Çocukluktaki bu iki hastalığa dikkat!
Abone olHalk arasında verem olarak bilinen tüberküloz ile testis iltihabı kısırlığa yol açabiliyor!
Maya Tüp Bebek Merkezi Tıbbi Direktörü Operatör Dr. Osman
Denizhan Özgün, çocuklarda ergenliğe geçişte görülebilecek bazı
sorunların, ilerleyen yaşlarda normal yollarla anne baba
olabilmelerini doğrudan etkilediğini belirterek, her çocuğun
ergenlik çağında, üreme sağlığı açısından hekim muayenesinden
geçmesi gerektiğini söyledi.
Özgün'ün verdiği bilgiye göre, kızlarda 13.5, erkeklerde 14 yaşında
ergenlik bulgularının başlamaması ile kendini gösteren ergenlik
gecikmesinin nedeni, yapısal ya da ailevi olabileceği gibi bazı
doğumsal ya da hormonal hastalıklardan kaynaklanabiliyor. Beslenme
bozuklukları, aşırı egzersiz ve süreğen hastalıklar da ergenlik
gecikmesine neden olabiliyor.
Kızlarda 8, erkeklerde 9 yaşından önce ergenlik bulgularının ortaya
çıkması ile ortaya çıkan erken ergenlik de ise kızlarda genelde
erken dönemde tek veya çift taraflı meme gelişimi, erkeklerde
testislerde büyüme ve genital bölgede kıllanma görülüyor. Kızlarda
genelde neden saptanamazken, erkeklerde çoğunlukla altta yatan bir
hastalık tespit ediliyor. Erken ergenlik, boy kısalığı ve
psikolojik sorunlara neden olabiliyor.
Haberin devamı ↓
--------------------------------------------------------------------------------
reklam
--------------------------------------------------------------------------------
Kızlarda görülen aşırı kıllanmanın nedeni, yapısal, ailevi ve etnik
özelliklere bağlı olabileceği gibi hormonal dengesizliklerden de
kaynaklanabiliyor.
Düzensiz adet kanamaları ise kızlarda özellikle ilk adet görmeyi
izleyen 1-3 yıl içinde sık görülüyor. Aşırı kanama ya da
düzensizliğin uzun sürmesi, kansızlık gibi sağlık sorunlarına yol
açabiliyor.
TÜBERKÜLOZ, KIZ ÇOCUKLARINDA KISIRLIĞA NEDEN OLABİLİR
Operatör Doktor Özgün, kimi hastalıkların da mutlaka takip edilmesi
gerektiğini belirterek, bu hastalıklardan bazılarını şöyle
sıraladı:
''Tüberküloz kısırlığa (infertiliteye) neden olabilir. Rahim içi
yapışıklıklara, adet düzensizliklerine ve bozulmuş rahim içi doku
hasarıyla, tekrarlayan gebelik kayıplarına ve tüplerde doku
hasarıyla yapışıklıklara ve tıkanıklıklara yol açabilir.
Ayrıca vajinal akıntılarda mutlaka rahimi ilgilendiren durumların
olup olmadığının teşhisi için hekim kontrolü öneriliyor.
Adet kanamalarının düzensizliği halinde, mutlaka hekim kontrolü
gerekiyor. Teşhise yönelik testler sonucunda ileriye yönelik kalıcı
problemler önlenebiliyor. Adet kanamaları sırasında ve kanama
harici aşırı ağrıların ihmal edilmemesi gerekiyor. Hekim kontrolü
sonucunda yumurtalığa ait kistler, tüplere ait iltihaplanmaların
önüne geçilebiliyor.
Özellikle kız çocuklarında yumurtalık kisti tespit edilmesi
durumunda, ameliyat kararları alınırken çok dikkatli olunması
gerekiyor. Yumurtalığa ait kist ameliyatları, ilerleyen dönemlerde
yumurtalık rezerv problemi yaratabiliyor. Bunun yerine, mümkün
olduğunca ilaç tedavisi veya gözlem ile takip protokolünün
uygulanması öngörülüyor. Ameliyat gerekliliğinde yapışıklıkları
önlemek için kapalı ameliyat türü olan laparoskopik uygulamalar
uygun görülüyor ve infertilite hekimlerinden görüş alınması
isteniyor.
TESTİS İLTİHABI, İLERLEYEN DÖNEMDE KISIRLIĞA YOL AÇABİLİR
Erkek çocuklarında ise sık görülen ve doğumsal bir anomali olan
inmemiş testisin görülme sıklığı, doğum haftası ve doğum ağırlığı
ile ilişkili olarak gösteriliyor. Çalışmalarda, bin 500 gram ve
altında doğan erkek bebeklerde görülme sıklığı yüzde 60-70'ler
olarak ifade ediliyor. Prematürelerde bu oran yüzde 33 iken,
zamanında doğanlarda yüzde 3'e kadar düşüyor. Yeni doğan döneminde
yüzde 3 iken, bir yaşındaki erkek çocuklarda görülme sıklığı yüzde
1.58 olarak görülüyor.
Ebeveynlerce bebeğin testisinin kontrolü sırasında şüphelenilen her
durumda mutlaka hekime başvurulması öneriliyor. Özellikle testisin
torbalarda hiç olmaması durumlarında mutlaka operasyon gerekiyor.
Operasyon zamanı çeşitli merkezlerde farklılık göstermekle
birlikte, 12 ile 18 aylık dönem arasında yapılabiliyor.
Orşit (testis iltihabı) da ilerleyen dönemde kısırlığa yol
açabiliyor. Hastalık, yumurtalıkta şişme, hassasiyet ve ateş
yükselmesi ile kendini gösteriyor. Nadiren kabakulak enfeksiyonu da
testisleri etkileyebiliyor. Etkilendiğinde özellikle sperm sayısı,
hareketi ve şekli bozulabildiğinden, ilerleyen dönemde çocukta
kısırlığa neden olabiliyor. Bu nedenle, kabakulak aşısının
yaptırılması öneriliyor. Testis iltihabının diğer nedenleri
arasında, genellikle cinsel yolla bulaşan hastalıklar dahil olmak
üzere bakteriler yer alıyor.
Bunların dışında testisin su toplaması sorununda, ateş ve
hassasiyet olmadığı için genellikle ihmal edilebiliyor. Oysa,
hastalık sperm sayısını bozabiliyor.