İslamda erkekleri yöneten kadınlar
Abone olİslam'da kadın, kanunları yapan değil de, onlara şartsız tabi olan kişiler olarak görülüyor ancak tarih böyle söylemiyor.
Müslüman olsun ya da olmasın, bir İslam âliminin kafalardaki
imajı 'gri sakallı bir adam'dır. Kadınlar İslam'da kanunları yapan
değil, onlara tabi kişiler olarak görülür. Kadınların dini eğitim
alması için bazı fırsatlar bulunsa da, kültürel bariyerler çoğunun
çalışmalarını önler.
Oysa Britanya, Oxford Üniversitesi İslam Çalışmaları merkezinden
bir akademisyen, İslam toplumlarında kadının rolüyle ilgili yaygın
inanışları yıkan bir araştırma yaptı. 43 yaşındaki Sünni âlim
Muhammed Ekrem Nadwi, Müslüman kadınların Kur'an'ı öğrettiği, hadis
naklettiği, hukukçu olarak İslam kanunları yaptığı unutulan bir
geleneği tekrar keşfetti.
Ekrem, sekiz yıl önce kadın hadis âlimleriyle ilgili tek ciltlik
biyografik bir sözlük oluşturmak üzere yola çıktı. Projesi için çok
sayıda biyografik sözlük, klasik metin, medrese kaydı ve mektup
inceledi. "Belki 20-30 kadın bulurum sanıyordum" diyen Ekrem, 1400
yıl öncesine dayanan kayıtlarda 8 bin kadın âlimle karşılaştı, 'tek
cilt' planlanan sözlük 40 cildi dolduruyor.
Bu kadın âlimlerin bir kısmı önceden de biliniyordu. Birçok
Müslüman, İslam'ın özellikle hadis alanında bilgili kadınlara sahip
olduğunu kabul ediyor. 50 yıl önce, Macar doğubilimci İgnaz
Goldziher, Ortaçağ hadis bilginlerinin yüzde 15'inin kadın olduğunu
tahmin etmişti. Fakat Ekrem'in sözlüğü kapsamıyla çığır açıyor.
7. YÜZYILDA ERKEKLERİN HOCASI
Kadınların ders
vermek bir yana, erkeklerle namaz kılmadığı bir çağda, Ekrem'in 7.
yüzyılda Şam'ın önde gelen hukukçularından Umm el-Darda hakkında
verdiği bilgiler şaşırtıcı.
Genç bir kadınken camide erkek bilginlerle oturup tartışan
el-Darda, "Allah'a her şekilde ibadet etmeye çalıştım ama
oturup diğer bilginlerle tartışmaktan iyi yol bulamadım"
diyor.
ERKEKLERLE KADINLARIN YANYANA NAMAZ
KILMASI
Camide hadis ve fıkıh öğreten, erkekler
bölümünde de ders veren el-Darda'nın öğrencileri arasında Şam
halifesi bile varmış. Erkeklerle omuz omuza namaz kılan
el-Darda, hâlâ referans gösterilen, kadınların da erkeklerle aynı
pozisyonda namaz kılmasına izin veren fetvasıyla da
şaşırtıyor.
Radikal