Bir dazlak Yahudi olduğunu öğrenirse!
Abone olYahudi düşmanı olan Polonyalı genç adam, ailesinin Yahudi olduğunu öğrenince bakın ne yapmış...
Taraf yazarı Murat Belge, dünkü köşesinde ilginç bir olayı
kaleme aldı. Kendisini Yahudi düşmanı olarak konumlandıran genç
Polonyalı, ailesinin de yahudi olduğunu öğrenince bakın neler
yapıyor:
İşte Murat Belge'nin :
- Dünyada bazen bir olayın olacağı tutuyor, öyle bir şey oluyor ki
onunu açık ve net bir biçimde ortaya koyduğu durumu, o konuda yirmi
tane kitap yazsanız anlatamazsınız.
Bunları Paris’ten yazıyorum. Bu seferki, gazete yazılarımı
yetiştirebildiğim boş vakitlere imkân veren bir yolculuk oldu.
Uçakta gelirken gene Herald Tribune okuyordum (sevdiğim bir
gazetedir); orada, şu yukarıdaki satırları yazdıran haberi
gördüm.
Polonya’da, Pawel adından bir adam. Şimdi 33 yaşında. Demek ki
seksenlerde doğmuş. Bir zamanlar kamyon şoförlüğü yaparmış. Bayağı
genç yaşta, faşizmi benimsemiş. Girdiği “dazlak”
grubundan kendi yaşlarında ve kendi kafasında bir genç kızla
evlenmiş. “Dazlak” olarak, tabii,
“anti-Semitizm” tarafı ağır basıyor. Aslında
Polonya’da “anti-Semit” olmak için galiba dazlak
olmak falan gerekmiyor; normal bir “Polonyalı” olmak yeterli.
İkinci Dünya Savaşı’na kadar Polonya’da Yahudi nüfus üç milyonun
üstündeymiş. Naziler bunun yüzde doksanından fazlasını yok
etmişler. Ama sağ kalanları da Polonya halkı kovalamaya başlayınca
onların çoğu başka yerlere göçmüş; göçemeyen birçoğu da kimliğini
gizleyerek yaşamanın yolunu bulmuş.
Bizim hikâye de buna bağlı zaten. İlkin Pawel’in dazlak karısı,
Paulina, soyunda Yahudi olduğu endişesine kapılmış. Durumu öğrenmek
için bu işlerle uğraşan bir kuruma gidip başvurmuş (herhalde
Halacoğlu’nun Polonyalı muadili birileri varmış). Başvuru
sonucunda, yalnız kendi soyunda değil, kocası Pawel’de de Yahudilik
olduğunu öğrenmiş.
Bunu öğrenince beyninden vurulmuşa dönen Pawel koyu Katolik bildiği
annesiyle babasının yakasına yapışmış. Bu durumda onlar da
dökülmüş, anlatmışlar. Anneannesini bir manastırda rahibeler
saklayarak kurtarmış, savaş yıllarında. Büyükbabası da Yahudi (yani
“baba tarafı”). Onlar savaş çıktığında sekiz kardeşmiş, çoğu da o
yıllarda kaybolup gitmiş.
Pawel bunları öğrendiğinde 22 yaşındaymış. İyice sersemleşmiş bir
halde olsa da, içinden bir şeyin, bir gücün, ona Yahudi olmayı
öğrenmesi gerektiğini söylediğini anlatıyor. Anlaşılan
“radikal” denecek bir mizacı var Pawel’in, çünkü
Yahudi olmuş, ama Yahudi’nin de, zülüfüyle, sakalıyla, şapkasıyla,
tam ortodoksu olmuş. Herhalde “anti-Semitizm”
yaparak geçirdiği yılların kefaretini de ödemek istedi.
Annesiyle babası ondan etkilenip dönüşüm geçirmemişler. Geçen yıl
babası ölünce Katolik mezarlığına gömülmüş; annesi arada bir
oğluyla gelininin evine uğrayıp Şabat mumları yakıyormuş.
Pawel ile karısı böylece değişmişler ama eski arkadaşları
değişmemiş. Onlar, anti-Semitizm’e devam. Böyle bir tavır alış,
hepsinde, seksenlerden sonra, Jaruzelski askerî yönetimi altında
devam eden Komünist rejime tepkilerinin sonucu. Aslında o rejim de
tuhaf ve çelişik. Çünkü bir yandan, boş ve kof bir retorik olarak,
“insanlığın uluslararası kardeşliği” edebiyatı
devam ediyor; ama bir yandan da, yani gerçeklik düzeyinde, rejim
kendisi de anti-Semit.
Ama, işte, Pawel’in aralarından ayrıldığı dazlak topluluğu,
Polonya’daki bütün değişime rağmen –ve kendi gruplarında yaşanan bu
tuhaf ve ilginç olaya rağmen- tutumunda ısrarlı. Yanlarında Yahudi
düşmanlığı yapan adamın günün birinde Yahudi çıkması gibi bir olay,
bu tür aidiyetlerin, bunlar üstüne kurulu ideolojilerin ne kadar
absürd, ne kadar çürük çarık şeyler olduğunu göstermeye
yetmiyor.
Polonya’da son zamanlarda birçok insanın sandık odasından Yahudi
neneler ve dedeler çıkmaya başlamış –doğal olarak, orada da,
“dede”den çok “nene”. Bundan beş
yıl önce Varşova’da bütün Yahudi cemaat topu topu 250 aileye kadar
inmişmiş. Ama şimdi bu sayı yeniden 600’e çıkmış. Kimse dünyanın
başka bir yerinden kalkıp Polonya’ya göçmediğine göre, bu artış,
yeni keşfedilen eski kökenlerle ilgili. Burada da, böyle bir durum
vardır hep ve son zamanlarda varlığından yeni haberdar olunan
Ermeni büyükanne sayısında ciddi artış var.