Çanakkaleye Nil nehrinden su getirilmiş
Abone olÇanakkale savaşlarına dair ilginç bir bilgi ortaya çıktı. İngilizler, Çanakkale'ye Nil nehrinden su getirmişler... Ayrıntısı da şöyle;
Çanakkale savaşları sırasında İngilizlerin, karaya
çıktıkları Teke Koyu'nda inşa ettikleri dev kuyulara Nil Nehri'nden
getirdikleri suyu koyduğu bildirildi.
18 Mart 1915'teki deniz zaferinin ardından Çanakkale'yi denizden
geçemeyeceklerini anlayan itilaf kuvvetleri, bu kez yeni bir taktik
deneyip, Gelibolu Yarımadası'na çıkarma yapmaya karar verdi.
Gelibolu Yarımadası'na yapılan çıkarmanın önemli noktaları arasında
bulunan Teke Koyu'nda 1915 yılında İngilizlerin, askerlerinin su
ihtiyacını karşılamak için inşa ettiği 2 adet dev su kuyusu
günümüze kadar ulaşıp çetin geçen o savaşın adeta tanıklığını
yapıyor.
Araştırmacı İhsan Pala, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Teke
Koyu'nun Çanakkale Kara Savaşları'nın en önemli noktalarından
olduğunu söyledi.
Savaş döneminde, düşman askerlerince Gelibolu Yarımadası'nın uç
bölgelerinde çıkarma yapılması düşünülen 5 nokta bulunduğunu,
bunlar arasında en önemlisinin Teke Koyu olduğunu ifade eden Pala,
''Bu bölge, İngilizlerin çıkarma yaptığı, gemilerle askeri ve
insani malzemeleri getirdikleri noktadır'' dedi.
Pala, savaş sırasında Teke Koyu ile batısındaki Ertuğrul Koyu'nun
26. Alay'a bağlı 3. Tabur'un korumasında olduğunu, Binbaşı Mahmut
Sabri ile askerlerinin bölgedeki direnmesiyle söz konusu yerlere
yapılacak çıkarmanın geciktiğini, bunun da itilaf kuvvetlerinin
planlarını alt üst ettiğini bildirdi.
İngilizlerin, planlarını zamanında uygulayamadıkları için başarısız
olduğuna işaret eden Pala, o tarihte Ertuğrul Koyu'nda ise
Çanakkale Savaşları kahramanı Yahya Çavuş'un ön plana çıktığını
belirtti.
Pala, direnmeye rağmen geç de olsa İngilizlerin 26-27 Nisandan
sonra bu bölgeye çıkarma yaptığını ifade ederek, bugüne ulaşan 2 su
kuyusunun da bulunduğu alanı karargah merkezi haline getirdiklerini
söyledi.
Düşman askerlerinin çıkarma yaptıktan sonra hedeflerinin Alçıtepe
köyünü ele geçirip Kilitbahir Platosu'nu vurmak olduğunu belirten
Pala, şunları kaydetti:
''İngilizler böylelikle 18 Martın intikamını almak istediler ama
bir türlü başarılı olamadılar. 3. Tabur'un 10. bölüğündeki Yahya
Çavuş ile 67 askeri Ertuğrul Koyu'nda canlarını hiçe sayarak 10-14
saatlik süreçte inanılmaz bir direnç ve savunma örneği gösterdi.
Yaklaşık 2 saatte Gelibolu Yarımadası'na çıkmayı hedefleyen
İngilizler böylelikle emellerinde başarısız oldu.''
-''SU, NİL NEHRİ'NDEN GETİRİLDİ''-
İhsan Pala, bölgedeki 2 dev su kuyusunun İngilizler tarafından inşa
edildiğini, kuyuların duvarlarında 1915 tarihini gösteren yazılar
bulunduğunu belirterek, ''İngilizler karaya ayak bastıktan sonra
askerlerin su ihtiyacını karşılamak için bu kuyuları inşa etti. Su
bu kuyulara ya gemiler vasıtasıyla getirilip pompalanıyordu ya da
deniz suyunu arıtıldıktan sonra depolanıyordu'' diye konuştu.
Bölgenin askeri sınırlar içinde kalması nedeniyle bugüne kadar pek
bilinmediğini vurgulayan Pala, askeri birliğin kalkmasının ardından
artık ziyaretçilerin buraları rahatlıkla gezebileceğini sözlerine
ekledi.
Gelibolu Yarımadası Tarih Danışma Kurulu Başkanı, Çanakkale
Savaşları Araştırmacısı ve Tarihçisi Kenan Çelik ise o dönemde
İngilizlerin ve Fransızların su sıkıntısı çektiğini bildirdi.
İngilizlerin kullanma ve içme suyunu Mısır'daki Nil Nehri'den
tankerlere yükleyip gemilerle Gelibolu Yarımadası'na getirdiğini
belirten Çelik, ''Sular daha sonra bu kuyulara pompalanıyordu.
Kuyulardan döşenen borularla su, cepheye yakın bölgelere kadar
götürüldü'' dedi.
Çelik, İngilizlerin 9,5 ay Seddülbahir'de kaldığını, söz konusu
bölgede yaklaşık 50 bin Fransız ve İngiliz askeri bulunduğunu,
kuyuların, su ihtiyacının giderilmesinde büyük rol oynadığını
kaydetti.