöründe
yaşanan tüketici uyuşmazlıkları olduğu dikkate alındığında, bu
alanda Tüketici Kanunda yapılacak düzenlemeler büyük arz ettiği
bildirildi.
KONUYLA İLGİLİ OLARAK TASARI TASLAĞI
Bakanlık tarafından 4077 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanun Tasarı Taslağında konuya ilişkin düzenlemeler
yapıldığı, tüm kesimlerin görüş ve önerilerine sunulduğu, gelen
görüşler doğrultusunda Taslağa son hali verildiği
belirtildi.
Konuyla ilgili olarak Tasarı Taslağında aşağıda belirtilen
düzenlemeler şöyle;
"*Tüketicilerle imzalanan sözleşmelerin en az oniki punto
büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir
şekilde düzenlenmesi zorunlu hale getirilmiştir.
*Sözleşmede öngörülen koşulların, sözleşme süresi
içerisinde tüketici aleyhine değiştirilemeyeceği
düzenlenmiştir.
*Tüketiciden; kendisine sunulan mal veya hizmet kapsamında
haklı olarak yapılmasını beklediği ve sözleşmeyi düzenleyenin yasal
yükümlülükleri arasında yer alan edimler ile sözleşmeyi
düzenleyenin kendi menfaati doğrultusunda yapmış olduğu masraflar
için ek bir bedel talep edilemeyeceği düzenlenmiştir.
*Bankaların tüketiciden faiz dışında aldığı ücret, komisyon
ve masrafların Bakanlığımızın uygun görüşü alınarak Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirleneceği
öngörülmüştür.
*Tüketiciden talep edilecek her türlü ücret ve masrafa
ilişkin bilgilerin, sözleşmenin eki olarak tüketiciye verilmesi
zorunlu kılınmıştır.
*Temerrüt hali de dâhil olmak üzere, tüketici işlemlerinde
bileşik faiz uygulanması yasaklanmıştır.
*Kart çıkaran kuruluşların tüketicilere yıllık üyelik
aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi
kartı türü sunmaları zorunlu hale getirilmiştir."
Bakanlık kredi kartı üyelik ücretinin alınıp alınmayacağına
ilişkin tartışmaları sona erdirecek bir formülü yukarıda
belirtildiği şekilde hazırlayarak kamuoyu ile paylaştı. Buna göre;
kart çıkaran kuruluşlar yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim
altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türünü
tüketicilerin kullanımına sunmak zorunda olacaklar. Kart çıkaran
kuruluşlar bu kartlara serbest rekabet ortamı içerisinde isterlerse
yukarıda belirtilen ilave hizmetleri de ücretsiz olarak sunabilme
imkanına sahip olacak. Ayrıca, söz konusu ücret ve komisyonlar
hakkında tüketicilerin önceden, açıkça ve doğru bir şekilde
bilgilendirilmesi ve bu çerçevede müşterilerin ürün ve hizmet
seçimlerini bilinçli olarak ve kendi tercihlerine göre yapmalarına
imkan sağlanması büyük önem arz edecek. Bakanlık, gerek kredi
kartları gerekse tüketici kanun tasarı taslağındaki diğer
değişikliklere ilişkin çok daha geniş bir açıklama, çalışmalar
tamamlandığında kamuoyu ile paylaşılacağı belirtildi.