Oyunlarla yaşayan kadınlar

Tutunamayan ruhların üstadının kastettiği tam olarak bu muydu, değil miydi tartışılabilir ama onun, sorunlu memleket aydınlarına biçtiği rolü, yıllar sonra Mersinli kadınlar üstlendi.

Görse sevinirdi muhtemelen, Arslanköy’de bir grup kadının tiyatro yapmak üzere harekete geçtiğini ve konusundan dekoruna, kostümünden duyurusuna her şeyini üstlendikleri bir oyunla hayata tutunduklarını.

Yönetmenliğini Pelin Esmer’in üstlendiği “Oyun”, Mersin-Arslanköy sakini dokuz kadının, kendi çabalarıyla bir tiyatro oyunu sahneleme serüvenini anlatıyor. Konuyu, bir gazete haberi vasıtasıyla öğrenen Esmer, hem kadınları tebrik etmek hem de yeni oyunlarının çalışmaları hakkında belgesel yapmak için yola koyuluyor. Üç hafta sonra “Kadının Feryadı” adlı oyunun çalışmalarına başlayacak ekiple birlikte onun da belgeseli başlıyor. Tiyatrocu kadınların ilk işi, daha önce önünden geçmeye bile çekindikleri okula utana sıkıla gidip müdüre hayat hikayelerini anlatmak. Müdür Hüseyin Arslanköylü, bu hikayeleri temel bir çatı altında toplayıp senaryoyu yazıyor. Bu arada kadınların, kocalarıyla beraber tarlada çalışmalarına, molalarda eğlenmelerine, küçük odalarında hayatları ve tiyatroları hakkında yaptıkları sohbetlere ve elbette zaman zaman çekişmelerine şahit oluyoruz. “Ben bu oyunda hiç kendi hikayemi göremiyorum.” diyor biri; beriki hemen “Ama bu bir oyun.” diye atılıyor: “Müdür bey hepimizin hikayesinden yeni bir şey yazdı. Kimse birebir kendini görmeyi beklemesin.” Bütün bu diyaloglar esnasında “eğitimsiz doğu kadını” adlı yek renge boyamaya çalıştığımız bir gökkuşağı gözlerimizi kamaştırıyor. Çalışmalar son sürat ilerliyor bu arada; okuma provaları, ezberler, kostümlü provalar, kapı kapı dolaşıp oyunu duyurma, kadın-erkek birlikte çivi çakıp dekor hazırlama... Ve oyun gecesi!

Bütün bu sahneler, bir anlatıcı olmaksızın, diyaloglarla ilerliyor ve yönetmenin dramaturjisi insanı hayrete düşürüyor. Perdede adeta, aylarca çalışılmış bir senaryo ve rolünü kusursuz oynayan oyuncular var. Klasik belgesel kalıplarının çok ötesindeki bu eğlenceli ve samimi film, bir yandan da ‘oyun’larımızı ve ‘rol’lerimizi gözden geçirme imkanı sunuyor. Bunun için hem Arslanköylü kadınlara hem de Pelin Esmer’e bir teşekkür borcumuz var. Gerçi “Oyun”, teşekkürünü, şimdiye kadar katıldığı pek çok saygın festivalden kazandığı ödüllerle aldı. Bunlar arasında Trieste Film Festivali “En İyi Belgesel” ödülü ve San Sebastian Gençlik Jürisi “En İyi Üçüncü Film” ödülü var.


Oyun

Yönetmen: Pelin Esmer, Kadro: Behiye Yanık, Cennet Güneş, Fatma Fatih, Fatma Kahraman, Hüseyin Arslanköylü, Naşide Kahraman, Nesime Kahraman, Saniye Cengiz, Ümmiye Koçak, Ümmü Kurt, Zeynep Fatih.