ABD çizerin hayran olduğu Türk gazeteci

BÜLENT TELLAN
GAZETECİLER.COM

Joe Sacco'nun adını Türk okur Filistin adlı çizgi romanı ile tanıdı. Çizgi roman diyip geçmeyin. Bilindik genel kabulün dışında bir çizgi romandı Sacco'nun çalışması. "Dünyada grafik roman denildiğinde hemen akla gelen albümlerden biri"ydi. Bir röportaj kitabıydı, bir gazetecilik başarısıydı Filistin...

Savaşı silahlar ve askerler üzerinden değil savaş bölgesinde yaşayan insanların kişisel hikayeleriyle gündelik hayatın içinden anlatan Sacco; kahramanlık öyküleri anlatmak, taraftar olmak  yerine dehşetli gerçekleri okuruna çok net açıklıyordu.

Sacco'nun 2000 yılında ABD'de yayınlanan  Güvenli Bölge Gorazde kitabı geçtiğimiz günlerde İthaki yayınlarından Türkçe olarak çıktı. Filistin gibi Gorazde de bir gazetecilik kitabı aslında.

Sacco'nun Doğu Bosna'da Savaş 1992-1995 alt başlığını taşıyan Güvenli Bölge Gorazde kitabı, Yugoslavya'nın parçalanması sürecinde yaşananlara seyirci kalamayan bir gazetecinin pek az insanın ismini bildiği ya da hatırladığı Gorazde (Gorajde diye okunuyor!)  ile ilgili gözlemlerini bizlere aktarıyor.

Kitabın belki de en ilginç sürprizlerinden birisi de 1992'de Türk televizyon kanalları için Bosna'da çalışan gazeteci Şerif Turgut'un bir anda karşımıza çıkması.

Ardından da şöyle devam ediyor:

"Bombardımandan bahsetti. Saraybosna'daki televizyon kulesi vurulduğunda bir arkadaşıın kanına nasıl bastığından... Çocukların Türkiye'ye kaçırılmasına önayak olmasından... Keskin nişancılar tarafından vurulup yarı felçli kalmış insanları için nasıl para topladıklarından... Srebrenica düştükten sonra Tuzla'ya sığınan mültecilerle beraber kaldığından... Bosna hükümetinin içindeki yolsuzlukları araştırdıklarından bahsetti" diyor ve ekliyor: "Hepizi büyülenmiş, hatta ondan biraz da hoşlanmıştık..."

Gazeteci Şerif Turgut, 1995 yılında atv haber bülteninde, sniperların boşnakları teker teker öldürdüğü haberini sunarken Ali Kırca'nın "Sen de bir çelik yelek alsana" şeklindeki sözlerine "Ama Saraybosnalıların çelik yelekleri yok!" diyerek cevap vermesi ile Türkiye'nin gündemine oturmuştu. Savaşın bitmesinden sonra Stanford Üniversitesinde master yapmış, uzun süre Liberya'da Birleşmiş Milletler Bünyesinde çalışmıştı.

Sacco'nun Gorazde kitabı ile ilgili olarak son bir sözü de Ayşe Düzkan'ın Star gazetesinde yazdığı cümlelere bırakmakta fayda var:

"Kitabı bitirdiğinizde hem ciddi siyasal-tarihsel verilere ulaşacak hem de insanlık üzerine düşünme fırsatı bulacaksınız. Ve en şaşırtıcısı, Joe Sacco diye, gözlüklü bir arkadaşınız olduğunu fark edeceksiniz. Başka Amerikalılara benzemeyen bir Amerikalı, dürüst ve tatlı bir adam. Keşke yine bir yere gitse!"