“Müzik Eğitimi ABD programları..” yazıma, Prof.Dr. M.Şişman'ın açıklaması…(5)

 Bir önceki  yazımızda “Müzik Eğitimi ABD programları” ile ilgili görüşlerimizi vermiştik. Bize gönderilen Sn.Prof.Dr.M.Şimşek imzalı açıklamada, bazı konuların yanlış aksettirildiği anlaşılmaktadır. Toplantılara katılan yetkili arkadaşların, döndüklerinde birim sorumlularına bilgi vermeleri, gelişmeler hakkında açıklama yapmaları yerinde olacaktır. Yeni yapılan programın geçmiş programların çok ilerisinde olduğunu, Türk müziği alanına ve çalgılarına yer verilmesini olumlu bulduğumu belirtmiştim. Açıklamadan anlaşıldığı üzere, toplantılar geniş katılımlar ile yapılmış -yani sahipsiz değilmiş-, ilgili birim başkanları katılımda bulunmuştur. Sadece, bazı  terminolojilerde farklı düşünüyoruz. Terminoloji konusu bir an önce halledilmeli ve ortak terminolojiye geçilmelidir.  Bu açıklamayla, müzik alanı arkadaşlarımda geniş bir bilgiye sahip olacaklardır. Amacımız olan; 13.maddeye aynen katılıyorum. Yazımı dikkate alıp, telefon açan  Sn.Prof.Dr. Turan Sağer’e ve açıklama gönderen YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Sn.Prof.Dr.Mehmet Şişman’a teşekkür ediyoruz.

                                                                    Açıklama

Sayın Göktan Ay;

08 Temmuz 2018 tarihinde İnternethaber sitesinde yer alan “Müzik Eğitimi ABD programları, “terminoloji” yanlışları ile yenilendi!...” başlıklı yazınızı okudum. Yazınızda ileri sürdüğünüz bazı hususlara ilişkin bir açıklama yapma ihtiyacı doğmuştur.Öğretmen yetiştirme lisans programlarının güncellenmesi süreci, Yükseköğretim Kurulunda (YÖK) 2016  yılında şahsımın koordinasyonunda oluşturulan 26 komisyonun katkılarıyla YÖK’te ve çeşitli üniversitelerde yapılan çok sayıda çalıştay ve toplantılar sonucunda katılımcı bir yaklaşımla gerçekleştirilmiştir.

1.     Program geliştirme komisyonlarında başta ilgili bölüm başkanları olmak üzere kimsenin haberi olmadığına ilişkin ifadeleriniz gerçeği yansıtmamaktadır. Öğretmenlik lisans programlarını  geliştirme, ileri sürüldüğü gibi sadece Okulöncesi Öğretmenliği ABD (Bölüm değil) ve Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü ile sınırlı değildir. Müzik Öğretmenliği Programını da içine alan 25 öğretmenlik lisans programı güncellenmiştir. Güncelleme çalışmaları, bir oldu bittiye getirilmemiş olup paydaşların katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Yeni lisans programlarını kapsayan 520 sayfalık kitap pdf olarak web sayfamızda yer almakta olup giriş kısmında program geliştirme süreci açıklanmıştır.

2.     Programlara eklenen zorunlu dersler, YÖK’ün önerisiyle eklendiği ileri sürülen sadece “Eğitime Ahlak ve Etik”,  “Özel Eğitim ve Kaynaştırma” dersleriyle sınırlı olmayıp programlar ayrıntılı olarak incelendiğinde, çıkarılan, birleştirilen, adı ve içeriği değişen, yeni eklenen dersler, ayrıntılı olarak görülebilecektir.

3.     Program geliştirme süreci, program güncelleme komisyonlarının oluşturulması, alan taraması ve programların güncellenmesi olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Program geliştirme sürecinde, öğretmen yeterlikleri, MEB müfredat programları, Bolonya süreci gibi pek çok husus göz önünde bulundurulmuştur. Her lisans programı için beş-yedi üyeden meydana gelen ve üyelerden birinin Program Geliştirme alanından olduğu komisyonlar oluşturulmuştur. Komisyonlar tarafından hazırlanan taslak programlar, 26. Uluslararası Eğitim Bilimleri Kongresinde (20-23 Nisan 2017) ve 6. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumunda (4-6 Mayıs 2017) tartışmaya sunulmuş, ayrıca Milli Eğitim Bakanlığının(MEB) ilgili birimlerinin görüş ve önerileri alınmıştır. Son olarak hazırlanan taslak programlar, Öğretmen Yetiştirme Çalışma Grubuna sunulmuş ve uygun görüşle YÖK bünyesinde yer alan ilgili komisyon ve kurullar tarafından onaylanmıştır.

4.     Bir dersin adının “Batı Müziği Teori ve Uygulaması” yerine, “Çoksesli  Müzik Teorisi  ve Uygulaması” olması gerektiğine ilişkin eleştirinizin literatürde karşılığı bulunmamaktadır. Uluslararası literatürde “Western Music” ifadesi sıklıkla kullanılmasından dolayı bazı derslerin ad ve içeriklerinde “Batı Müziği” ifadesi yer almıştır.“Çok Sesli Koro”, ikinci sınıfta yer almaktadır. Dikkatinizden kaçmış olmalıdır.

5.     “Kabak Kemane yerine, sadece Kemane denilmesi gerekirdi, çünkü artık kemane kabaktan yapıl(a)mıyor…”; “Tambur yazılmaz, doğrusu Tanbur’dur… İstanbul gibi!..” ve “Üç Telli Kemençe geliştirildi ve artık Dört Telli Kemençe kullanımı daha yaygın” eleştirinizle ilgili olarak çalgı adlarının kullanımında ilgili literatür temel alınmıştır. Türk Dil Kurumunun Türkçe Sözlüğünde “tambur” ifadesi yer almaktadır. 

6.     “Armoni ve Eşlikleme” yerine, “Armoni ve Eşlik Modelleri” daha doğru bir tamlamadır.” şeklindeki eleştirinizle ilgili olarak “Armoni-Eşlikleme” dersiyle “Eşlik Modelleri” derslerinin içerik yönünden birbirinden farklı dersler olduğu söylenebilir.

7.     “Batı Müziği Tarihi, Türk Müziği Tarihi yerine, Müzik Tarihi denilmesi, tarihin bütünlük içinde verilmesi şarttır. Ayrım yanlıştır. Tarih paralel yürümektedir. (Her iki alanı bilen akademisyen yetişmeli)” şeklindeki eleştirinizin literatürde karşılığı bulunmamaktadır. Uluslararası literatürde “Western Music” ve “Türk Müziği” ifadelerinin yaygın olarak kullanılmasından dolayı bazı derslerin adlarında “Batı Müziği” ve “Türk Müziği” ifadeleri kullanılmıştır. Bu programın amacı, “akademisyen” değil “öğretmen” yetiştirmektir.

8.     “Türk Sanat Müziği Teorisi ve Uygulaması ve Türk Halk  Müziği Teorisi ve Uygulaması yerine, Türk Müziği Teorisi ve Uygulaması olmalı ve bir bütünlük içinde verilmelidir.(Her iki alanı bilen akademisyen yetişmeli)”eleştiriniz kısmen haklı olmakla birlikte “Türk Sanat Müziği Teorisi ve Uygulaması” ve “Türk Halk Müziği Teorisi ve Uygulaması” derslerinin, “Türk Müziği” adı altında birleştirilmesi mümkün görünmemektedir. Bu türlerin teorilerine yönelik birleştirme çalışmaları henüz yapılmadığı gibi ilgili kurumlarda repertuarları da ayrı ayrı yer almaktadır.

9.     Diğer öğretmenlik programlarında olduğu gibi Müzik Öğretmenliği programında da  ders adlarında olabildiğince Türkçe isimler tercih edilmiştir. Bu nedenle “Repertuar” yerine “Dağar” kelimesi tercih edilmiştir.

10.  “Orff Çalgıları” dersi, bir dönem olmakla birlikte müzik öğretimine yönelik dersler, bu dersin uygulaması niteliğindedir.

11.  ““Türk Sanat Müziği Korosu” ve “Türk Halk Müziği Korosu” tamam da; “Çoksesli  Koro” neden yoktur? Eğer, sadece tek sesli yapılacaksa, Türk müziğinde koro kelimesine de karşıyız. Topluluk doğru kelimedir.” eleştiriniz gerçekçi değildir. “Çoksesli Koro” dersi, 2. sınıfta ve iki dönemde (III. ve IV. Dönemde) yer almaktadır.

12.  Müzik öğretmenliği alanına özgü olarak YÖK’te 28 Haziran 2018 tarihinde YÖK Başkanı Sayın Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, Prof. Dr. Mehmet Şişman, MÜZED üst yönetiminden  Prof. Dr. Ali Uçan, Prof. Dr. Suna Çevik, Refik Saydam ve Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı Başkanlarıyla ilgili anabilim dallarından ikişer temsilcinin katıldığı bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Toplantıda Müzik Öğretmenliği lisans programının uygulanmasına yönelik bilgilendirmeler yapılarak öğretim üyelerinden gelen sorular, istekler ve eleştiriler tek tek ele alınmış ve çözüm önerileri geliştirilmiştir. Bu kapsamda, program kitabında tam olarak anlaşılmayan noktalar açıklanmıştır. Anabilim dalları tarafından öğrencilerin ihtiyaçlarına  göre seçmeli alan eğitimi ve genel kültür dersleri açılabileceği belirtilmiş; yeni Müzik Öğretmenliği Lisans Programı, bölgelere göre çeşitlilik gösterebilen tematik programlar oluşturulabilmesi açısından da büyük beğeni ve takdir görmüştür.

13.  Eğitim süreci gibi program geliştirme de dinamik bir süreç olup zaman içinde öğretmen yetiştirme lisans programları da güncellenmektedir. Gerçekleştirilen son  program geliştirme sürecinde, yerellik/millilik ve evrensellik boyutları birlikte göz önünde bulundurulmuştur. Diğer öğretmenlik programlarında olduğu gibi Müzik Öğretmenliği Programında da alan bilgisi, genel kültür ve meslek bilgisi dersleri, dengeli bir şekilde yer almıştır. Müzik öğretmenliği programlarında temel amaç,“müzisyen” ve “akademisyen” yetiştirmekten çok çocuklara ve gençlere müzik kültürü ve müzik sevgisi kazandırabilecek, onların müzikle ilgili yeteneklerini geliştirebilecek  donanıma sahip “Müzik Öğretmenleri” yetiştirmektir. Bilgilerinize sunulur.

                                                       Prof. Dr. Mehmet ŞİŞMAN

                                                       YÖK Yürütme Kurulu Üyesi

tweetter@goktanay57