Atatürkçülük yine masaya yatırıldı
Abone ol''Medeniyetler Çatışması'' kitabıyla ünlenen Huntington, Türkiye-ABD ilişkilerini değerlendirdi. Huntington'ın en çok tartışılacak sözleri Atatürkçülük ile ilgiliydi.
''Medeniyetler Çatışması'' kitabının yazarı, Harvard
Üniversitesi Siyasi Bilimler Profesörü Samuel Huntington, ''Bana
göre Atatürkçülüğü yeniden yorumlamak, Türkiye'nin yararına olacak
bir şeydir'' dedi. Huntington, Swissotel'deki konferansı sonrasında
soruları yanıtladı. Türkiye'nin dünyadaki Müslümanlara liderlik
rolü oynaması halinde neler olabileceğine ilişkin soru üzerine
Huntington, Türkiye'nin İslam dünyasında yapıcı bir rol
oynayabileceğini ve Ortadoğu'daki çatışmalarda arabulucu
olabileceği kaydetti. Huntington, ''Avrupalı siyasilerin
Türkiye'nin AB üyeliğine seçim kaygısıyla mı karşı oldukları''na
ilişkin soruya da Avrupalı muhalif liderlerin sadece anti-Türk
duygulara değil, göçe karşı olanların duygularına da hitap
ettikleri yanıtını verdi. Huntington, ''ABD, Irak'taki savaşı
kazanacak mı?'' şeklindeki soruyu da, şöyle yanıtladı: ''ABD'nin
Irak'taki savaşı anlamlı bir şekilde kazanacağını düşünmüyorum.
Sanırım Irak'ın geleceği çok mutlu bir gelecek değil, Sünni, Kürt
ve Şiiler arasında anlaşmazlıklar, aşiret çekişmeleri var. ABD
önemli bir askeri güçle Irak'ta kalır mı, yoksa çekilir mi
bilmiyorum, ama her halükarda Irak'ta istikrarsızlık ve karmaşa
olacaktır. 2-3 yıl sonra pek çok kişi, 'Irak'ta ihtiyacımız olan
Saddam tipi bir başka adam' diyebilir.'' Huntington, Türkiye-ABD
ilişkilerinin geleceğine ilişkin bir soru üzerine de birkaç yıl
önce Irak konusuna yönelik bazı problemlere rağmen, iki ülke
arasında köklü ilişkiler bulunduğunu ve Türkiye'deki üssün
varlığının da ABD için önemli olduğunu kaydetti. Bir katılımcının,
''Batı, Türkiye'ye bu kadar karşıysa acaba Atatürk Türkiye'ye batı
normlarını önermekle haksızlık mı etti?'' şeklindeki sorusu üzerine
de Huntington, Atatürk'ün düşüncesinin, ''modernleşmek'' anlamında
''batılılaşmak'' olduğuna inandığını vurguladı. Huntington, ''Ama
bence batılılaşmadan da modernleşilebilir. Japonya da bunun bir
numaralı örneğidir. Bana göre, Atatürkçülüğü yeniden yorumlamak,
Türkiye'nin yararına olacak bir şeydir. Atatürk, ne de olsa 70
küsur yıl önce yaşadı. Atatürk ilkeleri 70 yıl geride kalmıştır.
Şimdi Türkiye çok farklı bir dünyanın içinde. Bana öyle geliyor ki,
Türkiye'nin Atatürk'ün öğretisini çeşitlendirerek, 21. yüzyıla
uyarlaması gerekir'' dedi. Öte yandan, Huntington'a, konuşmasının
başında, ''Eşim Ermeni de olsa ülkenizi çok seviyor. Umarım yakın
bir zamanda İstanbul'a eşimle birlikte geleceğim'' sözleri
hatırlatılarak, ''Ermenilerin bu kentten hoşlanmamak için bir
nedeni mi var?' sorusu yöneltildi. Huntington, bu soruya, ''Hayır,
yok. Ermenilerin Türkiye ile ilgili bazı duygularını kabul etmek
lazım'' yanıtını verdi. Samuel Huntington, başka bir soru üzerine
de Ortadoğu bölgesinde nükleer silahlanmanın yoğunlaşması halinde,
gelecekte Türkiye'nin dış politikasında milliyetçilik seçeneğine
öncelik vereceğine işaret etti.