İsrail'de İran 'savaşı'
Abone olBBC diplomasi muhabiri Jonathan Marcus, İsrail'in İran'a saldırı planıyla ilgili tartışmaları değerlendiriyor.
Amerikalı blog yazarı Richard Silverstein'ın eski bir İsrailli bakan tarafından sızdırıldığını söylediği 'İran'a saldırı planı' İsrail'de bu konuda süren tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı.
Silverstein bu metni, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve
Savunma Bakanı Ehud Barak'ın görüş ayrılıkları içindeki güvenlik
kabinesinde şüpheci bazı üyelerin desteğini kazanmaya yönelik bir
"satış sunumu" olarak niteliyor.
BBC'ye ulaşan bu metin sadece bir metin. Dolayısıyla ortada bunun
bir tür belge olduğunu olduğunu doğrulayacak bir veri yok.
Silverstein, belgeye ait metnin muvazzaf bir subay tarafından
İsrailli politikacıya verildiğini, bu siyasetçinin de İsrail'in
İran'ı vurma planları konusunda dünyayı uyarmak için metni
sızdırdığını düşünüyor. Ona göre amaç bu saldırının gerçekleşme
olasılığını azaltmak.
İsrail teknolojisi
İran'a saldırının ne kadar doğru olacağı konusunda İsrail'de
benzeri görülmemiş bir tartışma yaşanıyor. Sızdırılan belge de
kaynağı ve amacı ne olursa olsun tartışmanın bir unsurunu
oluşturuyor.
Bu, önerilen operasyonun boyutları ve kapsamı açısından çok çarpıcı
bir belge.
Buna göre saldırı planı, bir dizi farklı teknoloji kullanılmasını
içeriyor. Bunların bir çoğu İsrail'in bir süredir geliştirdiğini
bildiğimiz teknolojiler.
Metinde operasyonun İran'ın altyapısına çok büyük bir siber
saldırıyla başlayacağı belirtiliyor. Böylece "rejimin felç edilmesi
ve sınırları içinde neler olduğunu bilemeyecek duruma getirilmesi"
hedefleniyor.
İran'daki nükleer tesisler konvansiyonel, nükleer olmayan savaş
başlıklı balistik füzelerle vurulacak.
Körfez'deki İsrail denizaltılarından cruise füzeleri de
kullanılabilecek.
İsrail'in Alman yapımı Dolphin sınıfı denizaltılarının cruise
füzelerini ateşleyebilecek hale getirildiği bir süredir
biliniyordu.
Ama bunların Amerikan yapımı Harpoon füzelerinin bir versiyonu mu
yoksa İsrail yapımı Popeye füzelerinin daha uzun menzilli bir türü
mü oldukları bilinmiyor.
Metne göre vurulacak yerler İran'ın askeri tesislerinden ibaret
olmayacak. Komuta-kontrol sistemleri, araştırma-geliştirme
tesisleri ve nükleer programda yer alan üst düzey personelin evleri
de hedefler arasında.
İlk saldırı dalgasından sonra uydu görüntüleri aracılığıyla hızlı
bir hasar tespiti yapılacak. Daha sonra insanlı hava araçları daha
fazla saldırı gerektiren yerleri vuracak.
'Görünmez uçaklar'
Her aşamada İsrail'in kendi geliştirdiği teknoloji ve silah
sistemlerinin kullanılması öngörülüyor. Söz konusu metinde bunlar
arasında İsrail savaş uçaklarını görünmez kılacak bir teknoloji de
mevcut.
İsrail'in bu teknolojiyi en önemli müttefiki ABD'yle bile
paylaşmadığı belirtiliyor.
Sızdırılan metinde İran'ın nasıl karşılık verebileceğinden ya da
olası bir bölgesel savaştan veya Tahran'ın müttefiki Hizbullah'ın
İsrail kentlerini füze yağmuruna tutması ihtimalinden hiç söz
edilmiyor.
Bu çok zorlu ve ağır sonuçları olabilecek bir operasyon.
Birçok İsrailli askerle, istihbarat yetkilisinin İran'ın
bombalanması konusunda şüpheleri olduğu belirtiliyor.
Ayrıaca İsrail'in bu operasyonu düzenleme konusundaki kapasitesi de
hiç sorgulanmıyor. Ancak metinden İsrail'in askeri kapasitesinin
sonuna kadar zorlanacağı anlaşılıyor.
Askerler ve istihbarat yetkilileri, operasyon sonrasında ateşi
yüksek, bu istikrarsız bölgede yaşanabileceklerden endişe ediyor ve
tam olarak ne elde edeceklerini sorguluyor.
Belki İran'ın nükleer programı geciktirilecek ama ne kadar?
Bunun dışında tek taraflı olarak İran'ı vurma kararının İsrail-ABD
ilişkilerine zarar vermesinden de kaygı duyuyorlar. Özelllikle de
böyle bir saldırının Kasım'daki başkanlık seçiminden önce yapılması
durumunda.
Tartışma tüm hızıyla sürüyor. Bazı uzmanlara göre İsrailli liderler
İsrail ve dünya kamuoyunu böyle bir saldırıya hazırlamaya
çalışıyor. Barak ve Netanyahu, bir karar almaları gerekiyorsa
bundan geri durmayacaklarını söylüyor.
Savaş konularında yetkili organ olan güvenlik kabinesi böyle bir
saldırı konusunda bölünmüş durumda.
Şüphesiz görüş farklılıkları ve bu argümanların yayılması İran'a,
Washington'a ya da başkalarına mesaj gönderiyor.
Sızan belge İsrail'in İran'ı vurma planını tamamen yansıtmıyor
olabilir ama artık İsrail'in sınırlarının dışına taşan hararetli
bir tartışmanın parçası olduğu bir gerçek.