Gökten taş yağdı
Abone olKuzey yarımküre semaları bir aydır uzayın ışık gösterisine tanık oluyor. Sabaha karşı yaşanan meteor yağmurunda bir saat içinde 122 göktaşı sayıldı.
Dünya, Swift-Tuttle Kuyrukluyıldızı'nın arkasında bıraktığı toz
bulutunun içinden geçerken saatte 212 bin kilometre hızla atmosfere
çarpan tozlar gökte ışık yağmuru oluşturuyor. Her yıl ağustos
ayında başlayan ve 'Perseid' adı verilen meteor gösterisi, 12
Ağustos'u 13 Ağustos'a bağlayan dün gece doruğa ulaştı. Işık
yağmuru Rusya, İspanya ve ABD'nin bazı bölgelerinde çıplak gözle
rahatlıkla izlendi. BİR SAATTE 122 GÖKTAŞI SAYILDI İstanbul Kültür
Üniversitesi (İKÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Dursun
Koçer, sabaha karşı yaşanan meteor yağmurunda bir saat içinde 122
göktaşı sayıldığını söyledi. TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi'nce
düzenlenen "8. Ulusal Gökyüzü Gözlem Şenliği", gökyüzü tutkunları
ve amatör astronomların katılımıyla, Antalya'ya 37 kilometre
uzaktaki 2 bin 550 metre yükseklikte bulunan Saklıkent Kayak
Merkezi'nde devam ediyor. İKÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof.
Dr. Koçer, bugün sabaha karşı yaşanan göktaşı yağmurunda
beklenenden daha fazla göktaşının sayıldığını söyledi. Geceki
meteor yağmurunun "çok enteresan" olduğunu ifade eden Prof. Dr.
Koçer, şöyle konuştu: "Saat 03.00 ile 04.00 arasında 122 göktaşı
sayıldı. Yine 04.00 ile 05.00 saatlerinde de bu rakama yakın
göktaşı gözlemlendi. Gecenin en güzel olayı ise saat 24.00
sıralarında yaşandı. Atmosfere (Ateş Topu) olarak adlandırılan çok
büyük bir göktaşı girdi. Hatta geçişini tamamladıktan sonra bile
bir kaç saniye gökyüzünde parlak bir toz bulutu bıraktı. Harika bir
gözlemdi." Gözlemlerinin bugün de devam edeceğini belirten Prof.
Dr. Koçer, "Bugün de TÜBİTAK Gözlemevi'ne çıkılacak. 150 santimetre
çapındaki teleskop katılımcılara gösterilecek. Gece gözlem
yapacağız. Bu gece de aynı yoğunlukta göktaşı yağmuru yaşanmasını
bekliyoruz" dedi. Şenlik, yarın sona erecek. ANKARALILAR İZLEDİ
Dünyanın ve Swift-Tuttle kuyrukluyıldızının bıraktığı kalıntıların
yörüngelerinin kesişmesi sonucu oluşan "yıldız yağmurları", gökyüzü
meraklılarını buluşturdu. Ankara Üniversitesi Gözlemevi'nde dün
gece yarısına doğru biraraya gelen başkentli gökyüzü tutkunları,
yeni güne "Akanyıldız" yağmurlarını izleyerek girdi. Ankara
Üniversitesi Gözlemevi Müdürü Doç. Dr. Berahitdin Albayrak, Güneş
çevresindeki turunu 130 yılda tamamlayan Swift-Tuttle kuyruklu
yıldızının yolu üzerinde bıraktığı kalıntıların (göktaşları)
yörüngesinin, dünyanın yörüngesiyle her yılın 17 Temmuz-24 Ağustos
tarihleri arasında kesiştiğini belirtti. Bu buluşmanın, Kuzey-Doğu
yönünde gerçekleşen ve "Perseid" adı verilen göktaşı yağmuruna
neden olduğunu kaydeden Albayrak, bu gökyüzü olayının dün gece
maksimum seviyeye ulaştığını söyledi. Saatte 75-100 arasında
göktaşı yağmuru sayılabildiğini anlatan Albayrak, "Kuyrukluyıldızın
kalıntılarının dünyanın çekim gücü nedeniyle atmosfere girmesi
sonucu bir sürtünme meydana gelir ve göktaşı ısınarak ışık saçmaya
başlar. Gözlemlediğimiz 'akanyıldız" olayı budur" diye konuştu.
Ankara Üniversitesi Gözlemevi'nin bahçesini dolduran başkentliler,
çapları 15-40 santimetre arasında değişen teleskoplarla Ay'ı ve
gökyüzünde birbiri ardına kayan göktaşlarını gözlemlediler.
Gökyüzünde aniden beliren yıldız yağmurları karşısında büyük
şaşkınlık yaşayan gözlemevinin konukları, gecenin serinliğinden
korunmak için "akanyıldızları" battaniyelerin altında izlediler.
GÖKTAŞI YAĞMURU NEDİR? Kuyrukluyıldızların yörüngelerinde
dolaşırken tamamen parçalandıklarında geriye kalan katı küçük
çekirdek parçalarıyla yine bu bozulma ve parçalanma süreci
sırasında yörüngelerinde bıraktıkları kuyrukluyıldız maddesi
göktaşlarının yörüngeleri, Dünya'nın yörüngesiyle kesişirse,
göktaşı büyük bir hızla (12-72 km/sn) atmosfere girer. Bu sırada
meydana gelen sürtünme ile göktaşı ısınır, yanar ve ışık saçmaya
başlar. Halk dilinde bu olaya "yıldız kaydı" denir. Özellikle açık
yaz gecelerinde görülen ve halk dilinde "yıldız kayması" denilen bu
ilginç görüntünün aslında uzaydaki yıldızlarla hiç bir ilişkisi
yoktur. Göktaşının parlaklığının birden arttığı yanma Dünya
atmosferinde meydana gelir. Yılın belirli gecelerinde kayan
yıldızların sayısı çok artar. Bu olaya "Göktaşı yağmuru" adı
verilir.