Başkent Ankara'da papa krizi

Bartholomeos'un daveti üzerine Türkiye'yi ziyaret etmeyi planlayan Papa Ankara'da sıkıntı yarattı. Sıkıntı aşılırsa, daveti Sezer yapacak. Türkiye'ye geçen yılki NATO zirvesi benzeri bir dış ilgi getirmesi beklenen Papa 16. Benedict'in planladığı Türkiye ziyareti, daha başlamadan tartışmalara neden oldu. Yeni Papa Benedict, Fener Rum Patriği Bartholomeos'un davetiyle kasım sonunda Türkiye'ye gelmeyi planlıyor, İstanbul'da Fener Patriği'nin kuruluş yıldönümünü kutladığı Aziz Andreas Yortusu'na katılmayı, Ankara'ya resmi bir ziyarette bulunmayı, ardından Hatay'da düzenlenecek Medeniyetler Buluşması Zirvesi'ne katılması planlanıyor. EKÜMENİK KRİZİ Patrikhane çevreleri, "küçük kardeşi ziyaret doğal" yorumu yaparken, Papa 2'nci Jean Paul'ün de Papa seçilmesinin ardından önce anavatanı Polonya'yı, daha sonra İstanbul'u ziyaret ettiğini hatırlatıyor, "Papa jest yaparak ziyaretini bizim için en kutsal gün olan Aziz Andrea yortusuna denk getirmeye karar verdi" diyor. Ancak geziyi eleştirenler, Papa'nın 30 Kasım'daki yortu ayinine, ardından da Patrikhane'nin her yıl verdiği resepsiyona katılmasının Fener Rum Patrikhanesi'nin "ekümenik" olarak tanımlanmasına neden olacağını söylüyor. Dışişleri'nde rahatsızlık yaratan bir diğer nokta da Papa'nın Türkiye'de yapacağı konuşmada dini özgürlüklere eleştiri getirmesi ihtimali. Fransız Le Figaro gazetesi, Türkiye'nin ziyaret sırasında Papa'dan AB sürecini destekleyen açıklama beklediğini, ancak Papa'nın din özgürlüğünü gündeme getirmekte ısrarcı olduğunu yazdı. Vatikan'ın Ankara Büyükelçisi de, İtalyan Haber Ajansı ANSA'ya yaptığı açıklamada, Türkiye'de büyük bir "Hıristiyanlık fobisi" olduğunu savunarak, "Kendisini laik diye tanımlayan Türkiye'de sadece kağıt üstünde din özgürlüğü var. Anayasa'da yer almasına karşın uygulanmıyor" demişti. SEZER DAVET EDECEK Mİ? Ankara, ziyarete ilişkin rahatsızlık yaratan unsurları aşarsa, Papa, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in resmi davetlisi olarak Türkiye'ye gelecek. Çünkü Katolik mezhebinin merkezi Vatikan aslında devlet statüsünde ve Papa dini lider olmasının yanı sıra, aynı zamanda Vatikan Devlet Başkanı. Ankara'daki Vatikan Büyükelçiliği yetkilileri de, "Türkiye'den hâlâ resmidavet bekliyoruz" diyor. Ankara'daki AB çevreleri ve Dışişleri'nde birçok yetkili de konuyu SABAH'a yorumlarken, gezinim Batı dünyasının gözlerini Türkiye'ye çevirmesini sağlayacak ve Türkiye'nin tanıtımı açısından büyük bir fırsat olacağını söylüyor. Dışişleri Bakanlığı, konuyla ilgili görüşlerini, Bilgi Edinme Yasası çerçevesinde Papa'nın ziyaretine ilişkin bilgi isteyen Anavatan İstanbul Milletvekili Emin Şirin'e yanıtında açıkladı. Dışişleri, Patrik Bartholomeos'un, Papa'yı "Katolik aleminin ruhani lideri" sıfatıyla kasım sonunda yapılacak Aziz Andrea bayramı etkinliklerine davet ettiğini belirtti. Ancak Papa'nın aynı zamanda Vatikan Devlet Başkanı sıfatı taşıdığını hatırlatan Dışişleri, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in davetlisi olarak Türkiye'ye gelmesi halinde de, Ankara'daki 'resmi' programı dışında, Fener Rum Patriği Bartholomeos'u 'özel' olarak ziyaret edebileceğini bildirdi. VATİKAN-FENER GELENEĞİ Papa'nın Patrikhane'yi ziyareti, kilisenin doğu ve batı Roma olarak ikiye ayrılması, Katolik mezhebinin merkezi olan Vatikan ile Ortodoksluğun merkezi olan Fener'in neredeyse bin yıl sonra, 1964'te başlayan geleneğe dayanıyor. İlk buluşma Kudüs'te gerçekleşti. Ardından 1967'de Papa Paul, İstanbul'u ziyaret etti. Aynı yıl Fener Rum Patriği Athenagoras, Roma'ya gitti. Gelenek sürdü, son olarak 2'nci Jean Paul de, papa seçildikten sonra ilk dış gezisini vatanı Polonya'ya yaptı, sonra 1979'un 30 Kasım'ında Aziz Andrea Yortusu'nda İstanbul'a geldi. Bartholomeos'un Roma'yı ziyareti ise 1995'te oldu. Benedict de geleneği sürdürüyor. PATRİK: DAVET YAPILMIŞ Bartholomeos, dün Selanik'e giderken gazetecilere şunları söyledi: "Papa, büyük bir ihtimalle gelecektir. Gerek Patrikhanemizi, gerekse Ankara'daki büyüklerimizi eminim ki, sevindirecektir. Memleketimize çok yararlı bir ziyaret olacaktır. Papa hazretleri devlet başkanı olduğuna göre, Türk hükümetinin de davet etmesi icap ediyor. Duyduğuma göre, davet edilmiştir. Şu an Ankara ile Vatikan arasında bazı temaslar oluyor." Kaynak: Sabah Gazetesi. Haber: Evren Mesci