10 soruda Vergi ve SGK affı…

Bir süre önce TBMM’de kabul edilerek yasalaşan 7143 sayılı kanun (Af Yasası) resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.

Birçok kişiyi yakından ilgilendiren “vergi ve SGK affı” hakkında çok fazla soru geldiğinden, bu yazımda 7143 sayılı kanunu sizlere soru cevap şeklinde açıklamak istedim. İşte bu yasa ile ilgili merak edilenler;

1 - Hangi tarihe kadar olan borçlar af kapsamında?

Yeniden yapılandırmaya konu olan borçların vadesi, 31.03.2018 tarihi olarak belirlendi. Yani vadesi 31.03.2018 tarihi ve öncesine ait borçlar af kapsamında.

2 - Müracaat tarihi ve ilk taksitlerin ödenme süreleri nelerdir?

Yasa hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, borcunun bulunduğu kuruma 31.07.2018 tarihine kadar müracaat etmesi gerekiyor.

Maliye, Gümrük, İl Özel İdareleri ve Belediyelere ait borçların ilk taksiti 30 Eylül 2018, SGK ya ait borçların ise ilk taksiti 31 Ağustos 2018 den başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde en fazla on sekiz eşit taksitte ödenmesi gerekmekte. (Taksit sayıları 6, 9, 12 veya 18)

3 - Kesinleşmiş vergi borçlarda indirim tutarları nasıl hesaplanacak?

-Vergi aslının tamamı kalacak, borca ait gecikme faizi ve gecikme zammı silinecek, bunun yerine Yİ-ÜFE’ye göre yeniden faiz hesaplanacak. (Düşük oranda)

-Vergi aslına bağlı olan cezaların tamamı silinecek.

-Vergi aslına bağlı olmayan cezaların yüzde 50’si silinecek.

-İştirak yardım ve teşvik nedeniyle kesilen cezaların yüzde 50’si silinecek.

-Vadesi 31.12.2013 tarihinden önce olan, her bir alacak türü ve dönemi ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle tutarı 100-TL’nin altında olan vergi asılları ve gecikme faizleri ile vergi aslı ödenmiş olup da gecikme faizi tutarı 200-TL’nin altında olan alacakların tahsilatından vazgeçilecek.

4 - Borcu peşin ödemenin avantajı var mı?

Yeniden yapılandırılan borç ilk taksitin ödeme süresi içerisinde tamamen kapatılır ise, gecikme faizi yerine hesaplanan Yİ-ÜFE tutarının “yüzde doksanının” tahsilinden vazgeçilecek. İlk iki taksitin ödeme süresi içinde ödenmesi halinde ise Yİ-ÜFE tutarında “yüzde elli” indirim yapılacak.

6736 ve 7020 sayılı kanuna göre taksitlendirmesi devam edenler de dilerlerse borçlarını erken ödemek suretiyle “peşin ödeme indirimi hükümlerinden” yararlanabilecek.

5 - Taksitlendirmelerin iptal olmaması için nelere dikkat edilmeli?

-İlk iki taksitin süresinde ve tam olarak ödenmemesi,

-Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybolacak. Yani taksitlendirme bozulmuş olacak. (Matrah ve vergi artırımına ait taksitlendirmeler hariç)

6 - Matrah ve vergi artırımlarında özellik arz eden durumlar nelerdir? Neden artırım yapılmalı?

Matrah ve vergi artırımı, 2013-2017 dönemleri için artırımda bulunulacak vergi türüne (Kurumlar/Gelir Vergisi, KDV ve Stopaj) kanunda belirtilen oranlar dâhilinde ödeme yapılması mükelleflere “incelemeden kurtulma” imkânı sunmakta. (“Neden artırım yapılmalı” ile ilgili detaylı bilgi için Bkz. Özkan Taştan, 07 Mayıs 2018 tarihli yazı)

Matrah ve vergi artırımları için son başvuru tarihi 31 Ağustos 2018. Artırımlara ait vergi tutarları ise 1 Ekim 2018 tarihine kadar katsayı farkı uygulanmadan peşin olarak ödenebileceği gibi, 6 taksit halinde kanunda belirtilen katsayı farkı(1,045) uygulanarak da ödenebilecek.

Gelir ve Kurumlar Vergisi matrah artımında uygulanacak vergi oranı yüzde 20. Fakat artırımda bulunulacak yıla ait gelir ve kurumlar vergisi beyannamesini yasal süresi içerisinde vermiş, bu beyannameye ait vergisini zamanında ödemiş ve ihtilaflı alacaklara ait hükümlerden yararlanmamış “uyumlu mükellefler” için uygulanacak oran ise yüzde 15 olacak.

Matrah ve vergi artırımına ilişkin hesaplanan vergiler süresinde ödenmez ise vadesi 30 Eylül 2018 olarak dikkate alınacak ve aylık yüzde 1,40 oranında yasal faiz (gecikme zammı) işletilecek. Ancak bu durumda mükellefler vergi artırımı hükümlerinden yararlanamayacak. Yani incelemeden kurtulma imkânını kaybedecek.

7 - Matrah ve vergi artırımından kimler yararlanamaz?

- Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler, defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar, belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler, bu fiiller nedeniyle incelemesi devam edenler, (Kaçakçılık fiillerini işleyenler)

- Terör suçundan hüküm giyenler,

- 18 Mayıs 2018 tarihi itibarıyla haklarında terör örgütlerine, Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği nedeniyle adli makamlar tarafından yürütülen soruşturma inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanamaz.

8 - Matrah ve vergi artırımında bulunanlar da defter ve belgelerini muhafaza etmek zorunda mı?

Matrah ve vergi artırımında bulunulması 213 sayılı kanunun defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerin uygulanmasına engel teşkil etmez. Dolayısıyla matrah ve vergi artırımı yapılmış olsa bile VUK’ da belirtilen zamanaşımı süresine riayet edilerek defter ve belgeler muhafaza edilmeli, idare tarafından istediği zaman ibraz edilmelidir.

9 - Varlık barışından kimler, nasıl yararlanacak?

Yurt dışındaki varlıkların ekonomiye kazandırılması, yurt içindeki bazı varlıkları kayda alarak işletmelerin sermaye yapısının güçlendirilmesi gibi sebeplerle yasaya dâhil edilen konulardan bir tanesi de varlık barışı uygulaması. Bu uygulama hem yurt dışında hem de yurt içinde bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını kapsamakta.

a - Yurt dışında bulunan varlıklar

Vergi mükellefi olsun ya da olmasın “tüm gerçek ve tüzel kişiler” yurt dışında bulunan varlılarını (para, altın, döviz, menkul kıymet) “31 Temmuz 2018” tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bildirip Türkiye’ye getiririlerse herhangi bir vergi ödemeksizin istediği şekilde tasarruf edebilecek. Yurtdışından getirilen bu varlıklar haklarında her hangi bir inceleme, denetim veya vergi tarhiyatı yapılamayacak.

31 Temmuz 2018 tarihini kaçıranlar veya işlemlerini yetiştiremeyenler yurtdışındaki varlıklarını 30 Kasım 2018 tarihine kadar da getirebilmekte. Fakat bu durumda “yüzde 2 vergi” ödemesi yapmaları gerekiyor.

b - Yurt içinde bulunan varlıklar

Yurt içinde bulunan varlıkların beyanında, geçmiş varlık barışı uygulamalarından farklı olarak bu hak sadece “vergi mükellefi olan işletmelere” tanınmıştır. Yani gerçek kişiler bu kapsama alınmamıştır. Bir nevi kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıkların beyan edilerek işletmelerin bilançolarının düzeltilmesi hedeflenmiştir.

Türkiye’de bulunan varlıklarını beyan etmek isteyen işletmelerin ellerini çabuk tutmaları ve 31 Temmuz 2018 tarihine kadar vergi dairelerine beyan etmeleri lehine olacak. Çünkü; bu tarihe kadar beyan edilen ve bildirilen varlıklar için herhangi bir vergi ödemesi yok. Bu tarihi kaçıranlar ise 30 Kasım 2018 tarihine kadar bildirim tutarının yüzde 2’sini ödeyerek varlık barışı hükümlerinden yararlanabilecek.

10 – Taksit ödemeleri kredi kartı ile yapılabilir mi? Vergi ödemeleri nerelerden yapılabilecek?

Kesinleşmiş vergi ve SGK borçları ile matrah ve vergi artırımına ait taksitlendirmeler (Tek seferde ödemeler de dâhil) anlaşmalı bankalara ait kredi kartları ile ödenebilecek.

Vergi taksitlendirmeleri ise; (Tek seferde ödenecek olanlar dâhil) www.gib.gov.tr internet sayfasından, İnteraktif Vergi Dairesi uygulamalarından, GİB Mobil uygulamalarından, anlaşmalı bankalardan ve vergi dairelerinden yapılabilecek.

NOT: Soru ve görüşleriniz için iletisim@ozkantastan.com adresine mail atabilirsiniz.