Aygün kurbanda altı takside karşı
Abone olATO'nun ''Bayram Ekonomisi'' raporuna göre, Kurban Bayramı'nda çeşitli sektörler bir koyundan adeta 40 post çıkaracak. Başkan Sinan Aygün'ün bir de uyarısı var.
Ankara Ticaret Odası (ATO) bu Kurban Bayramı'nda kurbanlık
nedeniyle halkın cebinden 1 milyar Yeni Türk Lirası'nın (YTL)
üzerinde para çıkacağını, 200 bini aşkın Türk'ün de bayram tatilini
yurtdışında geçireceğini belirtti. ATO tarafından hazırlanan
''Bayram Ekonomisi'' raporuna göre, Kurban Bayramı'nda çeşitli
sektörler bir koyundan adeta 40 post çıkaracak, turizmden
konfeksiyona, telekomünikasyondan gıdaya kadar çok sayıda sektör
bayram nimetlerinden yararlanacak. Kurban Bayramı'nda ülkemizde 2
milyonu aşkın küçükbaş, 250 bini aşkın da büyükbaş hayvan kesildiği
belirtilen raporda, küçükbaş hayvan fiyatlarının 300 ile 500 YTL,
büyükbaş hayvan fiyatlarının 1000 ile 2 bin 500 YTL arasında
değiştiğine, 600-700 kilogramlık bir devenin de 2 bin 500 YTL'den
alıcı bulduğuna dikkat çekiliyor. ATO'nun Bayram Ekonomisi
raporunda yeralan diğer beklentiler de şöyle sıralanıyor: -Geçen
yıl Kurban Bayramı tatili boyunca toplam 345 trilyon lira tutarında
kartlı harcama yapıldı. Bu yıl bu rakamın 400-450 trilyon lira, bir
başka ifadeyle 400-450 milyon YTL'yi aşması bekleniyor.
-Harcamaların yaklaşık yüzde 30'u market ve alışveriş
merkezlerinde, yaklaşık yüzde 20'si benzin istasyonlarında, yüzde
10'u giyim ve aksesuar sektöründe, yüzde 5'i yiyecek, yüzde 4'ü ise
telekomünikasyon sektöründe gerçekleşecek. POST KAVGASI -Kurban
derisi toplamak için resmi izni bulunan Türk Hava Kurumu (THK) 2003
yılında 975 bin 759, 2004 yılında ise 1 milyon 105 bin deri
topladı. Kurumun toplayacağı deri sayısının bu yıl geçen yıla göre
yüzde 20 artması ve 1 milyon 300 bini aşması bekleniyor. THK,
bugüne kadar kurban derilerinin ancak yüzde 50-60'ını toplayabildi.
Kalan kısım ise deri toplama izni olmayan cami, dernek gibi
kuruluşlar tarafından değerlendirildi. Kurban derilerini kimin
toplayacağına ilişkin kavganın nedeni de tamamen ekonomik.
Standartlara göre kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisi ortalama
5-10 YTL. Ortalama 2 milyon koyun kesildiği hesap edildiğinde bunun
ekonomik değeri 20 milyon YTL'yi aşıyor. Büyükbaş hayvanlerin
derisi ise kilo başına ortalama 1.5-2 YTL'den alıcı buluyor. 350
kiloluk bir danadan yaklaşık 60 kilo deri çıkıyor. Yaklaşık 250 bin
büyükbaş hayvan kesildiği dikkate alındığında ise ekonomik değer
20-30 milyon YTL arasında değişiyor. Buna göre kurban derisi
pastasının büyüklüğü de 50 milyon YTL'yi aşıyor. Kurban derilerinin
yüzde 20-25'i, bağırsakların yüzde 50'si heba oluyor. Kesim hatası
sonucu heba olan derilerin parasal tutarı da 15 milyon YTL'yi
buluyor. -Kurban bayramında 120 bin Türk hacının yüzde 90'ı Suudi
Arabistan'da kurban kesecek. Buna göre Türk hacıların cebinden de
toplam 15-18 milyon dolar arasında bir para çıkacak. BAYRAM TURİZMİ
-Kurban bayramında tatilini yurtdışında geçirecek Türk
vatandaşlarının sayısının da 200 bini geçmesi bekleniyor. Bu yıl en
çok rağbet gören yöreler Güney Afrika, Beyrut ve Küba. Avrupa
metropollerinin yanı sıra Mısır da çok revaçta. Bayramı yurtdışında
geçirecekleri kişi başına 500 ile 1000 Euro arasında bir bütçe
bekliyor. Tatil yörelerindeki oteller de şimdiden dolmaya başladı.
5 yıldızlı otel ve tatil köylerinin gecelik fiyatları kişi başı 125
ile 300 YTL, 4 yıldızlı otellerin fiyatları da 70 ile 150 YTL
arasında değişiyor. -Kurban Bayramı'na birkaç gün kala otobüs
firmalarında yüzde 100'e yakın bir doluluk yaşanıyor. DDY'de
doluluk oranı şimdiden yüzde 80'lerin üzerine çıkmış durumda,
THY'de ise biletler neredeyse tükendi. Telekomünikasyon sektörü de
bayramı iple çeken sektörlerin başında geliyor. İŞPORTADA DA BAYRAM
-Türk halkı 1 yıl içerisinde tükettiği şeker, lokum ve çikolatanın
yüzde 45'ini iki dini bayramda tüketiyor. -Çok sayıda mağaza
bayramı düşünerek, ucuzluğa girmiş durumda. Sezonluk ürünlere yüzde
30 ile 70 arasında indirim yapılıyor. -Günlük kazancı 5 ile 100 YTL
arasında değişen işportacıların satışları da bayram öncesinde
katlanarak artıyor. Türkiye'de gayrı resmi verilere göre 3 milyona
yakın işportacı bulunduğu dikkate alındığında, normal zamanlarda 50
YTL olan ortalama ciro, bayram öncesinde en az ikiye katlanıyor. Bu
durumda işporta sektöründe bayram öncesinde en az 150 milyon
YTL'lik bir pazar oluşuyor. KAZALARA DİKKAT -Trafik canavarı her
bayram olduğu gibi bu bayramda da mesai yapacak. 9 günlük bayram
tatillerinde 1999 yılında 190 kişi, 2000'de 176 kişi, 2001'de de
190 kişi yaşamını yitirdi. 2002'deki 5 günlük tatilde 58, 2003'deki
9 günlük tatilde 114, 2004 yılında ise 60 kişinin hayatını
kaybettiği hatırlandığında bu yıl da Türk halkını rahat bir bayram
beklemiyor. ATO BAŞKANI AYGÜN ATO Başkanı Sinan Aygün de rapora
ilişkin değerlendirmesinde, vatandaşlara güven içinde harcama
yaparken, geleceklerini ipotek altına alacak borçlanmalardan
kaçınmaları uyarısında bulundu. ''Cebinizde kredi kartı değil,
kredili bomba taşıyorsunuz'' diyen Aygün, vatandaşların güçleri,
gelirleri kadar harcamada bulunmalarını, kurban alırken de, 6 günde
bitecek kurban eti için, 6 ay taksit yaptırmamalarını istedi.
İşportadan alınan ürünlerin sanıldığı gibi ucuz değil, pahalı
olduğunu da savunan ATO Başkanı, bu ürünlerin halk sağlığını ve
ekonomiyi tehdit ettiğini, buralarda satılan ayıplı bir malın
hesabının da sorulamayacağını vurguladı.