Avrupa'da milletvekili olmanın riski
Abone olTBMM uzmanlarının yaptığı araştırma Türkiye'deki vekil dokunulmazlığının dayanılmazlığını ortaya koydu.
TBMM Kütüphane Müdürlüğü uzmanları Feride Eroğlu, Ahmet Yıldız
ile Ali Çolak, "Avrupa Ülkelerinde Parlamenterlerin Hukuksal
Hakları" ile ilgili bir araştırma hazırladı. "Parlamento izin
vermedikçe, üyelerin görevleriyle ilişkili olmayan eylemleri için
tutuklanamaması ya da kovuşturulamaması" şeklinde tanımlanan yasama
dokunulmazlığının kapsamı, ülkelerde, üyelere sağlanan koruma
derecesine göre değişiyor. Ülkelerin bir kısmında dokunulmazlığın
kapsamı, üyeler hakkında adli takibat yapılabilmesi için
parlamentonun ön iznini bir şart olmaktan çıkaracak biçimde
daraltılıyor. İtalya ve Fransa gibi ülkelerde parlamentonun iznine
başvurulması, yalnızca üyelerin tutuklanması ya da diğer durumlarda
alınacak tedbirlerle ilgili olabiliyor. Belçika'da parlamento,
üyelerinin tutuklanması ya da mahkemeye çıkarılması veya
yargılanması sözkonusu olduğunda buna izin vermekle yükümlü,
sıradan soruşturma önlemleri için ise izin alınması gerekmiyor.
Türkiye'de TBMM üyeleri, Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden,
Meclis'te ileri sürdükleri düşüncelerden, başka bir karar
alınmadıkça bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan
sorumlu tutulamıyorlar. Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği
öne sürülen bir milletvekili, Meclis kararı olmadıkça
tutuklanamıyor, sorguya çekilemiyor ve yargılanamıyor. Sadece
suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlanan "Devletin
ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı, insan haklarına
dayanan demokratik ve laik cumhuriyeti ortadan kaldırmayı"
amaçlayan suçlar dokunulmazlık kapsamında bulunmuyor.