Ağız kuruluğuna dikkat! Hastalıkların habercisi olabilir: İşte ağız kuruluğunun nedenleri...
Abone olMemorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mustafa Kaplan, ağız kuruluğu ve nedenleri hakkında bilgi verdi.
Ağız içindeki tükürüğün azalmasıyla ortaya çıkan ağız kuruluğu,
birçok nedene bağlı olarak gelişebiliyor. Kserostomi olarak da
bilinen ağız kuruluğu, diş çürükleri ve ağız içi enfeksiyonlara yol
açabiliyor. Bazı ciddi hastalıkların belirtisi de olabilen ağız
kuruluğundan kurtulmak için altta yatan nedenin belirlenmesi
gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden
Doç. Dr. Mustafa Kaplan, ağız kuruluğu ve nedenleri hakkında bilgi
vererek, “Ağız kuruluğu, tükürük bezlerinin ağız içini ıslak tutmak
için yeterli tükürük üretemediği bir durumu ifade etmektedir."
Tükürük, bakteriler tarafından üretilen asitleri etkisiz hale
getirerek, bakteri üremesini sınırlar ve diş çürümesini önlemeye
yardımcı olur." diye konuştu.
Kaplan "Tükürük ayrıca tat alma yeteneğini geliştirir ve çiğneme
ile yutmayı kolaylaştırır. Ayrıca tükürükteki enzimler sindirime
yardımcı olmaktadır. Azalmış tükürük ve bunun sonucunda ortaya
çıkan ağız kuruluğunun, diş ve diş eti sağlığına, iştah ve yemekten
aldığınız zevk üzerinde büyük etkisi olacaktır. Ağız kuruluğu
genellikle belirli ilaçların yan etkisinden, yaşlanmaya bağlı
sorunlardan veya kanser tedavilerinin sonucu olarak ortaya
çıkmaktadır. Ağız içinde yeterince tükürük üretilmemesi şu
belirtilere neden olabilmektedir. Ağızda kuruluk veya yapışkanlık
hissi. Sık sık susama. Dilde karıncalanma hissi. Tükürük bezlerinde
büyüme. Kalın ve lifli görünen tükürük. Ağız kokusu. Çiğneme,
konuşma ve yutma güçlüğü. Boğaz ağrısı ve ses kısıklığı. Kuru veya
oluklu dil. Değişen bir tat alma duyusu. Protez takma sorunları”
dedi.
Ağız kuruluğunun nedeni bu sorunlar olabilir
İlaçlar: Depresyon, yüksek tansiyon ve anksiyete
tedavisinde kullanılan bazı ilaçların yanı sıra antihistaminikler,
dekonjestanlar, kas gevşeticiler ile ağrı kesici ilaçlar ağız
kuruluğu yapabilir.
Yaşlanma: Birçok kişi yaşlandıkça ağız kuruluğu
yaşar. Bu duruma katkıda bulunan faktörler arasında belirli
ilaçların kullanımı, vücudun ilaçları işleme yeteneğindeki
değişiklikler, yetersiz beslenme ve uzun süreli sağlık sorunları
yer alır.
Kanser tedavisi: Kemoterapi ilaçları tükürüğün
yapısını ve üretilen miktarı değiştirebilir. Baş ve boynuna
uygulanan radyasyon ya da ışın tedavileri tükürük bezlerine zarar
vererek tükürük üretiminde belirgin bir azalmaya neden
olabilir.
Sinir hasarı: Baş ve boyun bölgesindeki sinir
hasarına neden olan bir yaralanma veya ameliyat, ağız kuruluğuna
neden olabilir.
Diğer sağlık koşulları: Diyabet-şeker hastalığı,
felç, ağızdaki mantar enfeksiyonu (pamukçuk) veya Alzheimer
hastalığı, Sjögren sendromu veya HIV/AIDS gibi otoimmün
hastalıkları ağız kuruluğu yapabilir. Böbrek yetmezliği, tiroid
hastalıkları, kansızlık, verem gibi hastalıklar da ağız kuruluğunun
nedenidir.
Burun tıkanıklığı: Ağızdan nefes almak, horlamak
ve oda havasının kuru olması da ağız kuruluğuna katkıda
bulunabilir.
Tütün ve alkol kullanımı: Alkol ve sigara içmek
veya tütün çiğnemek ağız kuruluğu şikayetlerini artırabilir.
Uyuşturucu kullanımı: Metamfetamin kullanımı
şiddetli ağız kuruluğuna ve "meth ağzı" olarak da bilinen dişlere
zararlı bir duruma sebep olur. Esrar da ağız kuruluğuna neden
olabilir.
"Çürükleri önlemek için florürlü ilaçlar veya haftalık
klorheksidin kullanılabilir"
Ağız kuruluğu için önemli önerilerde bulunan Kaplan, “Tedavinin
belirlenmesi ağız kuruluğunun nedenine bağlı olarak yapılmalıdır.
Uzman hekim veya diş hekimi şunları yapabilir. Ağız kuruluğuna
neden olan ilaçlar değiştirilebilir. Eğer bu mümkün değilse belki
doz miktarı azaltılabilir. Ağızı nemlendirecek ürünler
kullanılabilir (Ağız gargaraları, yapay tükürük veya
nemlendiriciler olabilir). Ağız kuruluğu için tasarlanmış,
özellikle ksilitol içeren ağız gargaraları, diş çürümesine karşı
koruma da sağlar. Tükürüğü uyaran ilaçlar kullanılabilir. Dişleri
korumak önemlidir. Çürükleri önlemek için florürlü ilaçlar veya
haftalık klorheksidin kullanılabilir.” dedi.