KKTC ekonomisi yüzde 15.4 büyüdü

Döviz ve bankalar krizlerinin etkisiyle ciddi daralmaların yaşandığı 2000-2001 yıllarının ardından 2002'den itibaren toparlanma ve büyüme sürecine giren Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) 2002'de yüzde 6.9, 2003'te yüzde 11.4'lük büyümelerin ardından geçen yıl da yüzde 15.4'lük büyüme hızına yükseldi. 2003'te 5 bin 949 dolar olan kişi başına Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) 2004'te 8 bin 95 dolara çıktı. KKTC Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Müsteşarı Işılay Yılmaz'ın ''Milli Gelirde 2004 Yılı Gelişmeleri'' konusundaki yazılı açıklamasına göre, ''yıl ortası tahminlerinin oldukça üzerinde gerçekleşen GSMH'daki büyümede, fiyat istikrarının sağlanması yönünde hükümet uygulamaları, TL'nin değerinde nispi istikrarın sağlanmasıyla kur değer artışlarının yavaşlaması, hatta gerilemesi, 2003'te Güney Kıbrıs'la geçişlerdeki kısıtlamanın kısmen kaldırılmasıyla işsizliğin azalması ve adada çözüme yönelik beklentilerdeki olumlu gelişmeler'' etkili oldu. DPÖ Müsteşarı Yılmaz, üretim, tüketim, yatırım, dış ticaret hacmi ile görünmeyen işlemlere yansıyan önemli artışlar sonucu, milli gelirin artış trendine girdiğine işaret etti. -5 BİN 949 DOLARDAN 8 BİN 95 DOLARA- 2004 yılında GSMH'nin cari fiyatlarla yüzde 32.2 oranında artarak 2 katrilyon 50 trilyon 806 milyar 747 milyon 400 bin TL'ye, ABD Dolarıbazında ise yüzde 37.5 oranında artarak 1 milyar 765 milyon 200 bin dolara ulaştığını kaydeden Işılay Yılmaz, böylelikle kişi başına GSMH'nın 2003'teki 5 bin 949 dolar düzeyinden 2004'te 8 bin 95 dolara yükseldiğini açıkladı. Işılay Yılmaz, 2004 yılında en çok artış gösteren sektörlerin sırasıyla ''ticaret, serbest meslek ve hizmetler, turizm, elektrik-su, imalat sanayi, ulaştırma-haberleşme, tarım ve inşaat'' olduğunu belirtti. Yılmaz, mali müesseselerin personel hacmindeki küçülme nedeniyle düşük oranlı bir küçülme yaşadığını, kamu hizmetleri sektörünün de diğerlerine kıyasla en düşük artışı gösteren sektör olduğunu ve gayri safi yurtiçi hasıladaki (GSYH) payı itibarıyla tüm zamanların en düşük seviyesi olan yüzde 13.9'a indiğini bildirdi. -İTHALATTA YÜZDE 80 ARTIŞ- DPÖ Müsteşarı Yılmaz, ithalatta yüzde 80'e yakın artışın yatırım ve tüketim harcamalarındaki artışlardan kaynaklandığını, ancak ithalat vergilerinde yapılan indirim ve teşvikli yatırımların yararlandırıldığı gümrük muafiyetleri sonucunda, ithalat vergilerindeki artışın reel olarak yüzde 46.8 oranında gerçekleştiğini kaydetti. Yılmaz, 853 milyon dolar değerini aşan ithalatın bir yandan ticaret sektörünün büyümesinde etkili olurken, diğer yandan da ithalat vergilerindeki yüksek oranlı artışın, GSYİH'daki oranı itibarıyla bu vergilerin tüm zamanların en yüksek değeri olan yüzde 9.1'e yükselmesine ve bütçe dengelerinde olumlu gelişmeler yaşanmasına neden olduğunu kaydetti. Işılay Yılmaz, GSYH'de 2004'te yüzde 14.2 oranında reel büyüme yaşanırken, Güney Kıbrıs'ta çalışanların ülkeye getirdiği döviz gelirlerinin de etkisiyle yüzde 88.4 oranında artan ''dış kalem gelirlerinin'', GSMH'nin reel olarak yüzde 15.4 oranında artış göstermesinde etkili olduğunu açıkladı.