400 yıllık sırrı Türk matematikçi çözdü!

Samsunlu matematik öğretmeni Adın Cerit, dünyada 400 yıldır matematikçiler tarafından çözülmeye çalışılan Mersenne asallarının yapısını çözdüğünü iddia etti.

Adını 1588-1648 yılları arasında yaşamış olan Fransız matematikçi Marin Mersenne'den alan 'P' asal sayı olmak üzere "2 üssü P eksi 1" şeklinde tanımlanan Mersenne asallarının hangi 'P' asalları için asal oldukları konusu dünyada yaklaşık 30 bin matematikçi tarafından çözülmeye çalışılırken, 26 yıllık Türk matematik öğretmeni Adın Cerit, ödüllü Mersenne asallarının tümünü çözecek yöntemi bulduğunu açıkladı.

Dünyada 400 yılda 46 Mersenne asal sayısı bulunurken, Türk matematikçi dünya bilimine büyük katkı sağlayacak formülün sırrını yaptığı yaklaşık 1 yıllık çalışma sonucu açığa çıkardığını iddia etti. Mersenne asal sayılarının çözümü için binlerce dolarlık ödül konulduğunu ama 46 adetinin bulunabildiğini belirten matematik öğretmeni Cerit, formülünün kesin sonuca götürdüğünü, bunun dünyada önemli bir bilim sonucu olduğunu söyledi.

Asal sayısının bulunmasıyla ilgili geliştirdiği formül hakkında bilgi veren Cerit, "Tabanı 10 sayısı olmak üzere, 10'un pozitif tam sayı kuvvetlerine denk gelen asalların modüler yapısını araştırırken, dünyada ilk defa bunları tam üretken, yarı üretken, az üretken olarak üç ana gruba ayırdım. Yarı üretken ve az üretken olanları A ve B grupları diye ikiye böldüm. A grubunda eksi 1'e denklik var iken, B grubunda eksi 1'e denklik yok. Bu bilgileri 2 tabanına göre asalların denkliğine uyarladım. Olumlu sonuçlar aldım. Bazı benzerlikler ve farklılıklar ortaya çıktı. Sonuç olarak yarı üretken ve az üretken asalların B grubunda olanlarının ikinci bileşenlerinin, asal olanları bir ayıraç olarak karşıma çıktı. Bu sayede Mersenne asalını, asal olmayanından ayırdım. 32 basamak işlem yapabilen bilgisayarlarda 100 çarpı katrilyon kare, 64 basamaklı işlem yapabilen bilgisayarlarda ise 10 bin çarpı katrilyon üssü 4 basamağa kadar Mersenne asal sayılarını kontrol altına alabileceğiz" dedi.
Mersenne sayılarının özellikle şifreleme alanında kullanıldığını belirten Cerit, şu örneği verdi:

"2 üssü 106019 eksi 1 sayısı Mersenne asalı değil. Çünkü 212039 sayısı bunu böler. Yine 2 üssü 3322043 eksi 1 sayısı Mersenne asalı değil. Çünkü bunu 6644087 sayısı böler. Adı geçen sayı 1 milyon 35 basamaklıdır."