Amerika'da rabbim Boeing kulisi

ABD’li diplomatlar, bir dönemin kudretli bakanlarından olan ve eşinin “Rabbim Cleveland dedi” sözüyle hatırlanan Unakıtan’ın 2.9 milyar dolarlık Boeing pazarlıklarını da not etmiş.

Taraf gazetesi Wikileaks belgelerini yayınlamaya devam ediyor. Bugünkü sayıda Unakıtan'ın havayolu firması Boeing üzerine kurmak istediği baskı yazılı.

12Mayıs 2004 tarihinde ABD’nin Ankara Büyükelçiliği Başmüsteşarı Robert Deutsch’un kaleme aldığı “GİZLİ” ibareli telgrafın başlığı “Boeing Türk Piyasasında Baskı Hissediyor.” Büyükelçi Eric Edelman’ın onayıyla Washington’a gönderilen telgraf, daha önce Türkiye’de sansürlenmiş haliyle haberleştirilmişti. Telgrafın sansürsüz tam metni şöyle:

35 İLAVE UÇAK İHTİYACI

(1) ÖZET: Boeing temsilcileri, AKP kabinesinden üst düzey bir yetkilinin, bir tanıdığının Boeing’in Türkiye temsilcisi olarak işe alınması için şirkete baskı yapma girişimlerinden endişelenmeyi sürdürüyor. Boeing, hâlihazırda, Türk Hava Yolları’nın (THY) filosunu genişletmek için 19 adet dar ve geniş gövdeli uçağın potansiyel satışı için EADS-Airbus ile yarışıyor. 19 uçağın alımına ve sekiz B737-400 uçağı için lease opsiyonlarının (kira sürelerinin) uzatılmasına ek olarak, THY, gelecekteki talebi karşılayabilmek için 35 ilâve uçağa ihtiyaç duyacağını öngörüyor.

TÜRKİYE TEMSİLCİLİĞİ İÇİN BOEING'E BASKI

(2) Bu hafta içinde, Boeing temsilcileri, Türk piyasasında Boeing’i kaygılandıran meseleleri konuşmak için Büyükelçilik yetkilileriyle buluştular. Boeing, AKP kabinesinden üst düzey bir yetkilinin, bir tanıdığını Boeing’in Türkiye temsilcisi olarak işe aldırmak için Boeing’e baskı yapma girişimlerinden endişe duyuyor. Türkiye’nin en büyük hava taşımacısı olan, devlete ait THY, filosunu genişletmek için 19 uçak alımıyla ilgileniyor. THY, filosunu genişletmenin yanı sıra, aynı zamanda, sekiz Boeing 737-400 uçağı üzerinde 2006’da biten kira süresini de uzatmaya bakıyor. THY, gelecekteki uçuş talebini karşılamak üzere 35 ilave uçağa ihtiyacı olacağını tahmin ediyor. 2.9 milyar dolardan fazla bir değeri olan bu proje (ABD ihracat kalemlerinin yaklaşık yüzde 85’ine karşılık geliyor), Türkiye’nin son yıllardaki en büyük projelerinden biri. Alman Şansölyesi ve Fransız Cumhurbaşkanı, Başbakan Erdoğan’la yaptıkları görüşmelerde THY’nın yaklaşan alımları konusunu, Airbus lehine konuşarak gündeme getirdiler.

UNAKITAN BOEİNG İLE GÖRÜŞMEK İSTİYOR

(3) Boeing’de irtibatta olduğumuz kişilere göre, İsrail vatandaşı ve El Al’ın (İsrail Hava Yolları) eski genel müdürlerinden olan Rafi Harlev, 2004 martında Boeing’e geldi ve ERKAN Şirketler Grubu’nun Yönetim Kurulu Başkanı olan Türk işadamı Mehmet Emin Erkan ile ExaGlobal Ortaklık’ın Yönetici Ortağı olan Ramiz Aydaşgil adındaki İsrailli bir işadamını onlara tanıştırdı. Bay Erkan, Boeing’e, Türk Maliye Bakanı’nın (Kemal Unakıtan kastediliyor) THY alımlarını konuşmak üzere Boeing’le görüşmek istediğini söyledi ve Maliye Bakanı ile bu buluşmayı ayarlamayı teklif etti. (Yorum: THY’nın üst düzey yönetimi Maliye Bakanı’na bağlı çalışıyor. )

(4) Boeing’in Maliye Bakanı’yla görüşmesi esnasında, Bakan, Boeing’e, Erkan’ın havacılık işinden iyi anladığını ve THY’nın ihtiyaçlarının tamamen farkında olduğunda söyledi. Maliye Bakanı’yla toplantının hemen ardından, Bay Erkan Boeing’in bu piyasadaki başarısını garantilemek için, kendisini Türkiye’de danışman olarak tutmalarını Boeing’den istedi.